Kiel registrite je 05:34, 11 dec. 2007 redakti Roberto (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 43 311 redaktoj Neniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 20:36, 7 nov. 2008 redakti malfari ThomasPusch (diskuto \| kontribuoj) Burokratoj, Patrolantoj, Administrantoj 356 964 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: '''Okultismo''' (de la [[latina]] vorto ''occultus'' = kaŝita, obskura, sekreta) estas parta tereno de [[esoterismo]]. Foje la vorto simple uziĝas – en neŭtrala aŭ malapreza signifo – kiel sinonimo de la vorto [[magio]]. [[Kategorio:Esperanto-movado]] [[Kategorio:Enciklopedio de Esperanto]]▼ == Historio == La vorto "okultismo" ekestis komence de la [[20-a jarcento]]. Inter la kleruloj, kiuj eksplicite nomis sin "okultistoj", estis ekzemple la filozofino [[Helena Blavatskij]]. Laŭ la lingvouzo la vorto dum la sekvaj jardekoj ekhavis tendence negativan, malaprezan signifon. Ne ekestas unueca scienca difino pri ĝi. == Formoj == * Rigardo en la estonton ([[aŭgurado]]) :: [[taroko]], [[astrologio]], [[geomancio]], [[kiromancio]] * Kontakto kun mortintoj :: [[spiritismo]], kontakto kun [[fantomo]]j (aparte [[nekromancio]]) * "Supernaturaj" fortoj :: [[telepatio]], [[telekinezo]], [[parapsikologio]], [[spirita kuracado]] * Okulta kredo :: [[hermetikismo]], [[kabalo]], [[magio]], kredo [[sorĉisto\|sorĉista]], [[satanismo]], [[sankta gralo]], [[Akaŝa-kroniko]], [[akvisto\|akvista]] epoko, [[rozkrucismo]] == Filozofia kritiko == ''La tendenco pri okultismo estas simptomo de malkresko de la konscio. Ĝi perdis la forton, pensi nelimigite kaj toleri la limigojn. Anstataŭ difini ambaŭ polusojn, laŭ komuneco kaj diferenco, en la laboro per certaj terminoj, ĝi miksas la polusojn sen diferencigo. La nelimigito iĝas fakto, kaj la limigo senpere vivaĵo.'' (Theodor Adorno, ''Minima Moralia'', tezoj kontraŭ la okultismo (germane "Thesen gegen la Okkultismus", volumo I). Plej konata estas la citaĵo de Adorno: ''Okultismo estas la metafiziko de la stultuloj" (sama verko, volumo VI). == Baza literaturo == * Manfred Kyber: ''Einführung in das Gesamtgebiet des Okkultismus, vom Altertum bis zur Gegenwart'' ([[germane]]: "enkonduko en la tutan temaron de la okultismo, de la antikvo ĝis la nuntempo"), eldonejo Union, Stutgarto/Berlino/Lepsiko (Germanio) 1923; Fourier, Wiesbaden 1994, ISBN 3-925037-75-6 * [[Rudolf Steiner]]: ''Der Mensch im Lichte von Okkultismus, Teosophie und Philosophie. Zehn Vorträge, gehalten en Kristiana (Oslo) vom 2. bis 12. Juni 1912.'' (same [[germane]]: "La homo en la lumo de okultismo, Rudolf-Steiner-Verlag, [[Dornach]] (Svislando) 1999, ISBN 3-7274-7450-5 * Ekzistas multaj nacilingvaj nesciencaj verkoj pri okultismaj temoj, kaj ankoraŭ multe pli da kritikaj prijuĝoj de okultismaj movadoj