Persekutado de Bahaanoj: Malsamoj inter versioj

[[Dosiero:Persekutado_de_bahaanoj-tombejo.jpg|right|thumb|300px|bahaa tombejo de SxirazoŜirazo profanita en 1979]]Sub '''persekutado de bahaanoj''' estas cxiĉi tie komprenata la sxtateŝtate plenumataj, subtenataj auxaŭ tolerataj aktivecoj, kiuj celas – sole pro ilia [[Bahaa Kredo|Kredo]] – sisteme kauxzikaŭzi damagxondamaĝon al la bahaanoj kaj minaci la pluekzistadon de ilia religia komunumo. Tiaj aktivecoj povas esti malliberigoj, malpermesoj kunveni, senproprietigoj, ekziloj, torturoj, masakroj kaj mortigoj. Persekutataj estis kaj estas la bahaanoj precipe en Irano kaj en kelkaj aliaj islamaj sxtatojŝtatoj kiel Egiptio, kie ilia komunumo gxisĝis hodiauxhodiaŭ ne estas oficiale rekonita <ref>Vivi sian religion en Egiptio estas permesata nur kun limigoj, komp. SWR International: ''Bahais in Ägypten nicht anerkannt'' (bahaanoj en Egiptio ne agnoskataj) [http://www.swr.de/international/de/2006/12/18/beitrag3.html]</ref> kaj kie lauxlaŭ verdikto de supera egipta kortumo de la [[18-a de decembro]] [[2006]] la bahaanoj estas ekskludataj de bazaj civitanaj rajtoj <ref> Komp. komunikon de la ''Internationale Gesellschaft für Menschenrechte'' (Internacia Asocio por Homaj Rajtoj) kaj vidu ankauxankaŭ: ''Evangelischer Pressedienst'' (Evangelia Gazetara Servo) de la 19a de decembro 2006: ''Ägypten: Bahai-Gemeinschaft beklagt mangelnde Religionsfreiheit'' (Egiptio: bahaa komunumo lamentas pri mankanta religia libereco) [http://www.epd.de/nachrichten/nachrichten_index_46986.php3]</ref>. Necesas distingi la sisteman sxtatanŝtatan kaj socian persekutadon disde sole malamikeco flanke de aliaj mondkonceptoj, malaprobo de certaj bahaaj principoj, diskriminacio auxaŭ malhelpado de bahaaj aktivecoj tra limiga jurisdikcio.

==KauxzojKaŭzoj kaj ideologia pravigo==

[[Dosiero:Ruhollah_Khomeini_1978.jpg|right|thumb|[[Ajatolo|Ajatollaho]] Ruhollah HxomejniĤomejni rifuzis liberan kulton al bahaanoj]]

CxarĈar por islamanoj [[Mohamedo]] estas la "sigelo de la profetoj" kaj tial ili konsideras lin la lastan el vico da profetoj, lauxlaŭ ilia kredo gxisĝis la "Lasta Tago" ne povas esti plia revelacio <ref> Heinz Halm: Der Islam, p. 13, C. H. Beck Wissen, München 2005, ISBN 3406519172</ref>. ''[[Bahá'u'lláh]]'' tamen pretendas dauxrigidaŭrigi la vicon da profetoj. Liajn sanktajn skribojn la bahaanoj konsideras postislama revelacio kaj ili tial de la plimulto de la islamanoj estas malakceptataj.

La bahaanoj estas konsiderataj kiel apostatigxintojapostatiĝintoj de la [[Islamo]] kaj tial en la [[sxijaismoŝijaismo]]-islamaj nacioj, precipe en [[Irano]], estis ree kaj ree persekutataj <ref> Katajun Amirpour, Reinhard Witzke: Schauplatz Iran, p. 33, Herder Spektrum, Breisgau 2004, ISBN 345105535X</ref>. En artikolo 13 de la konstitucio de la Islama Respubliko de Irano la bahaanoj ne estas nomataj inter la protektataj religiaj minoritatoj – aliel ol [[kristanismo|kristanoj]], [[judismo|judoj]] kaj [[zoroastrismo|zoroastranoj]] <ref> Konstitucio de la Islama Respubliko Irano – CxapitroĈapitro 1</ref>.

