John Nash: Malsamoj inter versioj

''[[A Beautiful Mind (filmo)|A Beautiful Mind]]'' (Bela Menso), sialia biografio de Sylvia Nasar, eksekonomiĵurnalistoeksa ekonomiĵurnalisto de ''[[The New York Times]]'', aperinta en 1999, estas kiniĝitaenkinigita de [[Ron Howard]], kun la sama titolo. Tiu filmo ekhavisricevis la oskar-premion de la plej bona filmo (2002) kaj tri aliajn. TiuLa verko elokvente priskribas la plej tragediajn okazojn de siala vivo de Nash, sed enhavas kelkajn malekzaktaĵojn kaj forgesaĵojn.

DumKiam li ŝajnisestis faronta belegan matematikan karieron, John Nash montriĝismontris simptomojn de [[skizofrenio]]. Li lernis vivi kun tiu malsano nur dudek kvin jaroj pli malfrueposte.

== SiaLia infaneco ==

John Nash naskiĝis en Bluefield, [[Okcidenta Virginio]]. Lia patro, kiu estisankaŭ nomatanomiĝis John Nash ankaŭ, estis elktroteknikistoelektroteknikisto, kaj sialia patrino, Virginia Martin, lingvoprofesorinolingvoprofesoro. Kiam li estis maljuna, li multe tempisda tempo pasigis legilegante kaj farifarante eksperimentojeksperimentojn en sia ĉambro, kiun li estis konvertita jeal laboratorio.

De junio 1945 ĝis junio 1948, Nash studis en la [[Carnegie Institute of Technology]], en la urbo de [[Pittsburgh]], intencanta iĝi inĝenieroninĝeniero. Sed li disvolvis pasion al la matematiko, kaj aparte laal ludotoerio, la diofantaj ekvacioj, la kvantuma mekaniko kaj la teorioj de relativeco. Kun la ludoteoria grupo de Carnegie, li komencis funde esplori la ''problemon de la traktado'', eldiritaeldiritan de [[John Von Neumann]] en sia libro ''The Theory of Games and Economic Behaviour'' (''la teorio de la ludoj kaj de la konduto ekonomia'' 1944).

== SiajLiaj studadojstudoj ==

Poste liNash iris al la [[Universitato Princeton]] por labori pri sia ekvilibroteorio. Tie li doktoriĝis verkante tezon pri la [[nekooperaj ludoj]] (1950). En tiu verko estisjam detalitajdetale jamaperis la difinondifino kaj la proprecojnproprecoj de kio estos nomata sekvaĵeposte la ''ekvilibro de Nash'', dank' al kiu li gajnos la Nobel-premion.

SiajLiaj laboraĵoj estasestis plublikigitaj en tri artikoloj:

* ''Equilibrium Points in N-person Games'', dansen ''[[Proceedings of the National Academy of Sciences]]'' (USA) ([[1950]])

* ''The Bargaining Problem'' dansen ''Econometrica'' ([[1950]])

* ''Two-person Cooperative Games'' dansen ''Econometrica'' ([[1953]])

== SiajLiaj elkovroj kaj sialia malsano ==

Dum la somero 1951 li laboris en la [[RAND corporation]], en Santa-Monica ([[Kalifornio]]). De 1950 ĝis 1951 li instruasinstruis en Princeton kaj demonstrasdemonstris la teoremon de la pluigo de Nash, kiu estas importantagrava rezulto de la geometrio diferenciala. De 1951 ĝis 1952 li instruis en la [[Masaĉuseca Instituto de Teknologio]] (MIT), kie li renkontasrenkontis Alicia Lardé, kiujkiun li edziĝosedzinigis jeen 1957 kaj kun kiu li havas sinsian duan filon, John Charles (sialia unua filo, John David, estas la infano de Eleanor Stier).

JeEn 1958, liĉe Nash manifestiĝas skizofrenia simptomoj. Li estas enlasitaeniris en la Mc Lean Hospital jeen 1959. Post restadoj en [[Parizo]] kaj [[Ĝenevo]], li revenasrevenis enal Princeton je 1960. Li farasfaris regulajn restadojn en la hospitalo ĝis 1970 kaj estasestis serĉistoesploristo en la [[Brandeis university]] de 1965 ĝis 1967. Li publikigospublikigis nenion dum tridek jaroj. Li ricevasricevis la [[John Von Neŭmann theory prize]] pro siaj elkovroj pri la nekooperaj ekvilibroj.

SiajLiaj pajroj forĵetosforĵetis lin dum multaj jaroj pro sia malsano, sed malgraumalgraŭ tio li recevis la Nobel-premion pro sia partopreno jeen la revolucionrevolucio de la financaj merkatoj.

SiaLia mensa sanasano kaj siajliaj kapablecoj rezoni tre malrapide boniĝis, li nun interesas sin pri la komputila programo kaj ankoraŭ esperas publikigi publikigas importantajngravajn sciencajn rezultojn.