Orgeno: Malsamoj inter versioj

La historia evoluo de la orgeno subdividas en la tuteca instalado ([[dispozicio]]), en la arta formado de la ekstera orgenkesto (vd. ankaŭ [[Orgenfasado]]), en la sona koncepto kaj la teknika instalado (vd. [[ventkesto]], [[traktilaro]] kaj [[Ludotablo (orgeno)|ludotablo]]).

 

 

La unuan orgenecan instrumenton konstruis ĉ. 246 a. K. [[Ktesibios]], inĝeniero en [[Aleksandrio]]. La nomo de la instrumento estis „hydraulos“ (el malnovgreka ''ὕδωρ'' (hydor) „akvo“ kaj ''aulos'' „tubo“), ĉar helpe de akvo oni generis konstantan ventpremon, kiu trairis la bronzajn fajfiltubojn. La ventgenerado per balgoj ekestis nur poste. La romianoj transprenis la orgenon de la grekoj kiel nure profana muzikilo, per kies muziko ili kolorigis en siaj arenoj la fonon de teatraĵoj. La praaj kaj fruaj kristanoj ankoraŭ ne uzis la orgenon.