Tiel la reprezalioj kontrauxkontraŭ la bahaanoj estas legxeleĝe pravigataj kaj en la nesekulara sxtatoŝtato Irano ecxeĉ legalizataj <ref> Raporto de la ''Internationale Liga für Menschenrechte'' (Internacia Ligo por Homaj Rajtoj) de 1995, p. 10ks.</ref>. La bahaanoj, je la lukto por influo kaj potenco ene de Irano, estas mise konsiderataj kiel pramalamikoj de la SxijaismoŜijaismo kaj la irana nacio kaj ree kaj ree servis kaj ankorauxankoraŭ servas kiel "propekaj kaproj" utiligataj por gajni la subtenadon de la amasoj <ref> Keddie, Nikki: Roots of Revolution. An Interpretive History of Modern Iran, p. 53, New Haven 1981</ref> <ref> Boroujerdi, Mehrzad: Iranian Intellectuals and the West. A Tormented Triumph of Nativism, p. 96, New York 1996</ref>.

En la irana socio la persekutado estas pravigata per lauxdiralaŭdira "endangxerigoendanĝerigo de la nacia sekureco" kaj per senbazaj akuzoj kiel ekzemple ke la bahaanoj estus "cionistoj" auxaŭ "spionoj" <ref>komp. Nafisa Tehrani: Die falsche Religion, taz de la 17a de majo 2006 [http://www.taz.de/pt/2006/05/17/a0145.1/text]</ref>.

Fakte la bahaanoj en Irano estas religia minoritato, kiu lauxlaŭ la reguloj de ilia Kredo ne enmiksigxasenmiksiĝas en la irana politiko kaj praktikas la principon de senperforto <ref> Susanne Schaup: ''Die Erde ist nur ein Land. Der Bahai-Glaube kennt die Vision von einer geeinten Menschheit und einem Lebensstil, der niemandem Gewalt antut'' (La Bahaa Religio havas la vizion de unu unuigita homaro kaj de vivstilo kiu perfortas neniun), en ''GOTT UND DIE WELT, Deutsches Allgemeines Sonntagsblatt'', cxefaĉefa artikolo de la 31a de decembro 1993</ref>.

[[Dosiero:Persekutado_de_bahaanoj_1.jpg|right|thumb|300px|Generalo BotmongolicxBotmongoliĉ detruas la centron bahaan de Tehrano en 1955. MalantauxMalantaŭ li staras generalo Baktiar, fondinto de SAVAK.]]

[[Image:Domo_de_la_Báb.jpg|right|thumb|300px|Revoluciaj gardistoj detruas domon de Báb (SxirazoŜirazo, 1979)]]

La historio de la persekutado de la bahaanoj en [[Persio]] komencigxiskomenciĝis dum la periodo de [[Báb]], kiu en [[1850]] en [[Tabrizo]] estis ekzekutita pro blasfemo. En [[1849]]-[[1850]] liaj adeptoj estis multnombre masakrataj en [[pogromo]], efektive vera religiocido. Estas fontoj, kiuj parolas pri pli ol 20.000 viktimoj <ref>Gunnar Heinsohn: Lexikon der Völkermorde, p. 87, Rowohlt 1998, ISBN 3499223384</ref>.

