Geografio de Somalio: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Image:Somalia-CIA WFB Map.png|right|thumb|300px|Mapo de Somalio]]
'''Somalio''' situas en la oriento de la afrika kontinento (fakte estas la plej orienta afrika lando), ĉe la [[Korno de Afriko]] (pro ties similo surmape kun rinocera korno) kio inkludas ankaŭ [[Etiopio]]n, [[Eritreo]]n kaj [[Ĝibutio]]n. Do, ĝi situas en la [[somalia duoninsulo]]. La lando havas atendon de 637,540 km².
the
 
==Divido==
La norda parto de la lando estas plejparte montoriĉa kaj en la [[somalia alta lando]] averaĝe 900 ĝis 2.100 m super marnivelo, kie la klimato ne estas tiom varmega; la plej alta monto estas la [[Ŝimbiriso]] (2.416 m). Tiu regiono estas ĉe la [[Golfo de Adeno]] kaj la tereno estas grandparte kruteca.
Linio 28:
La okcidenta parto de la ebenaĵo Ogo estas trapasita de multaj malprofundaj valoj kaj sekaj akvofluoj. Jara pluvo estas pli granda ol en oriento, kaj estas ebenaj areoj de plugebla tero kiu havigas hejmon por kultivistoj de seka agrikulturo. La okcidenta areo havas konstantajn putojn al kiuj la hegemonia nomada populacio revenas dum la sekaj sezonoj. La okcidenta ebenaĵo deklivas milde suden kaj merĝas en areo konata kiel [[Haŭd]], larĝa, ondeca tereno kiu konstituas kelkajn el la plej bonkvalitaj [[herbejo]]j por la somalaj nomadoj, spite la manko de pluvo dum pli da duono de la jaro. En naturaj subaĵoj dum pluvperiodoj aperas lagoj kaj lagunoj.
 
<!--TheLa Haudzono zoneHaŭd continuespluas forpli moreda than60 sixtykm kilometersen into EthiopiaEtiopio, andkaj thela vastampleksa SomaliSomalia PlateauEbenaĵo, whichkiu lieskuŝas betweeninter thela northernnordaj Somalisomaliaj mountainsmontoj andkaj thela highlandsaltaj ofteroj southeastde Ethiopiasudorienta Etiopio, extendsetendiĝas southsuden andkaj eastwardorienten throughtra EthiopiaEtiopio intoal centralcentra andkaj southwestsudokcidenta SomaliaSomalio. TheLa portionparto ofde theHaŭd Hauden lyingEtiopio withinestis Ethiopiakialo wasde thetraktato subjectde ofla ankolonia agreement made during the colonial eraepoko. InEn 1948, undersub pressurepremo fromde theirla Worldaliancanoj Warde IIla alliesDua andMondmilito tokaj thela dismaymalvenko ofde the Somalissomaloj,<ref name="Federal">Federal Research Division, ''Somalia: A Country Study'', (Kessinger Publishing, LLC: 2004), p.38</ref> thela Britishbritoj "returnedredonis" thela Haudzonon (ande importantHaŭd (grava Somalisomalia grazingherbeja areaareo thatkiu wasestis presumablysupozeble 'protectedprotektita' byde Britishla treatiesbritaj withtraktatoj thekun Somalisla insomaloj en 1884 andkaj 1886) andkaj thela regionon de [[OgadenOgadeno]] toal EthiopiaEtiopio, based on abaze treatysur theytraktato signedsubskribita inen 1897 inper whichkiu thela Britishbritoj cededcedis Somalisomaliajn territoryteritorion toal thela Ethiopianetiopia Emperorimperiestro [[Menelik]] inkontraŭ exchangeties forhelpo hiskontraŭ helpŝtelado againstfare plunderingde byla [[SomaliSomalaj clanklanoj]]s.<ref>David D. Laitin, ''Politics, Language, and Thought: The Somali Experience'', (University Of Chicago Press: 1977), p.73</ref> Britain included the [[proviso]] that the Somali nomads would retain their autonomy, but Ethiopia immediately claimed sovereignty over them.<ref name="Zolberg">Zolberg, Aristide R., et al., ''Escape from Violence: Conflict and the Refugee Crisis in the Developing World'', (Oxford University Press: 1992), p.106</ref> This prompted an unsuccessful bid by Britain in 1956 to buy back the Somali lands it had turned over.<ref name="Zolberg"/> The stretch of land has since been a considerable source of regional strife.
 
Southwestern Somalia is dominated by the country's only two permanent rivers, the [[Jubba River|Jubba]] and the [[Shabele River|Shabele]]. With their sources in the Ethiopian highlands, these rivers flow in a generally southerly direction, cutting wide valleys in the Somali Plateau as it descends toward the sea; the plateau's elevation falls off rapidly in this area. The adjacent coastal zone, which includes the lower reaches of the rivers and extends from the Mudug Plain to the [[Kenya]]n border, averages 180 meters above sea level.