Hiismo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
alternativoj
Linio 1:
[[Esperanto]] > Hiismo
----
'''Hiismo''' estas proponita reformo de Esperanto. Hiisto sentas en tradicia Esperanto mankon de specife virgenra triapersona pronomo, simetria al ''ŝi'', kaj de specife virgenra sufikso, simetria al ''-in-'', ĉar en tradicia Esperanto la triapersona pronomo ''li'' estas aŭ virgenra aŭ neŭtralaneŭtra, samkiel en tradicia Esperanto sensufiksaj personaj substantivoj povas esti aŭ virgenraj aŭ neŭtralajneŭtraj. Kiel specife virgenran triapersonan pronomon hiisto uzas la pronomon ''hi'', kaj kiel specife virgenran personan sufikson, li uzas la sufikson ''-iĉ-''.
 
== Priskribo ==
Linio 7:
En hiisma Esperanto:
 
* La virgenra pronomo ''hi'' estas uzata simetrie kun la ingenra pronomo ''[[ŝi]]''. La uzado de la virgenra pronomo ''[[liismo|li]]'' por emfazi virsekson estas [[arĥaismo|arkaika]]. (''[[liismo|li]]'' estas nek virgenra nek ingenra; por indikiemfazi genronla sekson oni uzu aŭ ''ŝi'' aŭ ''hi''.)
 
* La virgenra sufikso ''[[-iĉ-]]'' estas uzata simetrie kun la ingenra sufikso ''[[-in-]]''. La uzado de personaj vortoj sen ''[[-iĉ-]]'' aŭ ''[[-in-]]'' por emfazi virsekson estas arkaika. (''Studento'' estas nek virgenra nek ingenra; por indiki genron,emfazi sela necesas,sekson oni uzu ''studentino'' aŭ ''studentiĉo''.)
 
* Genrohavaj substantivoj (kiel ''damo'' kaj ''fraŭlo'') ne bezonas redundan genran sufikson (''damino'', ''fraŭliĉo'').
* La sufikso ''[[-j-]]'' povas esti uzata por krei karesnomojn sen anstataŭi pecon de vortoradiko. (Apud ''pa[[-nj-|nj]]o'' kaj ''pa[[-ĉj-|ĉj]]o'' eblas ankaŭ ''patrinjo'' kaj ''patriĉjo'', sed ankaŭ ''hejmjo'', ''litjo'' kaj tiel plu.)
 
* Ankaŭ sen genrosufikso tradicie genrohavaj substantivoj (kiel ''damo'' kaj ''fraŭlo'') konservas sian genron.
== Liismo ==
 
Simile al [[Liismo]], Hiismo asertas, ke la pronomo ''li'' havas genran neŭtrecon.
 
== RiismoAlternativoj ==
 
Por indiki virsekson, eblas uzi la prefikson ''vir-''.
Kontraste al [[Riismo]], en Hiismo la pronomo ''li'' estas genre neŭtra, dum en Riismo ĝi estas specife virgenra.
 
 
== Iĉismo ==
=== Liismo ===
 
Simile al [[Liismo]], Hiismo asertas, ke la pronomo ''li'' havasestas genran neŭtreconneŭtra.
 
=== Riismo ===
 
Kontraste al [[Riismo]], en Hiismo la pronomo ''li'' estas genre neŭtra, dum en Riismo ĝi estas specife virgenra.
 
=== Iĉismo ===
 
Simile al [[Iĉismo]], Hiismo enhavas la sufikson ''-iĉ-'', sed kontraste, ĝi ne celas ŝanĝi la virgenron de firme virgenraj substantivoj.
Linio 27 ⟶ 35:
== Argumentoj kontraŭ hiismo ==
 
* Aldoni novan pronomon estas kontraŭ-fundamente, ĉar la kvanto de pronomoj estas limigita en la Fundamento.
* ''hi'' estas [[anglismo]], kaj multaj esperantistoj malakceptas influon de la angla lingvo.
* Anstataŭ la sufikson ''-iĉ-'' oni jam povas uzi la prefikson ''vir-'' por montri "vir-"seksecon.
 
== Argumentoj por hiismo ==