Sub la sxahojŝahoj [[Reza Pahlavi]] kaj [[Mohamed_Reza_Pahlavi|Mohamed Reza Pahlavi]] sisteme estis legxojleĝoj dekretitaj, kiuj senigis la bahaanojn de iliaj civitanaj rajtoj. Pensioj estis nuligataj, bahaanoj en sxtatajŝtataj auxaŭ armeaj postenoj maldungataj, bahaa literaturo malpermesata, domoj senproprietigata, lernejoj fermataj, kunvenejoj konfiskataj, renkontoj malpermesataj, kaj ree kaj ree okazis pogromoj, kiel ekzemple en [[1955]] kiam la sxahoŝaho permesis al la [[mulao|mollahoj]] de la [[HogxatiaHoĝatia Madahvia Societo]] uzi la registaran radion por kalumnia agitado kontrauxkontraŭ la bahaanoj kaj kiam la armeo detruis la bahaan centron en Tehrano.

Post la t.n. islama revolucio la persekutadoj dauxrisdaŭris plu. GxisĜis [[1981]] cxiujĉiuj pregxkunvenejojpreĝkunvenejoj de la bahaanoj estis detruataj, malsanktigataj auxaŭ misuzataj. Tombejoj kaj malsanulejoj estis detruataj far la kanajlaro auxaŭ far la irana registaro.

Ek de [[1981]] gxisĝis hodiauxhodiaŭ la bahaanoj estas fortenataj de universitatoj, foje ecxeĉ de lernejoj; studentoj kaj docentoj estis eksigataj, sxtatajŝtataj oficistoj maldungataj sen asekuro auxaŭ pensiono, salajroj auxaŭ kostoj de klerigado sub minaco de malliberigo estis repagendaj. Bahaaj posedajxojposedaĵoj estis senpropietigataj, komercado kun bahaanoj malpermesata, vendejoj kaj magazinoj fermataj, firmaaj kaj privataj kontoj konfiskataj kaj tiel la ekzistobazo detruata.

Ree kaj ree okazis pogromoj: vendejoj, burooj kaj fabrikoj estis elrabataj, brutoj bucxatajbuĉataj, rikoltoj konfiskataj auxaŭ sxtelatajŝtelataj. Hejmoj estis atakatj kaj bruligataj, la enlogxantojenloĝantoj masakrataj, bruligataj auxaŭ perforte devigataj konvertigxikonvertiĝi al Islamo <ref> Komp. Harald Vocke: ''Persien, du Herrliche, du Schreckliche... In der islamischen Republik des Ayatollah Khomeini sind die Anhänger der Bahai-Religion Freiwild'' (En la islama respubliko de ajatollaho HxomejniĤomejni la adeptoj de la bahaanoj estas libere cxaseblajĉaseblaj), DIE WELT de la 3a de januaro 1981, titola artikolo: "Geistige Welt"</ref>.

En [[1980]]-[[1981]] la gvidantaro de la bahaanoj estis murdata. GxisĜis [[1985]] per 210 ekzekutoj efektive la tuta elito de la bahaanoj estis mortigita <ref> Gunnar Heinsohn: ''Lexikon der Völkermorde'', p. 87, Rowohlt 1998, ISBN 3499223384</ref>. Supozeble almenau 10.000 kredantoj fugxisfuĝis eksterlanden <ref>http://www.zdf.de/ZDFde/inhalt/7/0,1872,2388071,00.html</ref>.

GxisĜis hodiauxhodiaŭ la bahaanoj en Irano restas senigataj je multaj rajtoj.

SxtateŜtate organizatan propagandon <ref>Pri la aktuala situacio de la gazetaro en Irano komp. [http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4308203.stm]</ref>, kiu celas demonigi neislamanojn, precipe bahaanojn, malsame perceptas la irana popolo – pli kaj pli ankauxankaŭ kun kritiko.

Fiaj traktadoj de bahaanoj kiuj restas senpunaj dum la lastaj jaroj malpliigxismalpliiĝis, sed ree pliigxispliiĝis pro konsciaj fiagitaj kampanjoj ek de la enoficigxoenoficiĝo de [[Mahmud AhmadinejxadAhmadineĵad]] <ref>Philipp Wittrock: ''Wie die Mullahs Andersgläubige drangsalieren, Der Spiegel'', 5a de juno 2006 [http://www.spiegel.de/politik/ausland/0,1518,419647,00.html]</ref>.

