Kaŝgar: Malsamoj inter versioj

'''Kashgar''' aŭ '''Kashi''' estas [[ĉinio|ĉina]] urbo.

 

Ĉiu evoluo de Kashi intime rilatis kun ĝia geografia situo. En la tuĝjŭe-a lingvo Kashi signifas gemon. Kiel oazo inter la dezerto Taklimakan kaj la altebenajo Pamiro, Kashi distancas de Kuqa je 800 km. Ĉar ĝi situas ĉe la okcidenta fino de Ĉinio, en ĝi kuniĝis la branĉoj suda, meza kaj norda de la Silka Vojo. Dank' al tio, tie ekviglis antikvaj foiroj, prosperis religioj kaj naskiĝis ujguroj, kiuj havas sangon de indiĝenoj, sed malsaman aspekton.

 

Frumatene el la angula turo de la moskeo Etigar en Kashi aŭdiĝas voĉo de imamo laŭta, sonora kaj tirata por voki islamanojn al prego. Ĉar 2.7 milionoj da ujguraj Kashi-anoj kredas je islamo, en la urbo Kashi estas pli ol 9 600 moskeoj kaj en ĝiaj vilagoj ĉiu dua aŭ tria familio pasedas unu moskeon. Tute diferencaj de budaistoj, islamanoj kredas nur je Alaho kaj kultas neniun idolon. Pro tio ili faras preĝadon ĉiutage 5-foje ne en tagmezo nek en tempo, kiam la suno leviĝas aŭ subiras, por eviti suspekton kulti la sunon. Kaj la signo de novluno sur moskeo memorigas sanktan momenton. Laŭdire, en iu novluna nokto de la naŭa monato laŭ la islama kalendaro Alaho inicis profeton Mahometo pri "Korano". Post tio tiu monato fariĝis fasta monato de islamanoj. En Kashi, vespere de tiu monato, antaŭ leviĝo de novluno, islamanoj venas en moskeon por serĉi delikatan lunarkon okcidente. Ĝin vidinte, ili ekfastas, nur vespere ili prenas mangajon. Ili tiel faras gis la lasta vespero de tiu monato, kiam ili denove vidas la lunarkon. Kaj la sekvantan tagon estas la fastorompa Korban-festo.

 

7-jaraj knaboj povas loĝi en moskeo por lerni Koranon. 4-5 jarojn poste, ili ellernas la araban lingvon kaj povas bele skribi enĝi. La moskeo Etigar estas islama altlernejo por kulturi tiuflankajn fakulojn. Ĝiaj lernantoj agas plejparte 18-28 jarojn.

 

Inter kvietaj moskeoj grandaj kaj malgrandaj prosperas movoplenaj bazaroj de tranĉiloj, ceramikajoj, ĉapoj, tapiŝoj, juveloj, brutoj, jahurtoj k.a. La moskeo Etigar estas ĉirkaŭita de ili kaj el ili la bazaro Anjiang servas al klientoj speciale per silko. Antikve multaj uzbekaj komercistoj, transirinte Pamiron, kolektiĝis tie por komercado. Norde de la moskeo etendiĝas metiartaĵa strato kun butikoj kvazaŭ pendantaj sur muroj.

Mi vizitis butikon de muzikiloj. Sur ĉiuj ĝiaj muroj pendas kordinstrumentoj kaj tamburoj. En ĝi sidis maljunulo tre lerta en ludado de kordinstrumento. Li konigis al mi, ke Ia kordinstrumento simila al granda ligna ĉerpilo nomiĝas Tanbor. Ĝi sonas agrable. Antaŭe kiam iu muzikisto ludis gin, al li kolektiĝis aro da alaŭdoj... Vidinte, ke germanaj geedzoj interesiĝis pri la kordinstrumento Ajĝjek, la maljunulo tuj prenis gin kaj ludis la faman hispanan muzikajon "Toreisto". La germanaj klientoj senĉese kapjesis kaj notis la nomon de la muzikilo... Fakte, la maljunulo estis najbaro de la juna mastro, kiu absorbiĝis en kordinstrumento-farado. La junulo diris al mi, ke sur la Silka Vojo Kashi-aj muzikiloj ĉiam estas famaj kaj lia metio estas heredita. Lia komerco ĉiam bone iras. Alilandaj turistoj, kiuj aĉetis liajn muzikilojn, plejparte restis tie, gis ili ellernis la ludadon.

La loĝdomoj ĉe landlimo estas plej simplaj kaj plej belaj. La stratetoj al moskeoj kaj bazaroj ĉiuj estas flavaj. Cyar en Kashi malmultas pluvo, la teraj etaĝdomoj kun plata tegmento estas uzeblaj por dekoj da jaroj. En ĉiuj kortoj belas floroj. En la ĉambroj bele dekoraciitaj buntas tapiŝoj kaj sur muroj kaj sur planko. En niĉoj kun gravuraĵoj estas arĝenta teservico el Pakistano...

Tamen la plej belaj estas knabinoj. La naturo dotis ilin per ĉarmo. Gastante ĉe Abudu Klimu, mi propraokule vidis, kiel ili sin ŝminkas. Ili plukis florojn el florbedo, ilin purigis, dispecigis kaj premis. Per ties suko ili pentris siajn brovojn ĝis la temploj.

<gallery>

Dosiero:Kashgar location.png|<!-- thumb|left|180px|Loko de Kashgar -->

<br clear=all>

{{Commons|Kashgar}}

 

[[ar:كاشغر]]

[[tr:Kaşgar]]

[[ug:Qeshqer shehri]]

[[zh:喀什市]]