Darmo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Drdj (diskuto | kontribuoj)
Drdj (diskuto | kontribuoj)
eNeniu resumo de redakto
Linio 15:
===Hinduisma===
 
La darmoj en [[Darmoŝastro]]j (traktaĵoj pri darmo) signifas la religiajn kaj jurajn devojn de la hinduaj kastoj. Ĉitradicie darmo kaj darmoj estiĝis la plej grava fundamento de hindua memkonscio, pere de kiu oni povis distingi “Arjojn” el aliaj hindiaj komunumoj. Laŭ Kane, darmoj estas "la privilegioj, devoj, kaj farindaj agoj de homo, lia modelo de konduto kiel ano de la Arja komunumo, kiel ano de unu de la kastoj, kiel persono je aparta etoso de la vivo."<ref>P.V. Kane, ''History of Dharmaśāstra'' (Poona: BORI, 1962-75), vol.: 1, p.3.</ref> Tiu ĉi koncepto de darmo estas komuna tra la hindua historio ĝis la dek naŭa jarcento, kiam la Hinduismo, pro la renkonto kun Brituja Kristanismo, ekdifiniĝis konscie tiel religio kiel Kristanismo. Ĉimomenton nova koncepto de darmo inter hinduoj aperis, kiu emfazis la unuecon kaj la universalecon de darmo kontraŭ ĝia frua kompreno kiel pluraj devoj, kiuj kune subtenas la variajn partojn de universo sed ankaŭ diferencas inter popoloj laŭ kasto kaj vivetapo (''āśrama''). Ambaŭ ekzistas nuntempe en la Hinduismo, universala, etika darmo kaj kuntekstaj, juraj darmoj. Ĉi tiu kontraŭo ja estis pli frue (vidu la diferencon inter ''varṇāśramadharma'' kaj ''sādhāraṇadharma''), sed la koncepto de universala, komuna darmo neniam estis bone ellaborita ĝis la kolonia periodo.<ref>Vidu Hacker 1965; Halbfass 1988</ref>
 
===Malfrua Budhisma===
Linio 47:
 
Horsch, Paul. 1967. Vom Schöpfungsmythos zum Weltgesetz. ''Asiatische Studien: Zeitschrift der Schweizerischen Gesellschaft für Asiankunde'', 21 (Francke), 31–61.
 
Kane, P.V. 1962-75. ''History of Dharmaśāstra''. Poona: BORI.
 
Olivelle, Patrick. 2004. The Semantic History of Dharma in the Middle and late Vedic Periods. ''Journal of Indian Philosophy'' 32:5-6, 491-511.