La bahaanoj ne rajtas kunveni kaj la komunumo ne rajtas je proprietajxojproprietaĵoj – komplete auxaŭ tre limigite, depende de la regiono. Komence de [[1993]] far [[UNO]] publicita sekreta dekreto de la irana registaro rivelas ke gxiĝi celas la bahaanojn diskriminacii sur cxiujĉiuj niveloj por bari al ili disvolvigxondisvolviĝon kaj prosperon.

AnkauxAnkaŭ por la eksterlandaj bahaanoj la celo estas "ellabori planon por ataki kaj detrui iliajn kulturajn radikojn eksterlande" <ref>''International Federation for Human Rights: Discrimination against religious minorities in Iran'', auxgustoaŭgusto 2003 [http://www.fidh.org/IMG/pdf/ir0108a.pdf]</ref>.

En [[2004]] pluraj sanktejoj ligitaj al la frua bahaa historio en Irano estis detruataj, inter ili la naskigxdomonaskiĝdomo de la religifondinto, por forigi la kulturajn spurojn de tiu cxiĉi religio en Irano <ref> Manfred Hutter: ''Die Weltreligionen'', p. 118, C. H. Beck Wissen, München 2005, ISBN 3406508650</ref>.

GxisĜis hodiauxhodiaŭ la bahaanoj estas forbarataj de universitata klerigxokleriĝo. Kvankam la situacio de la komunumo dum la lastaj jaroj, precipe sub [[Mohammad HxatamiĤatami]], iom plibonigxispliboniĝis, ankauxankaŭ dum lia prezidenteco la bahaanoj ne povis sian universitatan studadon mem organizi tra sistemo de malcxeestamalĉeesta kaj telestudado. La tiucele starigita teleuniversitato kaj gxiajĝiaj biblioteko kaj burooj estis en [[1998]] plurfoje trasercxatajtraserĉataj kaj konfiskataj <ref>Raporto de ''Bahá'í International Community'' (Internacia Bahaa Komunumo, 2005): Closed Doors. Irans Feldzug gegen das Recht auf höhere Bildung, p. 29 [http://denial.bahai.de/pdf/cd_all.pdf]</ref>.

Sub la alta prezo de retirigxoretiriĝo kaj silentado sub HxatamiĤatami plejparte eblis negxenataneĝenata vivo. Estis kaj estas bahaanoj, kiuj malgrauxmalgraŭ la kutima diskriminado posedas validan pasporton kaj ankauxankaŭ povas uzi gxinĝin por viziti siajn eksterlandajn familianojn.

Sub AhmadinejxadAhmadineĵad la sistemaj strukturaj kaj instituciaj diskriminaciadoj kaj arbitraj arestoj, trasercxojtraserĉoj kaj publika fipropagando tamen ree pliigxaspliiĝas <ref>''Gesellschaft für bedrohte Völker'' (Asocio por Minacataj Popoloj), Gazetara komuniko de la 7a de junio 2006 [http://www.gfbv.de/pressemit.php?id=564&stayInsideTree=1&backlink=volk.php?id=31]</ref> <ref>''amnesty international: Iran. Die neue Regierung versäumt, die erschreckenden Menschenrechtsverletzungen anzugehen'' (la nova registaro neglektas aliri la timigajn lezojn de homaj rajtoj). Februaro 2006 [http://de.geocities.com/iranamnesty/presse/060425ai-bericht_MDE13-010-2006_NeueRegierung.pdf]</ref>.

