Kiel registrite je 18:52, 2 okt. 2008 redakti VolkovBot (diskuto \| kontribuoj) 126 079 redaktoj e roboto aldono de: ca:Bildungsroman ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 17:40, 15 jan. 2009 redakti malfari Goregono (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 476 redaktoj ligiloj, polurado Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 2: '''Formadromano''' aŭ la germana termino uzata tiele originallingve en multaj lingvoj '''Bildungsroman''' ( kun signifo [[romano]] pri formado aŭ lernado) estas tiu, kiu montriĝas la fizikan, moralan, psikologian aŭ socialan disvolvigon de rolulo de romano, ĝenerale ekde la infanaĝo ĝis la maturaĝo. ==Historio kaj modeloj== Spite la fakton, ke ekzistas tiaj trajtoj de "Bildungsroman" en klazikaj aŭ mezepokaj verkoj, oni povas situi en la [[Renesanco]] la ĝerman naskiĝon de tiu tipo de romano, ĉefe en la [[pikareska romano]]. Tiele, ''El Lazarillo de Tormes'' montras la procezon tra kiu la ~~cĉefrolulo~~ĉefrolulo, nome Lázaro, lernas defendi sin en la vivo serve de multaj mastroj, el kiuj li lernas danke al la malfacilaĵoj kiujn li suferas pro ili; vivaj malfacilaĵoj estos poste ripetita karaktero de la subgenro. [[Dosiero:Harry Potter and the Philosopher's Stone.jpg\|thumb\|right\|190px\|Kovrilo de ''[[Harry Potter and the Philosopher's Stone]]'', eble la plej nuntempe konata formadromano, sed ankaŭ la plej maltaŭga modelo de la subgenro. ]] Tamen, plej ofte oni situas en la [[19-a jarcento]], pro la romano ''La lernado de Vilhelmo Meister'' de [[Goethe]], la komencon de la subgenro kiel oni konas ĝin nuntempe. Multal el la grandaj romanoj de la 19-a jarcento kaj de la 20-a jarcento, sen esti precize "Bildungsromane", ~~jan~~jam kunhavas kelkajn el ties karakteroj. Tiele, [[Marcel Proust\|Proust]] en ''[[Serĉante perditan tempon]]'' rakontas la procezon de lernado de la ĉefrolulo, Marcel; same okazas en ''[[Portreto de la artisto kiel juna viro]]'', de [[James Joyce]], aŭ en ''[[La magia monto]]'', de [[Thomas Mann]]. ''Sub la radoj'', de [[Hermann Hesse]], estas "Bildungsroman" en pli preciza senso. Spite la fakton, ke la romano de lernado aŭ formado ŝajne perdis gravon ekde la dua duono de la [[20-a jarcento]], multaj el siaj elementoj ankoraŭ restas en ~~roamnoj~~romanoj kiel ''[[The Catcher in the Rye]]'', de [[Jerome David Salinger\|Salinger]], en serioj kiel tiu de [[Harry Potter]] aŭ en multnombraj filmoj. La ĵusa eldona sukceso de la barcelona verkisto [[Carlos Ruiz Zafón]], ''[[La sombra del viento]]'' (La ~~umbro~~ombro de la vento), kiu rakontas lla transiron de la infanaĝo al la matureco de Daniel Sempere pere de la mistero kaj de la amo al libroj, povas esti konsiderata "Bildungsroman" de la [[21-a jarcento]]. ==Ekzemploj== Linio 40: ===Anglalingve=== * ''[[The Adventures of Augie March]]'' de [[Saul Bellow]] * ''[[Adventures of Huckleberry Finn ([[La Aventuroj de Huckleberry Finn]])'' de [[Mark Twain]] * ''[[The Bell Jar]]'' de [[Sylvia Plath]] * ''[[The Catcher in the Rye]]'' de [[J. D. Salinger]] Linio 46: * ''[[Emma]]'' de [[Jane Austen]] * ''[[The God of Small Things]]'' de [[Arundhati Roy]] * ''[[Great Expectations ([[Grandaj Anticipoj]])'' de [[Charles Dickens]] * ''[[Harry Potter]]'' serio de [[J. K. Rowling]] * ''[[Jane Eyre]]'' de [[Charlotte Brontë]] * ''[[The Life and Adventures of Nicholas Nickleby ([[Nikolao Nickleby]])'' de [[Charles Dickens]] * ''[[Portrait of the Artist as a Young Man]]'' de [[James Joyce]] *''[[To Kill a Mockingbird]]'' de [[Harper Lee]]

Formadromano: Malsamoj inter versioj