Reĝa Vojo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
paĝa disvolvo
Linio 1:
'''Reĝa Vojo''' ([[latina lingvo|latine]]: ''Via Regia''), alie nomita “Alta Vojo”, komerca vojo de [[Hispanio]] ĝis [[Rusio]]. La Reĝa Vojo estis unu el plej gravaj komunikaj kunigoj de frua [[mezepoko]] ĝis la nuna tempo.<br>
Reĝa Vojo ne havis unu, malkonstantan vojon. Pli ĝuste ĝi estis “komunika koridoro”, kiu ŝanĝisŝanĝadis pro politikaj kaŭzoj, [[inundo]]j, novaj [[gastejo]]j ktp... <br>
Ĉe la vojo disvolviĝis tiel gravaj urboj kiel: [[Kolonjo]], [[Frankfurto ĉe Majno]], [[Hanau]], [[Gelnhausen ]], [[Steinau an der Straße]], [[Neuhof|Neuhof (apud Fulda)]], [[Fulda]], [[Eisenach]], [[Erfurto]], [[Eckartsberga]], [[Bad Kösen]], [[Naumburg (Saale)| Naumburg]], [[Leipzig]], [[Großenhain]], [[Königsbrück]], [[Kamenz]], [[Bautzen]], [[Görlitz]], [[Vroclavo]], [[Krakovo]], [[Lvovo]] kaj [[Kievo]].<br>
Ĉe la vojo ekstaris ankaŭ novaj urboj. Por ekzemple en [[Silezio]] ekestis: [[Lwówek Śląski]], [[Złotoryja]], [[Środa Śląska]], [[Legnica]] aŭ [[Lubań (regiono Dolnośląskie)|Lubań]]<br>
La unua, plej malnova, latinlingva mencio devenas el [[1252]] jaro. La [[Germanio|germana]] nomo “Hohe Straße” (Alta Vojo) devenas el turnopunkto de la [[15-a jarcento|15-a]]/[[16-a jarcento]] kaj temas pri parto de la vojo inter [[Frankfurto ĉe Majno]] kaj Vroclavo.<br>
Reĝa Vojo ne havis unu, malkonstantan vojon. Pli ĝuste ĝi estis “komunika koridoro”, kiu ŝanĝis pro politikaj kaŭzoj, [[inundo]]j, novaj [[gastejo]]j ktp...
 
 
[[Dosiero:Viaregia1.jpg|thumb|200px|La Reĝa Vojo inter [[Fulda]] kaj [[Neuhof|Neuhof (apud Fulda)]] en [[Germanio]].]]
 
==Historio==
 
La unua, plej malnova, latinlingva mencio devenas el [[1252]] jaro. En dokumentoj de [[markgrafo]] Heinrich el [[Meissen]] oni povas trovi mencion pri „Strata Regia” („reĝa vojo”).<br>
Komence la vojo konsistis el vojoj konstruitaj per [[Romo|romaj]] militistoj inter [[Galegio]] kaj [[Parizo]]. Poste [[legio]]j translokiĝis orienton, direktinte ĝin ĝis la rivero [[Elbo (rivero)|Elbo]]. El [[Majenco]] la legioj ekmarŝis tra [[Frankfurto ĉe Majno]], [[Fulda]], [[Eisenach]], [[Erfurto]], [[Leipzig]] por starigi ĉe [[Elbo (rivero)|Elbo]] limon de la imperio. <br>
LaEn unua,[[Sankta plejRomia malnova,Imperio|Sankta latinlingvaRomia mencioimperio devenasde elGermana Nacieco]] la vojo estis pligrandigita tra [[1252Görlitz]] jaroĝis [[Vroclavo]]. La [[Germanio|germana]] nomo “Hohe Straße” (Alta Vojo) devenas el turnopunkto de la [[15-a jarcento|15-a]]/la [[16-a jarcento]] kaj temas pri parto de la vojo inter [[Frankfurto ĉe Majno]] kaj Vroclavo.<br>
'''Reĝa Vojo''' estis superregiona kaj helpis por evolui de interŝtataj rilatoj en [[Eŭropo]]. Komence la vojo funkciis kiel militista, sed laŭtempe estiĝis pli kaj pli grava komerca vojo. Tio kaŭzis, ke urboj troviĝintaj laŭ vojo rapide disvolviĝis. Ĉe la vojo ekstaris ankaŭ novaj urboj. Por ekzemple en [[Silezio]] ekestis: [[Lwówek Śląski]], [[Złotoryja]], [[Środa Śląska]], [[Legnica]] aŭ [[Lubań (regiono Dolnośląskie)|Lubań]]<br>
Sian signifon la vojo perdis nur en la [[19-a jarcento]], kiam rapide komencis disvolviĝi [[fervojo]].
 
