Peloponeza milito: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
korektoj
Linio 2:
La '''Peloponeza milito''' estis milito inter la [[urboŝtato]]j [[Ateno]] kaj [[Sparto]] de [[antikva Grekio]] kaj iliaj aliancanoj inter la jaroj [[-431|431]] kaj [[-404|404]] antaŭ Kristo.
 
Dum la plejparto de la [[5-a jarcento a.K.]] estis rivalado inter Ateno kaj Sparto, kio fine eksplodis en longdaŭran militon. La plej proksima kaŭzo estis la interveno de Ateno en kverelo inter [[Korinto]] kaj Kerkiro (moderna [[Korfuo]]). Dum la unua fazo, Sparto ripete invadis [[Atiko]]n, la regionoregionon de kiu lakies ĉefurbo estis Ateno, kaj. Ateno, kiu posedis potencan mararmeon, atakis la bordojn de la [[Peloponezo]]. La rezulto estis ne decidiga, kaj dum [[-421|421 a.K.]] la du urboj signis traktaton - la "paco de [[Nikio]]".
 
Dum [[-415|415 a.K.]] Ateno sendis mararmeon kontraŭ [[SiracusaSirakuzo]], [[Sicilio]] sed la afero fiaskis kaj ege malfortigis Atenon. Tio kondukis al la fina fazo de la milito, dum kiu Sparto, subtenantoaliancano de la persa imperio, instigis ribelojn de anoj de la Atena imperio. Dum [[-404|404 a.K.]], la Atena mararmeo estis katastrofe malvenkitavenkita de la spartanoj en la batalo de Aegospotami, kaj la sekvantan jaron kapitulacis Ateno. La Spartanoj estigis en Ateno tiranan registaron de "la tridek". Tamen la oligarkoj estis forpelataj dum [[-403|403 a.K.]], kaj oni restaŭris la demokration. Rezulte de la alianco de Sparto kaj la [[Persa Imperio]], dum la sekvantaj jardekoj la persoj grave influis grekajn aferojn.
 
Per tiel longa milito multaj grekaj ŝtatoj senriĉiĝis. Ateno mem iom reakiris sian potencon kaj influon, tamen neniam ĝis la antaŭa grado. La malfortigo de Ateno kaj Sparto kreis oportunojn por aliaj grekaj ŝtatoj, inkluzive de Makedonio (v. [[Antikva Makedonio]]).