Naza konsonanto: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Thijs!bot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: pt:Consoante nasal
eNeniu resumo de redakto
Linio 25:
La kataluna, la okcitan, la hispana, kaj la itala havas {{IFA|[m]}}, {{IFA|[n]}}, {{IFA|[ɲ]}} kiel [[fonemo]]jn, kaj {{IFA|[ɱ]}} kaj {{IFA|[ŋ]}} kiel alofonojn. (En kelkaj usonaj dialektoj de la hispana, ne estas palatala nazalo, sed nur palataligita nazalo, {{IFA|[nʲ]}}, kiel en la angla ''canyon''.)
 
La termino 'naza konsonanto' ofte estas mallongigita al nura "nazalo". Tamen, ankaŭ ekzistas [[naza vokalo|nazaj vokaloj]], kiel en la franca, la portugala, la kataluna (dialekta trajto), la [[Joruba lingvo|joruba]], la [[Gbea lingvo|gbea]], la [[pola lingvo|pola]], kaj la ljubjanan [[slovena lingvo|slovena]]. En la [[Internacia fonetikaFonetika alfabetAlfabeto|IFA]], nazaj vokaloj estas indikataj per tildo (~) super la koncerna vokal-signo: france ''sang'' {{IFA|[sɑ̃]}}.
 
Tre malmultaj lingvoj enhavas neniajn nazajn konsonantojn. Tio motivigis al Ferguson (1963) supozi ke ĉiuj lingvoj havas almenaŭ unu primaran nazan konsonanton. Kiam oni pretendas, ke al iu lingvo tute mankas nazaj konsonantoj, kiel ĉe kelkaj [[Niĝer-Kongaj lingvoj]], aŭ la [[Murapirahana lingvo|pirahã]] de la Amazono, naza kaj nenaza konsonantoj kutime alternas [[Alofono|alofone]], kaj estas teoria pretendo parte de la individua lingvisto ke la naza alofono ne estas la baza formo de la konsonanto. Kaze de iuj niĝer-kongaj lingvoj, ekzample, nazaj konsonantoj troviĝas nur antaŭ nazaj vokaloj. Ĉar la nazaj vokaloj estas fonemaj, la gramatikan skemon iom simpligas supozo ke nazaligo en haltoj estas alofona.