kaj de rilataj literaturaj verkoj: pri listo de ili en unuopaj lingvoj vidu la koncernajn versiojn de tiu-ĉi artikolo en tiuj lingvoj. [[== En la Enciklopedio de Esperanto ~~- O\|EdE-O]]~~==▼ La '''[[Enciklopedio de Esperanto - O\|Enciklopedio de Esperanto]]''' dum la jaro [[1934]] pri la temo skribis: '''Okultismo'''. ~~„[[Esperanta~~„Esperanta ~~Psikistaro]]“~~Psikistaro“, estis iniciita de A. Stas, [[Antverpeno]] kaj ĝi celis esti „unuiĝo por psikisma studado per Esperanto“ pri [[hipnotismo]], [[magnetismo]], [[telepatio]], [[spiritismo]], ~~k. t. p~~ktp. [[Émile Boirac\|Rektoro Boirac]] skribis en 80 -paĝa libreto, kiun eldonis la unuiĝo per helpo de la [[Belga Federacio Spiritista]] en [[1910]]: ''„[[Esperantismo]] kaj [[Psikismo]] respondas al samaj bezonoj de la homa spirito. Psikisto deziras transpaŝi la limojn de la videbla mondo kaj penetri en pli profundan regionon, kie kaŝiĝas la veraj kaŭzoj kaj principoj de ĉiu realeco. Simile Esperantisto deziras transpaŝi la limojn de sia nacieco kaj penetri en la spiriton de la tuta homaro.“'' La unuiĝo aranĝis kongresan fakkunsidon dum la antverpena [[UK]] en [[1911]], pri kiu aperis raporta kajereto 31 paĝa enhavante ankaŭ la protokolon de tri spiritistaj kunvenoj, kiujn partoprenis 30 Esperantistoj. La kajero ankaŭ enhavas „psikisman terminaron“ kun la plej gravaj fakvortoj. La sekretario de la unuiĝo estis Stas, kiu aranĝis sukcesan fakkunsidon en [[Krakovo~~\|Kraków~~]], [[1912]], sed la tie projektita revuo ŝajne neniam aperis. En [[1934]] [[Alexander William Thomson]] fondis ~~[[Psiĥa Esperanto-Ligo\|~~Psiĥan Esperanto-Ligon]], por kolekti tiujn, kiujn interesas psiĥaj fenomenoj. En 1913-14 aperis ĉe Davidov en [[Saratov]] dumonata bulteno dupaĝa titolita „[[Okultismo (Revuo)\|Okultismo]]“. La unua tiaspeca verko estis certe „[[Libreto pri transmorta vivo]]“ de G. T. Fechner, aperinta en [[Parizo]] en [[1907]]. Dum la [[Unua mondmilito]] aperis de fama ĵurnalisto [[William Thomas Stead]] „[[Kial mi scias ke mortintoj revenas]]“ en [[1917]] en [[Bostono]]. Du kajerojn pri sama temo verkis J. Thiebault. Unu el ili aperis, kiel aldono de [[HDE]] en [[1925]] kaj aparte france kaj Esperante en dekmil eroj, tri eldonoj. Lian kajeron pri la mortinta amiko tradukis [[Émile Grosjean-Maupin]]. Pri okultismo ĉiam interesiĝis ankaŭ eminentaj Esperantistoj. Membroj de la diversaj similtendencaj movadoj, kiel [[Bahaa Movado]], [[Oomoto]], [[Nova Spirito]], [[La Blankaj Fratoj]] en [[Bulgarujo]], [[Ruĝkrucismo\|Ruĝkrucanoj]], [[Swedenborgismo\|Swedenborganoj]] kaj [[Teozofio\|Teozofoj]] uzas Esperanton en siaj eldonaĵoj, kelkaj el ili eĉ en kunvenoj. La estraro de la [[Nederlanda Societo de Spiritistoj]], „[[Harmonia]]“ eldonis Esperantan flugfolion „[[La Spiritisto]]“ en [[1928]]. Pri la lasta okultisma kunveno ĉe [[UK]]-j ni scias el [[1923]], [[Nürnberg]]. Poste nur la diversaj supre nomitaj movadoj aranĝis apartajn kunvenojn. [[Edmond Privat\|D-ro Privat]] rakontas, ke la lasta manskribaĵo de Zamenhof, nefinita, estis plano de artikolo pri senmorteco de l‘ animo.