Verkisto: Malsamoj inter versioj

'''Verkisto''' estas homo, kiukies skribasokupo aŭestas transskribasla -verkado de libroj<ref>Plena Ilustrita Vortaro 2005, p. 1224, sub "verki"</ref>, ĝenerale [[profesio|profesie]]. Temas pri [[Aŭtoro|aŭtoro]] de romanoj, poezio aŭ alispecaj skribitaj verkoj - ekzemple prisciencaj. Plej ofte la teksto estas originale verkita de la verkisto.

Ekde la infana edukado - oni povus konsideri ĉiun ajn kiel verkiston (ĉar ne necesas, ke la verko estu publikigita aŭ presita); sed la termino uzeblas kutime por tiuj, kiuj disvolvas profesian aktivecon per tiu agado. Aliflanke oni ne adoptu puran merkatismanekonomian <!--*?-->vidpunkton: ĉiu ajn, kiu deziras esti tio, povas iĝi verkisto, kvankam ties verko ne publikiĝos laŭ iu ajn maniero. Ĉiuokazeaŭ onidonas uzas la vorton [[aŭtoro]] prefere por verkistoj, kiuj estas respondecaj pri la verkado de specifa verko, kutime publikigita, konata kaj eĉ fama, kontraŭe verkisto povas esti pli ampleksa vorto - uzebla por ĉiuj, kiuj verkasenspezojn. [[Vikipediistoj]] iamaniere povus esti konsiderataj verkistoj, sed ne nepre aŭtoroj.

Ekde '''historia vidpunkto''' ne ĉiam la konsidero de verkisto estis sama. Ĝis la Alta [[Mezepoko]], dum la [[parola [[literaturo]] ankoraŭ estis sufiĉe prestiĝa, oni ne ĉiam estis ĉiele akceptata, ke verkisto estas la entuta posedanto de la verko. Ankoraŭ oni kredis en ĉiesa rajto modifi, kopii, elpreni, ŝanĝi la tekstojn, ĉefe kiam ankoraŭ la tekstoj estis kopiitaj nur per mano, kaj la profesioj de kopiisto kaj de verkisto foje estis interkonfuzitaj. En Hispanio [[Don Juan Manuel]], aŭtoro de la rakontara libro ''El conde Lucanor'' (La grafo Lukanoro), en la [[14-a jarcento]] klarigis en ties enkonduko, ke neniu kuraĝu ŝanĝi ion ajn el sia libro. Tamen en la antaŭa jarcento - do en la [[13-a jarcento]] - la reĝo [[Alfonso la 10-a (Kastilio)|Alfonso la 10-a]] estis la estro de redakta, kompila kaj traduka teamo, kaj oni atribuas al li la verkadon de la tuta produktaro de tiu teamo: li estis la verkisto, kvankam li mem ne ĉion verkis.