Valo de Morto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[Dosiero:
La '''Valo de Morto''' – [[angle]] ''Death Valley'' – estas [[dezerto]] en la ŝtato [[Kalifornio]] de [[Usono]]. Temas pri la plej malalta, plej seka kaj plej varmega [[valo]] de [[Usono]]<ref>[http://www.desertusa.com/dv/du_dvpmain.html retejo pri la Nacia Parko Valo de Morto (angle)]</ref>. La plej malalta punkto de la dezerto situas 85,5 metrojn sub la [[marnivelo]]. La dezerto havas la rekordon pri la plej alta fidinde mezurita temperaturo en [[Ameriko]], 56,7 °C, notita en la loko ''Furnace Creek'' dum [[1913]] – ĵus sub la tutmonda rekordo pri la plej alta fidinde mezurita temperaturo, 58 °C, kiu mezuriĝis en la loko ''El Aziza'' de [[Libio]] dum [[1922]]. La dezerto situas okcidente de la montaro [[Sierra Nevada (Usono)|Sierra Nevada]] en la [[Granda Baseno]] kaj la [[Mojave-dezerto]]. Ĝi konsistigas grandan parton de la [[Nacia Parko Valo de Morto]]. La teritorio situas norde-sude inter la montoĉenoj ''Amargosa'' oriente kaj ''Panamint'' okcidente. La montaroj ''Sylvania'' kaj ''Owlshead'' konsistigas la nordan respektive sudan limojn. La dezerto kovras areon de proksimume 7 800 km².▼
<!-- [[Dosiero:Death Valley Dunes.jpg|thumb|350px|<center>[[duno]]j de la Valo de Morto]] -->▼
▲La '''Valo de Morto''' – [[angle]] ''Death Valley'' – estas [[dezerto]] en la ŝtato [[Kalifornio]] de [[Usono]]. Temas pri la plej malalta, plej seka kaj plej varmega [[valo]] de [[Usono]]<ref>[http://www.desertusa.com/dv/du_dvpmain.html retejo pri la Nacia Parko Valo de Morto (angle)]</ref>. La plej malalta punkto de la dezerto situas 85,5 metrojn sub la [[marnivelo]]. La dezerto havas la rekordon pri la plej alta fidinde mezurita temperaturo en [[Ameriko]], 56,7 °C, notita en la loko ''Furnace Creek'' dum [[1913]] – ĵus sub la tutmonda rekordo pri la plej alta fidinde mezurita temperaturo, 58 °C, kiu mezuriĝis en la loko ''El Aziza'' de [[Libio]] dum [[1922]]. La dezerto situas okcidente de la montaro [[Sierra Nevada (Usono)|Sierra Nevada]] en la [[Granda Baseno]] kaj la[[Mojave-dezerto]]. Ĝi konsistigas grandan parton de la [[Nacia Parko Valo de Morto]]. La teritorio situas norde-sude inter la montoĉenoj ''Amargosa'' oriente kaj ''Panamint'' okcidente. La montaroj ''Sylvania'' kaj ''Owlshead'' konsistigas la nordan respektive sudan limojn. La dezerto kovras areon de proksimume 7 800 km².
▲
===Klimato===
<!-- [[Dosiero:Death Valley Tourists.jpg|thumb|<center>la Valo de Morto]] -->▼
La temperaturoj en la valo kutime alternas inter ĝis 54 °C dum someraj tagoj ĝis sub 0 °C sum vintraj noktoj. La plej malalta temperaturo fidinde mezurita estis -9 °C en la loko ''Furnace Creek''. Frostaj temperaturoj, do sub 0° C, averaĝe mezuriĝas dum 11 ĝis 12 tagoj ĉiujare.
Multaj el la mallarĝaj, serpentinaj stratoj de la valo konstruiĝis dum la 1930-aj jaroj kaj ne povas esti aŭte uzataj je granda rapideco. La plej malalta punkto de Usono specife estas ĉe la loko ''Badwater'' ene de la dezerto. La rivero ''Amargosa'' kaj la rojo ''Furnace'' fluas tra la valo, sed kutime malaperas en la sablo de la dezerta grundo. Nur dum escepte pluvaj periodoj la rivero Amargosa dumtempe fluas sur la surfaco kaj eĉ povas formi dumtempan lageton ĉe la loko ''Badwater'', kiel okazis dum la malseka vintro de la jaro [[2005]].
Linio 14 ⟶ 13:
== En literaturo kaj filmoj==
En romanoj kaj filmoj, kiuj disvolviĝas en okcidenta Usono, la valo ofte menciiĝas pro siaj ekstremaj klimataj cirkonstancoj, kaj tial estas vaste konata. Multaj [[scienc-fikcio|scienc-fikciaj]] filmoj kaj ankaŭ komputilaj ludoj uzas la pejzaĝon de la valo, kiu kun iom da fantazio aspektas preskaŭ ekster-tera.
Linio 20 ⟶ 18:
* la artikolon pri la [[Nacia Parko Valo de Morto]]
▲
==Referencoj==
<references/>
| |||