▼ En [[1913]]-[[1914]] aperis ĉe Davidov en [[Saratov]] dumonata bulteno dupaĝa titolita „Okultismo“. La unua tiaspeca verko estis certe „Libreto pri transmorta vivo“ de G. T. Fechner, aperinta en [[Parizo]] en [[1907]]. Dum la [[Unua Mondmilito]] aperis de fama ĵurnalisto [[William Thomas Stead]] „Kial mi scias ke mortintoj revenas“ en [[1917]] en [[Bostono]]. Du kajerojn pri sama temo verkis J. Thiebault. Unu el ili aperis, kiel aldono de [[Heroldo de Esperanto]] en [[1925]] kaj aparte france kaj Esperante en dekmil eroj, tri eldonoj. Lian kajeron pri la mortinta amiko tradukis [[Émile Grosjean-Maupin]]. Pri okultismo ĉiam interesiĝis ankaŭ eminentaj Esperantistoj. Membroj de la diversaj similtendencaj movadoj, kiel [[Bahaa Movado]], [[Oomoto]], Nova Spirito, La Blankaj Fratoj en [[Bulgario]], [[Ruĝa kruco\|Ruĝkrucanoj]], anoj de [[Emmanuel Swedenborg]] kaj [[Teozofio\|Teozofoj]] uzas Esperanton en siaj eldonaĵoj, kelkaj el ili eĉ en kunvenoj. La estraro de la Nederlanda Societo de Spiritistoj, „Harmonia“ eldonis Esperantan flugfolion „La Spiritisto“ en [[1928]]. Pri la lasta okultisma kunveno ĉe [[UK]]-j ni scias el [[1923]], [[Nurenbergo]]. Poste nur la diversaj supre nomitaj movadoj aranĝis apartajn kunvenojn. [[Edmond Privat\|D-ro Privat]] rakontas, ke la lasta manskribaĵo de Zamenhof, nefinita, estis plano de artikolo pri senmorteco de la animo. == Retaj ligiloj == * [http://www.igpp.de/german/welcome.htm retejo de la germana "instituto por limaj temoj de psikologio kaj psikohigieno", fondita de la psikologo ''Hans Bender''] * [http://www.science-at-home.de/kurios/okkultismus.php ampleksaj kritikaj paĝoj pri okultismo en la germanlingva retejo "Science at home" (jes, germanlingva)] [[Kategorio:Okultismo\| ]] [[Kategorio:Esoterismo]] [[Kategorio:Esperanto-movado]] ▲~~[[Kategorio:Esperanto-movado]]~~ [[Kategorio:Enciklopedio de Esperanto]] [[Kategorio:Enciklopedio de Esperanto O]] ▲[[Enciklopedio de Esperanto - O\|EdE-O]] [[af:Okkultisme]] [[ar:تنجيمية]] [[bg:Окултизъм]] [[ca:Ocultisme]] [[cy:Yr Ocwlt]] [[da:Okkultisme]] [[de:Okkultismus]] [[en:Occult]] [[es:Ocultismo]] [[et:Okultism]] [[fi:Okkultismi]] [[fr:Occultisme]] [[gl:Ocultismo]] [[he:אוקולטיזם]] [[hr:Okultizam]] [[id:Okultisme]] [[it:Occulto]] [[ja:オカルト]] [[ko:오컬트]] [[lt:Okultizmas]] [[mk:Окултизам]] [[nl:Occultisme]] [[pl:Okultyzm]] [[pt:Ocultismo]] [[ru:Оккультизм]] [[si:ගුප්තශාස්ත්ර]] [[sk:Okultizmus]] [[sq:Okultizmi]] [[sr:Окултизам]] [[sv:Ockultism]] [[th:สิ่งลึกลับ]] [[zh:神秘学]] ▲'''Okultismo'''. „[[Esperanta