Monfalsado: Malsamoj inter versioj

Anglio kontrabandis inter 1790 kaj 1796 grandan kvanton deda monbiletoj (''Assignaten[[asignato]]j'') en [[Francio]]n por malfortigi la [[Franca revolucio de 1789|revolucion]]. [[Napoleon Bonaparte]] falsadis sub aŭspicio de la policministro la anglan, aŭstran kaj rusan monojn por detrui, malfortigi la financan situon de siaj malamikoj. Anglio respondis al tio per falsado de la franca kaj hispana metal- kaj papermonoj.

[[Hjalmar Schacht]] en la okupita Belgio enmarketigisenmerkatigis falsitan monon dum la [[Unua Mondmilito]] kaj tiel Germanio preskaŭ senpage akiris krudmaterialojn kaj aliajn varojn el Belgio.

Inter la du mondmilitoj okazis, ke la sekretsevo[[sekreta servo]] de la germana ''Reichswehr'', laŭ la iniciato de generalo Max Hoffmann, pregis francan frankon kaj rusan [[ĉervonec]]-[[Sovetia rublo|rublo]]n (orbazan moneron kun valoro jede dek rubloj) por malfortigi la rusian ekonomion kaj apogi la kontraŭrevoluciajn fortojn. La agado estis senvualigita de la germana polico, kiam estis konfiskitaj 1200 kg da falsaj ĉervonecaj biletoj kun la valoro de 12 milionoj da sovetaj rubloj. Tio kaŭzis internacian skandalon.

[[Frankofalsado]] okazis ankaŭ en Hungario en 1922-251922–25, sed same sensukcese.

En somero de 1927 okazis plia [[rublo]]falsado en [[Germanio]], la krimuloj estis parte enprizonigitaj, dumsed du sovetaj elmigritajelmigrintaj falsistoj sukcese fuĝis en [[Svislando]]n.

Dum la [[dua mondmilito]], la [[naziismo|nazia]] SS de la germana imperio daŭrigis monfalsadon, dokumentofalsadon sub kaŝnomo "[[Operaco Bernhard]]". Oni tiam falsis en granda kvanto monbiletojn de malamikaj landoj (ĉefe de [[Anglio]]) por destabiligimalstabiligi ties ekonomion.

En 1994 oni akuzis [[Nord-Koreio|Nordan Koreion]] pri ŝtata falsado de la usona dolaro, produktanteproduktado de preskaŭ perfektajnperfektaj t.n. [[superdolaro]]jnj.

"Fek! Ĝi eĉja ne havishavas! Mi ja sciassciis, ke mi ion forgesis."

* Frank William Abagnale Jr., -– li uzis 8 diversajn identiĝojnidentecojn por kaŝ-labori, inter kiuj la unua identiĝoidenteco kiel piloto de [[Pan American Airlines]] Frank Williams, kaj dum 5 jaroj sume enmarketigisenmerkatigis pli ol 2,5 milionojmilionojn da usonaj dolaroj kiel falsajfalsajn ĉekojĉekojn en 26 landoj kaj ĉiuj 50 usonaj ŝtatoj. Li estis arestita en [[Francio]], antaŭ la giĉeto de [[Air France]], kiam la persono en giĉetogiĉetisto rekonis lian vizaĝon laŭ la polica afiŝo, li estis forportita reen al Svedo, kaj poste al Usono. La filmo ''[[Catch Me if You Can]]'' svage baziĝas sur eventoj el lia vivo.

* Anatasios Arnaouti -– brita monfalsisto kun pli da 2,5 milionoj pundoj da falsita mono, kondamnita en 2005

* Abel Buell -– amerika koloniisto, kiu komencis ŝanĝisŝanĝi la pregilon por kvin-punda monbileto, kaj estis la unua usonano, kiu kreis la mapon de Usono.

* Mary Butterworth -– monfalsistino en kolonia Ameriko.

* William Chaloner, -– sukcesa brita monfalsisto, kondamnita de [[Isaac Newton]] kaj pendumita, dronumita kaj kvaronumita la 23-an de marto [[1699]].