==Nuna tempo==
 
En [[2002]] jaro pro iniciativo de aŭtoritatoj el [[Saksio]] estis vivigita projekto “VIA REGIA – Eŭropa Vojo de [[Kulturo]]”. Al iniciativo alligis [[regiono (geografio)|regionoj]] troviĝantaj laŭ historia Reĝa Vojo. Ĉefa tasko de tiu internacia iniciativo estas suprenigi Reĝan Vojon al simbola rango de eŭropa unueco rilate al kulturo, [[turismo]] kaj [[ekonomio]]. Simbole konkordate kun [[aŭtovojo]] A4 (tra [[Pollando]], [[Germanio]] kaj [[Francio]]), ĝi kunligas multe da [[ŝtato]]j, kiuj apartenas al [[Eŭropa Unio]] kaj daŭre servas al komerca interŝanĝo.
 
==Voja [[trako]]==
 
===[[Hispanio]]===
 
[[Santiago de Compostela]], [[Oviedo]], [[Santandero (Hispanio)|Santandero]], [[Leono (Hispanio)|Leono]], [[Burgoso]], [[Logronjo]], [[Pamplono]], [[Roncesvalles]].
 
===[[Francio]]===
 
[[Bordeaux]], [[Poitiers]], [[Tours]], [[Orléans]], [[Parizo]], [[Reims]], [[Metz]].
 
===[[Belgio]]===
 
[[Bruĝo]], [[Antverpeno (urbo)|Antverpeno]], [[Gento (urbo)|Gento]], [[ Bruselo]], [[Lieĝo (urbo)|Lieĝo]].
 
===[[Germanio]]===
 
Ĉe la vojo disvolviĝis tiel gravaj urboj kiel:[[Aachen]], [[Kolonjo]], [[Majenco]], [[Frankfurto ĉe Majno]], [[Hanau]], [[Gelnhausen ]], [[Steinau an der Straße]], [[Neuhof|Neuhof (apud Fulda)]], [[Fulda]], [[Eisenach]], [[Erfurto]], [[Eckartsberga]], [[Bad Kösen]], [[Naumburg (Saale)| Naumburg]], [[Leipzig]], [[Großenhain]], [[Königsbrück]], [[KamenzDresdeno]], [[BautzenKamenz]], [[GörlitzBautzen]], [[Vroclavo]], [[Krakovo]], [[Lvovo]] kaj [[KievoGörlitz]].<br>
 
===[[Pollando]]===
 
[[Zgorzelec]], [[Bolesławiec]], [[Lwówek Śląski]], [[Złotoryja]], [[Legnica]], [[Środa Śląska]], [[Vroclavo]], [[Opole]], [[Bytom]], [[Czeladź]], [[ Będzin]], [[Sławków]], [[Olkusz]], [[Krakovo]], [[Tarnów]], [[Rzeszów]], [[Przemyśl]], [[Radom]], [[Lublin]]
 
===[[Ukrainio]]===
 
[[Lvovo]], [[Volodimir-Volinskij]], [[Rivno]], [[Lucko]], [[Ĵitomiro]], [[Kievo]].
 
==Bibliografio kaj fontaĵo==
Linio 20 ⟶ 54:
 
[[Kategorio:Historio de Eŭropo]]
[[Kategorio:Vojoj]]