Psikistaro]]“, estis iniciita de A. Stas, [[Antverpeno]] kaj ĝi celis esti „unuiĝo por psikisma studado per Esperanto“ pri [[hipnotismo]], [[magnetismo]], [[telepatio]], [[spiritismo]], k. t. p. [[Émile Boirac\|Rektoro Boirac]] skribis en 80 paĝa libreto, kiun eldonis la unuiĝo per helpo de la [[Belga Federacio Spiritista]] en [[1910]]: „[[Esperantismo]] kaj [[Psikismo]] respondas al samaj bezonoj de la homa spirito. Psikisto deziras transpaŝi la limojn de la videbla mondo kaj penetri en pli profundan regionon, kie kaŝiĝas la veraj kaŭzoj kaj principoj de ĉiu realeco. Simile Esperantisto deziras transpaŝi la limojn de sia nacieco kaj penetri en la spiriton de la tuta homaro.“ La unuiĝo aranĝis kongresan fakkunsidon dum la antverpena [[UK]] en [[1911]], pri kiu aperis raporta kajereto 31 paĝa enhavante ankaŭ la protokolon de tri spiritistaj kunvenoj, kiujn partoprenis 30 Esperantistoj. La kajero ankaŭ enhavas „psikisman terminaron“ kun la plej gravaj fakvortoj. La sekretario de la unuiĝo estis Stas, kiu aranĝis sukcesan fakkunsidon en [[Krakovo\|Kraków]], [[1912]], sed la tie projektita revuo ŝajne neniam aperis. En [[1934]] [[Alexander William Thomson]] fondis [[Psiĥa Esperanto-Ligo\|Psiĥan Esperanto-Ligon]], por kolekti tiujn, kiujn interesas psiĥaj fenomenoj. En 1913-14 aperis ĉe Davidov en [[Saratov]] dumonata bulteno dupaĝa titolita „[[Okultismo (Revuo)\|Okultismo]]“. La unua tiaspeca verko estis certe „[[Libreto pri transmorta vivo]]“ de G. T. Fechner, aperinta en [[Parizo]] en [[1907]]. Dum la [[Unua mondmilito]] aperis de fama ĵurnalisto [[William Thomas Stead]] „[[Kial mi scias ke mortintoj revenas]]“ en [[1917]] en [[Bostono]]. Du kajerojn pri sama temo verkis J. Thiebault. Unu el ili aperis, kiel aldono de [[HDE]] en [[1925]] kaj aparte france kaj Esperante en dekmil eroj, tri eldonoj. Lian kajeron pri la mortinta amiko tradukis [[Émile Grosjean-Maupin]]. Pri okultismo ĉiam interesiĝis ankaŭ eminentaj Esperantistoj. Membroj de la diversaj similtendencaj movadoj, kiel [[Bahaa Movado]], [[Oomoto]], [[Nova Spirito]], [[La Blankaj Fratoj]] en [[Bulgarujo]], [[Ruĝkrucismo\|Ruĝkrucanoj]], [[Swedenborgismo\|Swedenborganoj]] kaj [[Teozofio\|Teozofoj]] uzas Esperanton en siaj eldonaĵoj, kelkaj el ili eĉ en kunvenoj. La estraro de la [[Nederlanda Societo de Spiritistoj]], „[[Harmonia]]“ eldonis Esperantan flugfolion „[[La Spiritisto]]“ en [[1928]]. Pri la lasta okultisma kunveno ĉe [[UK]]-j ni scias el [[1923]], [[Nürnberg]]. Poste nur la diversaj supre nomitaj movadoj aranĝis apartajn kunvenojn. [[Edmond Privat\|D-ro Privat]] rakontas, ke la lasta manskribaĵo de Zamenhof, nefinita, estis plano de artikolo pri senmorteco de l‘ animo. ~~P. BALKANYI~~ [[Kategorio:Ismo]][[kategorio:Esoteriko]]

Okultismo: Malsamoj inter versioj