Paul Berthelot: Malsamoj inter versioj

Li naskiĝis en [[Francio]] en [[1882]], Filo de [[Paul Bert]], [[scientistosciencisto]] franca kaj [[koloniestro]] de [[Franca Hindoĉinio]]. Li lernis [[Esperanto]]n en [[1900]], kiam li studis en la liceo de [[Reims]]. Li poste ekstudis medicinon en [[Parizo]], sed baldaŭ forlasis Francion por eskapi la militservon kaj gajnis sian vivon kiel [[tipografo]]. Fervora propagandisto, li fondis en 1904 la asocion [[Espero Kataluna]], kiu kunigis la [[katalunaj esperantistoj|katalunajn esperantistojn]] en ambaŭ flankoj de [[Pireneoj]] kaj redaktis ties bultenon. Dum lia tiama loĝado en [[Nord-Katalunio]] li fondis ankaŭ la gazeton [[Esperanto (gazeto)|Esperanto]] (la 18an de junio [[1905]]), kiun li transdonis en [[1907]] al [[Hector Hodler|Hodler]]. Li enpresis en "Esperanto" la unuan provon de vortaro Esperanto-Esperanto (kun Esperante redaktitaj [[difino]]j de la [[radiko]]j). Li ankaŭ estis iniciatinto de [[Internacia Socia Revuo]]. Post trairi [[Svisio]]n kaj [[Hispanio]]n, li forvojaĝis al [[Sudameriko]], kie li daŭrigis sian propagandon.