Nikolaj Rimskij-Korsakov: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 17:
 
== Muziko ==
Li verkis 15 operojn, diversajn orkestrajn verkojn, kiuj plejparte konsideriĝas ekzemploj de [[programmuziko]]. Aldone tamen li ankaŭ kreis verkojn por korusoj, por orkestretoj kaj pianoj, verkis kantojn kaj prilaboris muzikon por aliaj kombinoj de muzikiloj.
 
Rimskij-Korsakov komponis 15 operojn, diversajn orkestroverkojn, kiuj plejparte apartenas al la [[programmuziko]], sed ankaŭ ĥorajojn, ĉambro- kaj pianomuzikon, lidojn kaj aranĝaĵojn.
Liaj operoj ne celas altigi la draman tension ĝis kulmino mallonge antaŭ la operofino. Pli ili kompareblas al muzikaj kaj scenaj fabeloj, kaj la karakteroj aperantaj en ili iom simila fantaziajn pupojn. Tiusence liaj operaj kreaĵoj estas unikaj.
 
Lia operoj ne baziĝas sur drameco. Li ne komponis dramojn, sed muzikajn-scenajn fabelojn; la karakteroj kreita de li pli similis al fantaziaj pupoj. Sur ĉi tiu kampo li estis unika. Li utiligis du specojn de muzika lingvo: unuflanke [[diatona gamo|diatona]] kaj lirika, kun enmmetita popolmuziko por la „veraj“ homaj karakteroj; aliaflanke [[Kromata gamo|kromata]] kaj alte arteca, ofte surbaze de aparte inventita [[plentona gamo]], por la „malveraj“ magiaj estaĵoj.
 
Foje oni surmontras paralelon inter ĉi tiu dualeco en la verkaro de Rimskij-Korsakov kaj okulfrapaj kontraŭdiroj en sia persono: Oni priskribis lin kiel eksterkutime malpasia, objektiva kaj kiel religie skeptika, samtempe li faris religiajn ceremoniojn kaj estis kapabla, sin doni al naturmistikismo.
 
===Opero===
* ''Pskovitjanka (La knabino el Pskov)'' (1868-72, praprezentado 1873)
* ''Bojarynja Vera Šeloga (La Bojarino Vera Šeloga)'' (1877-78, praprezentado 1898)
* ''Maiskaja noč' (Maja nokto)'' (1878-79, praprezentado 1880)
* ''[[Sneguročka]] (neĝereto)'' (1880-81, praprezentado 1882)
* ''[[Mlada]]'' (1889-90, praprezentado 1892)
* ''Noč' pered Roždestvom (La nokto antaŭ kristnasko)'' (1894-95, praprezentado 1895)
* ''Sadko'' (1895-96, praprezentado 1898)
* ''Mozart kaj Salieri'' (1897, praprezentado 1898)
* ''Carskaja nevesta ([[Die Zarenbraut]])'' (1898, praprezentado 1899)
* ''Skazka o care Saltane ([[Das Märchen vom Zaren Saltan]])'' (1899-1900, praprezentado 1900 – enhavas la verŝajne plej faman komponaĵon: „La burdoflugo“)
* ''Servilia'' (1900-01, praprezentado 1902)
* ''Kaščej bessmertnyj ([[La senmortebla Kaščej]])'' (1901-02, praprezentado 1902)
* ''Pan Vojevoda'' (1902-03, praprezentado 1904)
* ''Skazanije o nevidimom grade Kiteže i deve Fevronii (La legendo de la malvidebla urbo Kiteŝ kaj la virgulino Fevronija)'' (1903-04, praprezentado 1907)
* ''Zolotoj petušok ([[La ora virkoko]])'' (1906-07, praprezentado 1909)
 
=== Simfonioj ===
* Simfonio no 1 e-minora op. 1 (1861-65/1884)
* Simfonio no 2 op. 9 ''Antar'' (1868/75/97)
* Simfonio no 3 a-minora+C-maĵora (1899/1904-1906)
 
=== Pluaj orkestroverkoj ===
* Uverturo pri rusaj temoj op. 28 (1866/1879-80)
* Fantazio pri serbaj temoj op. 6 (1867/1886-87)
* ''Sadko'' op. 5 (1867/69/92)
* ''Konĉerto en B<sub>b</sub>-maĵoro por trombono kaj blovorkestro'' (Allegro vivace - Andante cantabile - Allegro) (1877-1878)
* ''Konĉertpeco en E<sub>b</sub>-maĵoro por klarneto kaj blovorkestro'' (Allegro moderato - Andante - Allegro moderato) (1878)
* ''Variacioj en G-maĵoro por hobojo kaj blovorkestro'' pri temo de [[Michail Iwanowitsch Glinka|Michail Glinka]] "Ĥto krazotka molodaja" (temo, 12 variacioj kaj finalo) (1878)
* ''Skacka (fabelo)'' op. 29 (1879-80)
* Simfonieto pri rusaj temoj a-minora op. 31 (1880-84)
* Klavierkonzert c<sub>#</sub>-minora op. 30 (1882-83)
* Fantazio pri du rusaj temoj por violono kaj orkestro op. 33 (1886-87)
* Capriccio espagnol op. 34 (1887)]]
* Ŝehrazad. Simfonia suito op. 35 (1888)]]
* Rusa pasko. Uverturo op. 36 (1888)]]
* Serenado por violonĉelo kaj orkestro op. 37 (1903)
* Ĉe la tombo op. 61 (1904)
* ''Dubinuŝka'' op. 62 (1905)
 
=== Ĉambromuziko ===
* Arĉkvarteto F-maĵora op. 12 (1875)
* Arĉseksteto A-maĵora (1876)
* Kvinteto B<sub>b</sub>-maĵora por fluto, klarneto, korno, fagoto kaj piano (1876)
* Arĉkvarteto pri rusaj temoj (1878-79; 1. - 3. Satz prilaborita al simfonieto op. 31)
* Arĉkvarteto G-maĵora (1897)
* Pianotrio c-minora (1897)
 
== Literaturo ==