Termoelektro: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
e
Linio 1:
'''Termoelektro''' aŭ termoelektreco signifas reciprokan influon [[temperaturo]] kaj [[elektro]] kaj ties transfomontransformon de unu al la alia. La Seebeck-eiko (ankaŭ termoelektra efiko), la Peltier-efiko kaj la Thomson-efiko priskribas same ŝanĝon inter tiuj du fizikaj grandoj.
 
== Seebeck-efiko ==
Linio 12:
<math>\alpha</math> - Seebeck-koeficiento aŭ tielnomata „termoforto“
 
Por teknika eluzoseluzo de la efiko neceasnecesas du diversaj elektraj kondukiloj, kiuj diferencadiferencas je la elektrona varmokapacito (tiel je la Seebeck-koeficiento), tio estas iliaili havas ĉe la sama temperaturo diversajn movenergiojn je la elektronoj. Se oni kunligas tiujn elementojn, estiĝas la [[termoparo]], en kiu la elektronoj moviĝas en la pli malalt-energian direkton.
 
Se oni du kondukajn materialojn (A kaj B) kunligas en sinsekvo de A-B-A, la termotensio '''''U''''' iĝas:
Linio 29:
<math>\alpha_B</math> - Seebeck-koeficiento de B
 
La estiĝanta tensio estas sendependa de la ĉirkaua temperaturo kjakaj dependas nur de la temperatura diferenco <math>(T_H - T_C) </math> de la kunligaj punktoj.
 
La fizikan fenomenon malkovris [[Thomas Johann Seebeck]] kaj pruvis la elektran fluon per kompaso (kiu reagis al la megnetamagneta kampo de la elektro). Li eluzis la fenomenon en [[1821]], per la unua [[termoparo]].
 
== Peltier-efiko ==
La '''Peltier-efiko''' priskribas la termofluon je efiko de ekstera elektra fonto. LALa efikon malkovris [[Jean Peltier]] en [[1834]].
 
La Peltier-efiko okazas, se du kondukaj materialoj - kun diversa elekrona varmokapacito – estas kunligitaj kaj trafluas ilin elektronoj. Se malalt-energiaj elektronoj fluas al pli altenergia loko, tie okazas malvarmiĝo, se reciproke okazas varmiĝo.
Linio 57:
 
== Novaj esploroj ==
Oni celas la plibonigi la malaltan efikan gradon (3-8%) de la Peltier-&nbsp;kaj Seebeck-paroj. La malaltan efikon kaŭzas la nedezirata varmiĝo inter la materialoj. Novaj procezoj volas tion elimini per termotunela procezo: oni volas estigi senaeran fendon inter la kondukiloj, kies distanco sufiĉas do por ke la elektronoj trasaltu ĝin.