LauxLaŭ raporto el oktobro [[2005]] de la speciala raportanto de la homrajta komisiono de UNO, [[Asma Jahangir]], la Supera Revolucia Gvidanto ''[[Ali Khamenei]]'' (HxamenejĤamenej) ordonis al la superaj estroj de la armeo, la sekreta servo, la organizajxoorganizaĵo de revoluciaj gardantoj kaj la polico "identigi, registri kaj dauxredaŭre observadi" cxiujnĉiujn homojn, kiuj apartenas la bahaa religia komunumo <ref> Asma Jahangir, ''United Nations: Special Rapporteur on Freedom of religion or belief concerned about treatment of followers of Baha'i Faith in Iran'' [http://www.unhchr.ch/huricane/huricane.nsf/view01/5E72D6B7B624AABBC125713700572D09?opendocument]</ref>.

Ree kaj ree senkulpaj bahaanoj estas arestataj, okazas senproprietigoj kaj timigoj <ref>''ai-Journal, amnesty international Deutschland'', septembro 2006 [http://www2.amnesty.de/internet/deall.nsf/AlleDok/7AD8F7B24FA4058AC12571DF0044DD8A?Open] </ref>, kortumaj mortverdiktoj estas retirataj nur post premado far la internacia sxtatokomunumoŝtatokomunumo kaj [[Amnestio Internacia]]. Unuopaj registaroj kaj la [[EuxropaEŭropa Unio]] plurfoje tra demarsxojdemarŝoj atentigis [[Tehrano|Tehranon]] pri detenoj de homaj rajtoj de bahaanoj. En rezolucio akceptita je la [[19-a de decembro]] [[2006]] kun 72 kontrauxkontraŭ 50 vocxojvoĉoj kaj 55 sindetenoj la GxeneralaĜenerala Kunveno de [[UnuigxintajUnuiĝintaj Nacioj]] esprimas sian profundan zorgon pri la dauxredaŭre malbonigxantamalboniĝanta homrajta situacio en Irano. La UnuigxintajUnuiĝintaj Nacioj alvokas Iranon elpasxielpaŝi kontrauxkontraŭ ajnaj formoj de legxaleĝa kaj cxiutagaĉiutaga socia diskriminacio pro religio, etno auxaŭ lingvo kaj kontrauxkontraŭ ajna deteno de homaj rajtoj al anoj de minoritatoj, precipe kontrauxkontraŭ la sxtatajŝtataj reprezalioj kaj perforta mistraktado de la plej granda religia minoritato en Irano, la cxirkauxĉirkaŭ 300.000 bahaanoj. Tiel la UnuigxintajUnuiĝintaj Nacioj ankauxankaŭ kondamnas la planojn de Irano kolekti informojn pri cxiujĉiuj anoj de la bahaa komunumo same kiel la pliigxonpliiĝon de arbitraj arestoj, la detruon de religiaj ejoj kaj la malebligon de publika komunuma vivo. Krome la rezolucio kritikas ke la bahaanoj fakte estas ekskludataj el la publika vivo cxarĉar ili ne havas aliron al universitata klerigxokleriĝo, dungigxodungiĝo, pensionoj, adekvata logxadoloĝado kaj aliaj servoj <ref>Komp. deklaron de Erika Steinbach, membro de la germana parlamento, reprezentanto por homaj rajtoj kaj humnitara helpo de la CDU/CSU-frakcio en la germana parlamento [http://www.businessportal24.com/de/VN_Resolution_Iran_Signal_Menschenrechte_85999.html]</ref>.

Dosiero:Muhammad-Shah_1850.jpg|Mohamed SxahoŜaho

Dosiero:Nasirid-Din-Shah_1850.jpg|Nasered-Din SxahoŜaho

Dosiero:Reza_Shah.jpg|Reza SxahoŜaho

Dosiero:Mohammad-reza-shah.jpg|Mohamed Reza SxahoŜaho

Dosiero:Ali_Khamenei_2006.jpg|Ajatollaho Ali HxamenejĤamenej

Dosiero:Mamouh.jpg|Mahmud AhmadinejxadAhmadineĵad

Dosiero:Ahmadinejad12.jpg|AhmadinejxadAhmadineĵad mankisas ajatollahon HxamenejĤamenej