Rub-al-Ĥalo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e ligiloj
Linio 1:
[[Image:Empty quarter german.png|thumb|right|Situo de der Rub-al-Ĥalo sur la [[Araba duoninsulo]]]]
Die '''Rub-al-Ĥalo''' (arabe: الربع الخال, "Rub al-Chali" = ''Vaka kvartalo''), ankaŭ '''Rub al-Khali''', estas la tria plej granda [[dezerto|sablodezerto]] de la tero. Preskaŭ senhoma, ĝi kovras la sudan trionon de la [[Araba duoninsulo]]. Ĝia formiĝo - same kiel tiu de [[Saharo]] - estas kaŭzata de [[alizeo|alizeaj ventoj]], Rub-al-Ĥalo do estas tipa [[tropikdezertoalizea dezerto]].
 
La unua ekspedicia trapaso de la dezerto (fare de Eŭropanoj) sukcesis al la [[Britio|britoj]] Bertram Thomas (1931) kaj John Philby (1932).
Linio 8:
[[Image:Rub-al-Khali_800.jpg|thumb|Dunoj en Rub-al-Ĥalo (satelita foto)]]
La dezerto etendiĝas sur ĉ. 780.000 km² de [[Naĝdo]] en la nordo (tie komenciĝas la dezerto [[Nefud]]) ĝis [[Hadramaut]] ([[Jemeno]]) en la sudo. En nordoriento Rub-al-Ĥalo etendiĝas ĝis la [[Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj]].
En la sudo Rub-al-Ĥalo limas al regionoj kiel ekzemple [[Dhofar]] ([[OmanOmano]]), kiuj estas klimate jam influataj de [[musono]].
 
La dezerto konsistas ĉefe el sablaj [[duno]]j, foje ĝis 300 m altaj. Ili etendiĝas sur areo de 500.000 km². Multaj el la sekriveroj ([[uedo|uedo, vadio]]) de la Araba duoninsulo finiĝas en Rub-al-Ĥalo.
 
== Klimato kaj vegetaĵaro ==
Rub-al-Ĥalo havas malpli ol 50 mm da [[precipitaĵo]] jare, ĝi havas [[arida klimato|aridan]]n (sekegan) klimaton]]. La temperaturoj skaliĝas inter frosto nokte ĝis 60°C dumtage. Spite al tiuj severaj kondiĉoj la sablodezerto havas propran [[ekosistemo]]n: en la tuta dezerto troviĝas [[araneoidoj|araneoj]], [[ronĝuloj]] kaj kelkaj - kvankam malmultaj - specioj de plantoj.
 
== Homoj ==
Linio 21:
 
== Literaturo (germanlingva) ==
*[[Wilfred Thesiger]]: ''Die Brunnen der Wüste.'' Malik, o.O., März 2002, ISBN 3890292259
 
*[[Wilfred Thesiger]]: ''Die Brunnen der Wüste.'' Malik, o.O., März 2002, ISBN 3890292259
*Bruce Kirkby, Maurus Pascher: ''Im leeren Viertel.'' Piper, o.O., April 2003, ISBN 3492238653
 
==External links==
*{{en}} [http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198903/lakes.of.the.rub.al-khali.htm Lagoj de Rub-al-Ĥalo], ttt: Saudi Aramco World
*{{en}} [http://magma.nationalgeographic.com/ngm/0502/sights_n_sounds/media2.html Mirindaj bildoj el la dezerto]: filmeto de [[paraglisado|glisparaŝutisto]], [[National Geographic Society|"National Geographic"-magazeno]]
*[http://magma.nationalgeographic.com/ngm/0502/feature1/images/zm_zoomin.1.2.jpg Klara bildo de mirindaj dunoj en Rub-al-Ĥalo].
 
 
{{navigilo dezertoj}}