Ajaŭasko: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Sonjaaa (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
supraĵa lingva revizio
Linio 3:
'''Ajahuasko''' ([[hispana lingvo|hispanlingve]] ''ayahuasca'' [ajaŭaska]), vorto eble veninta el [[ajmara lingvo]] aŭ [[keĉua lingvo]], estas [[rito|rita]] [[trinkaĵo]] farita per kuirado de du [[amazonio|amazoniaj]] [[planto]]j: la liano ''[[Banisteriopsis caapi]]'' kaj [[folio]]j de [[arbedo]] ''[[Psychotria viridis]]''. Oni nomas ĝin ankaŭ ''Yagé'', ''Caapi'', ''Nixi Honi Xuma'', ''Oasca'', ''[[Vegetaĵo]]'', [[Santo Daime]], Kahi, Natema, Pindé, Dápa, Mihi'', "la vino de animo", "malgranda morto", k.c.
 
Multaj [[indiĝenoj|indiĝenaj popoloj]] (oni konas 72) uzas ĝin en [[Peruo]], [[EkvatoroEkvadoro]], [[Kolombio]], [[Bolivio]] kaj [[Brazilo]]. En tiu lasta lando, kelkaj neindiĝenaj modernaj kultoj uzas ĝin ([[Santo Daime]], [[União do Vegetal]] ([[UDV]]), [[Barquinha]] kaj [[Natureza Divina]]) en siaj [[cerimonioceremonio]]j.
 
== Aspekto==
Linio 11:
== Efikoj==
 
'''AjaŭaskoAjahuasko''' estas [[halucinogeno]],; siajĝiaj uzantoj neas tion car dirasdirante, ke la vidaĵoj kaj aŭdaĵoj, kiujkiujn ĝi kaŭzas, ne estas [[halucino]]j, sed religiaj veraĵoj. La halucinogena efiko estas kaŭzita nur de folioj de [[ĉakrono]], kiu havas substancon N,N-dimetiltriptamino ([[DMT]]), kiun ankaŭ la [[homa korpo]] produktas. Homa organismo havas [[enzimo]]n por metabolizi (neŭtraligi) la substancon '''DMT''', tiu enzimo estas la [[monoamina oksidaso]] ([[MAO]]). [[Kaapio]] utilas por inibi la enzimon '''MAO''' per substanco [[harmalino]].
 
Aliaj [[sudameriko|sudamerikaj]] [[planto]]j havas '''DMT''': [[ĵuremo]] ([[Mimosa hostilis]]) kaj la [[jopo]] ([[Anadenanthera colubrina]]). Ĵuremo, tradicia en religiaj uzoj de [[tupioj]], estas uzata kiel kuiraĵo kaj [[jopo]] estas flarata, kiel [[kokaino]].
Linio 17:
La uzantoj kredas ke '''ajahuasko''' kuras fizikaj malsanoj kiel [[kancero]]n kaj [[reno|renan]] aŭ [[hepato|hepata]] malfunkcioj. Pro tio, multaj senesperaj malsanuloj pruvas uzi ĝin eĉ en grandaj urboj.
 
MalgraŭKvankam halucinogena, '''ajahuasko''' ne kaŭzas maniomanion, ĉar ĝi estas tre malagrabla kaj kaŭzas fortajn vomojn,; tio ne maleblasmalebligas sianĝian uzon por simpla [[plezuro]].
 
 
Linio 26:
[[Image:Aya-cooking.jpg|thumb|300px|left|]]
 
Laŭ kredantoj, se oni trinkas tiontian magiaĵon, oni ekhavus la "[[spirito]]n de la [[planto]]j". La [[animo]] povus flugi al aliaj mondoj, aŭ simple flirtiŝvebi ĉirkaŭ la korpo. Dum tiuj ''[[vojaĝo]]j'' oni povas vidi mirindaĵojn, ekhavi ideojn, senti pardonon al [[peko]]j, eksperienciisperti renaskiĝon, kaj havi aliajn pozitivajn sentojn. Oni ankaŭ povus vidi [[dio|gedioj]]n, rememori pasintajn [[vivo]]jn, ktp. La religia ambientoetoso estas bezonanecesa propor tiu efiko, ĉar nekredantoj aŭ solaj homoj, ĝenerale ne sukcesas ĝin per kutima dozo.
 
Krom trinkado de ajahuasko, cerimoniojceremonioj inkluzivas kantadon, dancadon kaj eĉ moralamoralan paroladoparoladon en komunumoj sub forta [[kristanismo|kristana]] influo. Kelkaj kultoj, ĉefe [[Santo Daime]], imitas kristanan [[diservo]]n: estas komecaj [[kanto]]j, legado de [[sanktaj libroj]], morala parolado kaj trinkado de [[ajahuasko]] simile al kristana [[komunio]].
 
Ligo de ajahuasko aŭ [[eŭkaristio]] venas de totema penso. Kaapio kaj ĉakrono estas [[totemo]]j de kelkaj [[tribo]]j. La [[konsomo]] de tiuj totemoj, ligas la homo al ili, same kiel la manĝo de "korpo de Kristo" ligas homo al [[Jesuo]].
Linio 35:
 
==Eksteraj ligoj==
Religiaj asocioj kiuj uzas '''Ajaŭaskonajahuaskon''':
 
* [http://www.santodaime.org/ Cefluris - Centro da Fluente Luz Universal "Raimundo Irineu Serra"]