* Alves dos Reis -– ĝis la fino de 1925-a jaro Reis sukcesis enmarketigienmerkatigi en la [[Portugalio|portugalaportugalan merkatomerkaton]] monbiletojn de [[eskudo]]j je la valoro de 1'007'963 pundoj laŭ la ŝanĝo-kursokurzo en 1925, kio egalis al 0.,88 % de la fakta [[Malneta enlanda produkto|MEP]] de [[Portugalio]] en tiu tempo.

* Stephen Jory -– la plej konata monfalsisto de [[Britio]],; li komencis sian karieron per vendado de ĉipamalmultvalora parfumo en markaj boteloj. Poste li fondis sian propran presejon por produkti kaj distribui proksimume kvan miliarojnmiliardojn da pundoj da falsa mono en Unuiĝinta Reĝlando.

* Rick Masters (fikciulo, ludata de [[Willem Dafoe]]) -– estas majstra monfalsisto en la filmo de [[William Friedkin]] ''[[Vivi kaj morti en LA]]''.

*Catherine Murphy estis kondamnita pripro produktoproduktado de falsaj moneroj en 1789 kaj estis la plej lasta virino, kiu estis ekzekutita per forbruligo en Britio.

*Samuel C. Upham -– la plej unua konata monfalsistamonfalsisto en [[Usono]], kiu produktis falsan monon dum la [[Usona enlanda milito|usona civila milito]]. Liaj fiagoj, laŭ trovo de polico, komenciĝis en Juliojulio de [[1862]].

*Wesley Weber estis enprizonitaenprizonigita porpro falsado de 100 [[Kanada dolaro|Kadanajkanadaj dolaroj]]

* La plej malnova metodo kontraŭbati la monfalsadon estis denuncoj. Tiu, kiu denuncis monfalsiston, estis liberigita de [[imposto]]-pago por sia tuta vivo, kaj se tiuli estis sklavo, li ricevis ateston pri libero.

* Por protekti unuajn paperajn monbiletojn kontraŭ falsado oni presis multajn fajnajn ornamaĵojn sur ili kaj uzis specialajn [[tiparo]]jn por teksto. En [[Suda Karolino]], ekzemple, la anglaj vortoj estis presitaj per [[hebrea alfabeto|hebrea]] kaj [[greka alfabeto|helena alfabeto]].

* En [[Pensilvanio]] por protekti monbiletojn oni presis la nomon de la ŝatoŝtato kun diversaj eraroj sur monbiletoj kun diversa valoro. La falsaĵo kutime estis presita kun korektita teksto.

* En mezepoko oni ne tranĉis monbiletojn, sed ŝiris ilin, kaj la parto de monbileto restis en speciala storejo. Poste oni povis ĉiam kontroli, ĉu la monbileto estas valida, per komparo de la ŝiro sur la bileto kaj sur ties parto el storejo --– ili ja devis kompletigi unu la alian.

* En la 60-aj jaroj de 19-a jarcento multaj ŝatajŝtatoj preferis simple aĉeti la ilojn de monfalsistoj. La [[Usono|Usonausona]] administradoregistaro iam tute senskandale aĉetis la tutan kontraŭleĝan mon-fabrikon kontraŭ 25 mil usonaj dolaroj.

* Sur la unuaj monbiletoj en [[KanadioKanado]] oni presis specialajn magiajn parolojn de sorĉistoj kaj ŝamanoj, kiujn kutimaj homoj neniam kuraĝus kopii pro timo alvoki la koleron de malicaj spiritoj.

* En [[Turkio]] oni decidis, ke se oni volas presi sian propran monon, oni faru tion legalelaŭleĝe. Nun ĉiu deziranto rajtas presi sian propran monon, se tiuli havas specialan [[licenco]]n.

* Administrado de [[Irako]] decidis tute aboli akvosignojn kaj protektajn fadenojn en siasiaj monbiletoj, uzante anstataŭe la imitaĵojn. Nun oni povas tuj identigi la falsadon, se la monbileto havas veran akvosignon kaj fadenon.