Kiel registrite je 21:38, 8 jul. 2008 redakti Thijs!bot (diskuto \| kontribuoj) 101 900 redaktoj e roboto aldono de: nl:Sárospatak ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 07:01, 14 feb. 2009 redakti malfari Crosstor (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 137 654 redaktoj eNeniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: '''Sárospatak''' [ŝAroŝpatak] estas ~~'''Mezőcsát'''~~ [[urbo]] kun rango [[vinvilaĝo]] en [[Hungario]], en regiono '''Norda Hungario''', en [[departemento]] [[Borsod-Abaúj-Zemplén]], en subregiono de [[Sárospatak]], kies centro estas. La nomo signifas kota-[[rojo]]. [[Dosiero:Sárospataki látkép3.jpg\|thumb\|right\|300px\|Panoramo de Sárospatak el la fortikaĵoturo]] * [[Areo]]: 139 km² Linio 6: * [[Telefonprefikso]]: 47 ==Situo== La urbo situas sur [[ebenaĵo]], sur ambaŭ ~~bordoj~~[[bordo]]j de [[Bodrog]], laŭ ~~ĉefvojo~~ĉef[[vojo]] kaj [[fervojo]] [[Miskolc]]-[[Sátoraljaújhely]], tiu lasta estas proksime. La urbo estas grava hungara eduka urbo, grava komunumo de la vinregiono de [[Tokaj]]-hegyalja. La urbo estas ankaŭ ~~unu~~ kultura centro de la hungara kalvinana [[eklezio]]. ==[[Historio]]== Sárospatak estas loĝata jam ekde la hungara landokupo. Ĝia unua supozita posedanto estis militbravulo Ketel, poste aĉetis ĝin reĝo [[Andreo la 1-a]]. Oni mencias ĝin unuafoje en [[1262]] kiel arbar-prefektan centron. [[Dosiero:Sárospatak - Castle.jpg\|thumb\|right\|300px\|Fortikaĵo de Sárospatak]] La urbo evoluis danke al sia bona geografia situo (grava trapasejo super Bodrog al [[Pollando]]), italaj kaj valonaj setlintoj, kiuj kunportis teknikon de vinberkultivado kaj vinfarado. La urban rangon ricevis la [[komunumo]] dum regado de [[Matiaso la 1-a]], poste rajton je propra foiro. Dum tiu periodo, oni konstruis ~~fortikaĵon~~[[fortikaĵo]]n, fondis la faman Kalvinanan Kolegion (1531) konstruis urbomuron (ĉ. 1540). En la Kolegio laboris ekde [[1650]] kelkajn jarojn la grava ĉeĥa pedagogo [[Comenius]]. En Sárospatak okazis plekto de Wesselényi-komploto (1666–71) kontraŭ la [[Habsburgoj]], sed post tio, la urbon kaj la fortikaĵon okupis [[aŭstroj]] kaj malpermesis agadon de la Kalvinana Eklezio kies lokon okupis jezuitoj. [[Ferenc Rákóczi la 2-a]] tie kunvokis la lastan kurucan parlamenton (1708). Post la liberecbatalo de Rákóczi, aŭstraj kaj germanaj princaj familioj (Trautsohn, Bretzenheim, Windischgrätz) ~~iĝsi~~iĝis novaj posedantoj de la regiono (1711–1945). En la fortikaĵo de Sárospatak (t.n. Rákóczi-fortikaĵo) estas la plej alloga vidindaĵo de la urbo. Ties renesanc-stila loĝeja [[turo]] venas el la [[15-a ~~jc.~~jarcento]], kaj la Perényi-[[loĝio]] en la fortikaĵa [[kastelo]] el la 15-17. jc., en kiu nun funkcias la lokhistoria muzeo. Ankaŭ la historia urbokerno estas protektita kun la gotika romkatolika paroĥestrejo (14-15. jc.), la baroka kalvinana [[kirko]] (1771–81), la hodiaŭa klasicisma Kalvinana Kolegio (1806–45), kies [[biblioteko]] deponas la kolektaĵon de la regiona kalvinana eklezia asocio. Linio 26 ⟶ 28: Gravaj instruejoj de la urbo estas la Kolegio kaj Gimnazio, Instruist-eduka Altlernejo Comenius (1976) kaj la Kalvinana Teologia Akademio. La urbo perdis la urborangon en [[1870]], sed reakiris tion en [[1968]]. ==Ĝemelurboj== * ~~estas~~{{flagicon\|Italio}} [[Collegno]], [[Italio]]; * {{flagicon\|Germanio}} [[Soest]], [[Germanio]]; * {{flagicon\|Turkio}} [[Tekirdag]], [[Turkio]]; * {{flagicon\|Finnlando}} [[Nokia (urbo)]], [[Finnlando]]. [[Kategorio:Urboj de Hungario]] [[Kategorio:Vinvilaĝoj]] [[de:Sárospatak]]

Sárospatak: Malsamoj inter versioj