Kiel registrite je 15:46, 5 feb. 2009 redakti ArthurBot (diskuto \| kontribuoj) 99 657 redaktoj e roboto aldono de: eu:Gosete ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 10:11, 11 feb. 2009 redakti malfari Seminario (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 12 136 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: '''Malsatego''' estas eksterordinara kaj longdaŭra nutraĵ-manko, kiu kaŭzas daŭran ~~malsaton~~[[malsato]]n, subnutradon de popolaj tavoloj. Malsatego kaŭzas korpan malkonstruon kaj tiel malfortiĝon de korpo kontraŭ ~~malsanoj~~[[malsano]]j, fruan morton, malsatmorton, grandan mortproporcion de la loĝantaro. Oni povas grupigi la malsategojn laŭ la kaŭzoj kaj tuŝitecoj. La ĝenerala kaj plej ofta malsatego tuŝas ĉiun socitavolon en iu regiono aŭ lando, kvankam ne ĉiuj socitavoloj suferas samnivele. La regiona malsatego suferigas nur parton de lando. Ofte la plej supra socitavolo, klaso ne malsategas. La kaŭzoj de la malsatego estas plej ofte naturaj (inundo, sekego, malvarmego aŭ varmego, bestaj kaj plantaj malsanoj ktp.). La homaj kaŭzoj de la malsategoj estas politikaj kaj kulturaj kiel [[milito]], intenca malsatigo, malbona ~~ekonoma~~ekonomia mastrumado (Nord-Koreio, riĉaj landoj rilate malriĉajn ktp.). ==Historio== La plej malnovaj dokumentitaj malsategoj okazis en la antikva [[Egiptujo]] kaj ~~Mez-Oriento~~[[Mezoriento]]. Tiujn kaŭzis la intensa uzurpo de la agro. En la antiva [[Romio]] ofte okazis, ke [[Romo]] ne povis liveri aŭ intence ne liveris nutraĵon en la provincojn. Ĉar la greno simbolis la riĉecon, oni ofte deponis ĝin en granda kvanto. Dum la malsatego de 436 a.K. en Romo, multaj homoj saltis en la rivero ~~Tiberis~~[[Tibero]] por eviti suferigojn de la malsatmorto. La malsategojn de la mezepoka Eŭropo kaŭzis ~~tropopoliĝo~~troloĝado, naturaj ~~katastrooj~~katastrofoj. En [[1235 ~~1235~~]] malsatmortis ĉ. 20.000 [[Londono\|londonaj]] loĝantoj. Oni notis la unuan malsategon en [[Hindio]] en la [[14-a jarcento]] kaj la malsategoj daŭris ĝis la [[20-a jcjarcento]]. Ofte kaŭzas malsategon de la milito: la batalantoj detruas agrojn de la malamiko, forprenas ties deponaĵojn, faras blokadon, agroj restas senkultivitaj. La malsategoj de inter 1500 kaj 1700 en [[orienta Eŭropo]] estas rekondukeblaj al milito, sed tion fortigis ofte eĉ malfavoraj naturaj kondiĉoj. En la 20-a, 21-a jarcento, la malsategon, malsatmorton malhelpas la internacia komercado, helpo de internaciaj organizoj. Malsatmortoj okazas nur en politike fermitaj landoj (Nord-Koreio) kaj aliaj milit-suferitaj regionoj (Darfuro).▼ ▲En la 20-a, [[21-a jarcento]], la malsategon, malsatmorton malhelpas la internacia komercado, helpo de internaciaj organizoj. Malsatmortoj okazas ~~nur~~ en politike fermitaj landoj (Nord-Koreio) kaj aliaj milit-suferitaj regionoj (Darfuro), sed ankaŭ ĝenerale en ĉiu landoj de kie riĉo iras al riĉaj landoj. Dum la malsatego ofte aperas [[kanibalismo]]. Linio 24 ⟶ 23: Dekkan-[[altebenaĵo]], 1630-31: mortis 2 milionoj [[Ĉinio]], 1876–79: mortis 9–13 milionoj da homoj Ĉinio, 1928–29: mortis 3-10 milionoj da homoj [[Granda malsatego en Irlando\|Irlando, 1845–49]]: mortis 1 milionoj da homoj [[Etiopio]], 1971–73: mortis 1,5 milionoj da homoj [[Ukrainio]], parto de [[Rusio]], [[1921]] - [[1924]] Ukrainio, [[Kaŭzkazo]], [[1933]], mortis cs. 4 milionoj da homoj Ĉinio, [[1959]]-[[1961\|61]], 20-43 milionoj da homoj Hindio, [[1770]] (6,5 mio), [[1866]] (1,5 mio), [[1876]]-[[1878\|78]] (5 mio), [[1896]]-[[1897]] kaj [[1899]]-[[1902]] (x-11 mio) * [[Bengalio]], [[1943]]-[[1944\|44]] [[Vjetnamio]], (pro Japana okupo dum la [[dua mondmilito]]) 1945 kaŭzis morton de 2 milionoj da homoj. Nord-Koreio en la [[1990-aj jaroj]]

Malsatego: Malsamoj inter versioj