Piknonotedoj: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 14:
Vidu tekston.
}}
La '''Piknonotedoj''' (''Pycnonotidae'') estas [[familio (biologio)|familio]] el la [[ordo (biologio)|ordo]] de la [[paseroformaj birdoj]]. Ili troviĝas prefere en la [[tropojtropiko|tipikajtropikaj]] regionoj de [[Azio]] kaj [[Afriko]] kaj nutras sin plejparte per fruktoj. En la turka la birdo nomiĝas Bülbül (simile en la germana, angla kaj hebrea lingvoj); tiu vorto venas el la persa (بُلبُل) kaj signifas ''[[Najtingalonajtingalo]]''.
 
== Distingiloj ==
Piknonotedoj estas mezgrandaj kantbirdoj, kies korpograndeco samkiel mezeŭropaj [[paseroj]] ĝis [[merlojmerlo]]j povas atingi 14 ĝis 28 centimetrojn. La kolo estas tre mallonga, same la flugiloj, sed la birdo havas sufiĉe longan voston, kiu je la fino havas noĉojn kaj aspektas kvazaŭ tonde kurtigita. La kruroj estas maldikaj kaj la piedoj havas nur tre tenerajn ungegojn. La plumaro konsistas el relative longaj kaj molaj plumoj, kiuj, speciale je la dorso, estas tre lozaj. Je la nuko ĉiuj Piknonotedoj havas maldikajn harplumojn, pro kio ili, ekzemple en la Germana[[germana]], ankaŭ nomiĝas "Harbirdoj". Tiuj plumoj ĉe iuj specioj povas fariĝi tre longaj.
 
Pluraj Piknonotedoj estas tre okulfrape koloraj kaj montras, laŭ la speco, flavajn, ruĝajn kaj oranĝokolorajn korpopartojn. Sed la plej multaj estas modestakolore olivbrunaj, flavaj aŭ brunaj ĝis nigraj. Kelkaj specioj, kiel ekzemple ''Pycnonotus jocosus'' krome posedas atentigan kufon el kapoplumoj. Distingeble malsaman koloron povas havi partoj de la ventro, la gorĝo, la frunta parto, la vangoj aŭ partoj de la suba plumaro je la vostkomenco. Seksdimorfismo ne ekzistas, maskloj kaj inoj havas la saman koloron, nur la junaj birdoj ofte estas iom pli aŭ evidente pli malhelaj.
Linio 24:
[[Dosiero:Seychelles bulbul.jpg|thumb|250px|''Hypsipetes crassirostris'']]
 
La plej multaj Piknonotedoj vivas en [[Afriko]] kaj sur [[Madagaskaro]]. Tie la reprezentantoj de la plej multaj [[genrojgenro]]j estas [[endemio|endemiaj]], dum ekskluzive en [Sudazio]] hejmaj ests nur du genroj. La genroj [[Piknonoto]] (''Pycnonotus''), [[Krinigero]] (''Criniger'') kaj [[Hipsipeto]] (''Hypsipetes'') per specioj troviĝas en ambŭ regionoj. En la Meza Oriento troviĝas precipe la ''Pycnonotus xanthopygos'', kies disvastiĝejo etendiĝas de suda Turkio ĝis la arabaj landoj kaj Izraelo. Sed multaj specioj estas endemiaj en tre malgrandaj disvastiĝejoj, kiel ekzemple la [[Sejĉela hipsipeto]] (''Hypsipetes crassirostris''), kiu vivas nur sur la [[Sejĉeloj]]. la [[Blankorela piknonoto]]aŭ [[Himalaja Bulbulo]] (''Pycnonotus leucotis'') estas konata en la [[persa poezio]] kiel [[Bulbulo]], kaj ofte tradukita malĝuste "najtingalo" en la eŭropaj lingvoj.
 
La plej multaj specioj troviĝas en la basebeno, nur malmultaj vivas en montaroj. Al la lastaj apartenas la [[Flavastria filastrefo]] (''Phyllastrephus flavostriatus'') en la montarbaroj de [[Centra Afriko]] kaj la [[Grizakapa piknonoto]] (''Pycnonotus tephrolaemus'') ĉe la [[Ruvencoro]] en [[Orientafriko]]. La ''Pycnonotus flavescens'' eĉ troviĝas ankoraŭ en alteco de 3.500 metroj, en la muskarbaro de la montaroj sur [[Borneo]].
Linio 67:
Kiel jam menciite, kelkaj specioj vivas tre proksime al la homo kaj estas tre konfidemaj. Kelkajn speciojn oni ĉasas aŭ almenaŭ forpelas kiel fruktodamaĝantojn, precipe tiujn, kiuj aperas je iom grandaj svarmoj. Sed multajn speciojn oni ankaŭ tenas kiel hejmbestojn. Por tiuj bestoj ekzistas internacia merkato, ĉar ili estas konataj kiel viglaj kaj kantademaj bestoj. Antaŭ ĉio en sia hejmregiono ili estas ŝatataj, sed ankaŭ en [[Eŭropo]] kaj [[Usono]] oni regule ofertas ilin.
 
Unu specion oni loĝigis kiel [[Neozoon]]novloĝigis en Sud-[[KalefornioKalifornio]], kie ĝi origine ne estis hejma. Pliajn speciojn la homohomoj setligis en [[Aŭstralio]], sur la [[Maskerenoj]] kaj sur aliaj insuloj.
 
{{commons|Category:Pycnonotidae|Bülbüls}}