Gama-radiado: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
polurado
Linio 1:
'''Gama-radiado''' (aŭ γ-radiado) estas tipoelektromagneta deradiado. Proĝia tre alta frekvenco ĝi estas [[joniga radiado]]. ĜiĜia frekvenco estas radiadopli elektromagnetaol kun2,42 [[Herco|EHz]], la ondolongo pli malgranda ol 124 [[metro|pm]], pli mallonga ol [[ikso-radioj]]. Ĝi do estas formita de [[fotono]]j.
 
Gama-radiado estas la plej energia el la tuta [[elektromagneta spektro]]. Ĝi estas ofte difinata kiel pli energia ol 10 [[ElektronvoltioElektronvolto|keV]], frekvenco pli granda ol 2,42 [[Herco|EHz]], aŭ ondolongo pli malgranda ol 124 [[metro|pm]], kvankam la unua parto de tiu intervalo estas ankaŭ konsiderata kiel energiaj [[ikso-radioj]]. Fakte, ne ekzistas fizika diferenco inter gama- kaj ikso-radiado: oni kutime nomas gama-radiadon tiun elsendon de fotonoj el [[nukleo|nukleaj]] procezoj, dum la ikso-radioj originas el la eksteraj tavoloj de la [[atomo]] aŭ el similaj procezoj. Povas ja okazi ke kelkaj iksoradioj estas pli energiaj ol iuj gama-radioj.
 
Do, gama-radiado ne estas partikla kiel [[alfa-radiado|alfa]]- kaj [[beta-radiado]], sed ĝenerale akompanas tiujn. Ĉar gama-radiado estas multe pli penetranta ol partikla radiado, oni bezonas pli pezadikan aŭ dika tavolotavolon de materialo por protekti sin dekontraŭ ĝi. [[Plumbo]] kaj aliaj materioj densaj kun alta [[atomnombro]] taŭgas bone kiel ŝildaĵo. Plumbaĵo unu centimetron dika duonigas la intenson de gama-radiado. Strukturaj konstruaĵoj povas uzi [[radiadŝirma betono]]n por protektado.
 
Gama-radiado uzatas en diversaj aplikoj de medicino kaj industrio. Ekzemple, la [[radioterapio]] per [[teleterapio]] uzas ĝenerale [[izotopo]]jn elsendantajn gama-radiadon, kiu alvenas enatingas la malsanajn korpopartojn. La industria [[radiografio]] uzas ofte gama-radiadon por malkovri difektojn ene de la metalaj materialoj. Alia uzo estas la sterilizado de materialoj; por tiu uzo oni aplikas fortan radiadon, kiu mortigas la bakteriojn aŭ aliajn nedeziratajn vivaĵojn.
 
== Vidu ankaŭ ==