Poliklorizita bifenilo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Chobot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: ko:폴리염화 비페닐
Maksim-bot (diskuto | kontribuoj)
"Poliklorizitaj"->"Poliklorigitaj" "klorizitaj"->"klorigitaj" "elektrak"->"elektraj" "struktruron"->"strukturon" "uaztas"->"uzatas" "klorizitaj"->"klorigitaj" "veneiĝo"->"veneniĝo" "toveblaj"->"trovebla"
Linio 1:
[[Image:Polychlorinated biphenyl structure.svg|300px|thumb|right|Kemia strukturo de la poliklorizitaj bifeniloj]]
'''Poliklorizita bifenilo''' (PKB aŭ PCB) konstituas familion de [[Kemio|kemiaj]] [[molekulo]]j industrie sintezitaj de Homo, similaj de la [[PoliklorizitajPoliklorigitaj terfeniloj]] (PCT aŭ PKT) kaj de [[dioksino]]j, de la grupo de la [[Kemia kombinaĵo|kemiaj kombinaĵoj]] [[karbonhidrato]]-klorizitajklorigitaj.
Kelkfoje, oni uzas ofte la nomon de komerca produkto (''« Pyralènes »'' franclingve).
 
Tiuj molekuloj estas grandskale uzitaj de la jaroj [[1930]] ĝis la [[1980-aj jaroj]] kiel lubrikaĵo, kaj por la fabrikado de [[transformatoro]]j, elektrakelektraj [[kondensatoro]]j, pro ilia relativa nebruligebleco kaj de ilia ekstra dielektrika eco.
Ili estis uzitaj en motoroj de pumpilo aŭ kiel kromaĵo de oleoj aŭ produktoj de [[luto]], en kelkaj adheraĵoj, farboj, memkopiaj paperoj, en hidraŭlikaj ekipaĵoj, kiel [[moligaĵo]] en [[lako]]j, densaĵoj kaj [[plasto]]j...
 
Linio 10:
PKBj estas flavetaj, preskaŭ senodoraj likvaĵoj kaj apartenas al grupo de BAG-kemiaĵoj.
 
Ili havas [[bifenilo|bifenil]]an bazan struktruronstrukturon (du [[Benzolo|benzolaj ringoj]] interligitaj per simpla ligo) ĉe kiu pluraj hidrogenatomoj estas anstataŭitaj per kloratomo. Ekzistas 209 izomeroj sed el tiuj komerca produkto estas nur 20-60.
 
 
Poliklorizita bifenilo estas termike kaj kemie stabila, malfacile [[brulpunkto|ekflamebla]], elektre ne kondukanta kaj superhidrofoba. La biologia malkonstruo okazas ĉe altklorizita PKB-j inter anaerobaj cirkonstancoj, en kiu la kloratomo uaztasuzatas kiel elektron-akceptanto. Malpli klorizitajklorigitaj PKBj estas aerobe malkonstruataj. Ili apenaŭ malkonstruiĝas biologie. Post amasa veneiĝoveneniĝo kun PKB-kontaminitaj organismoj en [[1968]] en [[Japanio]], PKBj estis malpermesitaj unuafoje en publikaj sistemoj en [[1978]] kaj en [[1989]] ĝenerale. Post fino de transira tempo en [[1999]], oni devas sciigi pri PKB-efikoj kaj ĝin trakti kiel [[danĝera rubo|danĝeran rubon]].
 
=== efikoj je la sano ===
Krom la kronikaj toksikaj efikoj ([[klorakneo]], [[harelfalo]] kaj [[hiperpigmentiziĝo]]), hormonaj perturboj, PKBj estas suspektitaj pri kanceriga efiko.<br/>
 
Ĝi povas akumuliĝi kaj estas toveblajtrovebla tra la [[nutroĉeno]] eĉ en [[fiŝo]]j en [[Antarkto]] kaj [[patrina lakto]].
 
=== PCB-gvidlinio ===