Minorko: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
SieBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: cs:Menorca
SieBot (diskuto | kontribuoj)
e Robot - Replacing image La kamparo minorka.JPG with Minorcancountryside.JPG
Linio 1:
'''Menorca''' estas [[insulo]] de la [[Balearoj]], [[Hispanio]]. ĜiGxi estas la dua plej granda el la insularo post [[Majorko]].
 
* ĈefurboCxefurbo: [[Maono]] ([[kataluna lingvo|katalune]] ''Maó'' aux ''Mahó'', [[hispana lingvo|hispane]] ''Mahón'').
* Aliaj urboj: ''Ciutadella'', ''Alaior''
*LoĝantaroLogxantaro ([[2002]]): 78.796 h
*Surfaco: 694,39 km²
*Denseco: 113,47 h/km²
*Lingvoj: varianto de la kataluna lingvo; ankaŭankaux la hispana estas oficiala.
[[Dosiero:La kamparo minorkaMinorcancountryside.JPG|thumb|200px|La Kamparo minorka]]
==Historio==
Dum la [[bronzepoko]] floris civilizo nomata [[talajota]], kun grandaj rokaj monumentoj.
 
La [[Romio|romianoj]] ĝingxin konkeris en la jaro [[-123]] kune kun la ceteraj Balearoj.
 
Post diversaj invadoj, la araboj okupis la insulon la jaron [[903]]. ĜinGxin rekonkeris la kristanoj en [[1232]], kaj ĝigxi unuiĝisunuigxis al la katalunaj teritorioj de la [[Aragona ReĝlandoRegxlando]].
 
En [[1708]], post la [[Sukceda Milito de Hispanio]], pro la [[Traktato de Utrecht]] ĝigxi fariĝisfarigxis angla kolonio. ĜiGxi estis redonita al [[Hispanio]] en [[1802]]. Tiu jarcenta okupado de la insulo donis al ĝigxi kelkajn trajtojn kaj kutimojn anglecajn, ankoraŭankoraux konservitajn.
 
Dum la [[Hispana Enlanda Milito]] ĝigxi estis fidela al la respublikana flanko. ApenaŭApenaux estis bataloj, ĝisgxis la fino de la milito, kiam la lastaj defendantoj kapitulacis sub la protekto de la angla mararmeo. Unu el la homoj kiuj gvidis la defendon kaj devis ekziliĝiekziligxi estis la esperantista militisto [[Fernando Redondo Ituarte]].
 
==Lingvoj==
 
Krom la [[hispana lingvo|hispanan lingvon]], oni parolas en Minorko subdialekton [[kataluna lingvo|katalunan]], rekonata kiel minorkan. La precipaj diferencoj inter la lingvo kataluna [[Iberio|ibera]] kaj la lingvo insula estas la uzo de artikoloj "saletoj"; ekzemple: ''es, sa, ses'' anstataŭanstataux artikoloj normaj katalunaj, t.e. ''el, la, els, les''. ĈiCxi tiu specialaĵospecialajxo estas ankaŭankaux ofta en la ceteraj Balearoj.
 
La subdialekto minorka ankaŭankaux havas multajn vortojn anglecajn kaŭzekauxze de la angla rego, ekzemple: ''boinder''- '''bow window''', ''xoc''-'''chalk''' kaj ''botil''-'''bottle'''.
 
==Komunumoj minorkaj==
Linio 34:
*[[Es Migjorn]] (hispane ''San Cristobal'').
*[[Ferreries]] (hispane ''Ferrerias'').
*[[Maó]] aux Mahó (hispane ''Mahón'').
*[[Sant Lluís]] (hispane ''San Luís'').
 
== Vidu ankaŭankaux ==
 
* [[Gimnesioj]]
Linio 45:
{{Commons|Category:Menorca}}
*[http://www.cime.es Insula Registaro]
*[http://www.visita-menorca.com Menorca: Turisma paĝopagxo]
 
[[Kategorio:Hispanaj insuloj]]