Kiel registrite je 20:39, 11 mar. 2009 redakti Moldur (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 54 309 redaktoj e →‎Ĉefepiskopo ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 20:43, 11 mar. 2009 redakti malfari Moldur (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 54 309 redaktoj eNeniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Dosiero:Thomas_Becket_Murder.JPG\|thumb\|right\|250px\|[[13-a jarcento\|13-a jarcenta]] miniaturo en manuskripto, bildiginta la murdon de Thomas Becket.]] Sankta '''~~Sankta~~ Thomas BECKET''' (naskiĝis la [[21-a de decembro\|21-an de decembro]] [[1118]] en [[Londono]] - mortis la [[29-a de decembro\|29-an de decembro]] [[1170]] en [[Canterbury]]) estis la [[ĉefepiskopo de Canterbury]] ekde [[1162]] ĝis [[1170]]. Li spertis konflikton kun la [[Listo de britaj reĝoj\|reĝo]] [[Henriko la 2-a (Anglio)\|Henriko la 2-a de Anglio]] pri la rajtoj kaj privilegioj de la [[Katolikismo\|katolika Eklezio]], kaj estis konsekvence murdita de anoj de la reĝo en la [[Katedralo Canterbury]]. En 1173 li estis kanonizata. Li estas ankaŭ kelkfoje konata kiel '''Thomas à BECKET''', kvankam kelkaj historiistoj rigardas tion kiel nekorekta. Becket verŝajne akiris la ekstran "à" en sia nomo multaj jaroj post sia morto, eble por aludi [[Thomas à Kempis]] ([[1380]]-[[1471]]). ==Frua ~~Vivo~~vivo== Becket naskiĝis en Cheapside, Londono kaj estis la filo de riĉa komercisto, Gilbert Beket, kaj ~~Matilida~~Matilda (kies familia nomo estis Roheise aŭ Rosea kaj kiu devenis de la regiono de [[Caen]]). Liaj gepatroj entombiĝis en alla malnova [[Katedralo Sankta Paŭlo (Londono)]], detruata per fajro en 1666. Inter la amikoj de lia patro estis Richer l'Aigle, kiu ofte gastigis Becket ĉe siaj ~~beinoj~~bienoj en [[Sussex]]. Tie Becket lernis rajdi, ĉasadi, turnire batali kaj konduti kiel ano de la supera klaso. Becket estis edukata en Priorejo Merton (proksime al Londono), [[Parizo]], [[Auxerre]] kaj [[Bolonjo]], kaj studis aparte la juron. Reveninte en Anglion, li altiris la favoron de la ĉefepiskopo de [[Canterbury]], [[Teobaldo (ĉefepiskopo de Canterbury)\|Teobaldo]], kiu konfidis al li gravajn misiojn al [[Romo]] kaj fine nomumis lin ĉefpresbitero de Canterbury kaj preposto de [[Beverley]]. Kiam vakiĝis la posteno Lord-Kanceliero de Anglio, Teobaldo rekomendis Becket al ~~Reĝo~~reĝo [[Henriko la 2-a (Anglio)\|Henriko la 2-a]]. Kiel kanceliero Becket klopodis pligrandigi la potencon de la reĝo, inkluzive rilate la eklezion, kaj pro tio akiris amikojn inter la anglaj ekleziuloj. Li iĝis malŝpara kortegano kiu ĝoje partoprenis la plezurojn de Henriko, kaj la du homoj forte amikiĝis. Henriko eĉ sendis sian filon [[Henriko la Juna Reĝo]] por edukiĝi inter la domanaro de Becket (tiutempe oftis ke aristokratoj kaj reĝoj edukis la idojn de aliaj aristokratoj kaj reĝoj). Linio 18: Becket pasis preskaŭ du jarojn en la cistercia Abatejo Poitigny, ĝis la minacoj de Henriko kontraŭ la cistercia ordeno igis lin translokiĝi al Sens. Li deziris uzi la tutan potencon de la eklezio kontraŭ Henriko - ekzemple ekskomuniki Anglion - sed la [[papo]] preferis pli mildan politikon, kvankam li simpatiis kun Becket. Tamen en 1170 la papo senpaciencis kaj minacis ekskomuniki Anglion. Tio devigis Henrikon permesi ke Becket revenus en Anglion. Tamen Becket kaj Henriko daŭre kverelis. En junio 1170 la ĉefepiskopo de [[Jorko]] kaj la episkopoj de Londono kaj [[Salisbury]] kronis Henrikon la Junan Reĝon. Tio uzurpis la potencojn de la ĉefepiskopo de Canterbury, kaj en novembro 1170 Becket ekskomunikis la tri ekleziulojn. Henriko estis en Normandio kiam li reicevis la novaĵojn, kaj parolis malprudentajn kaj kolerajn vortojn. Aŭdinte la vortojn de la reĝo, kvar kavaliroj (Reginald Fitzurse, Hugo de Moreville, Vilhelmo de Tracy, kaj Rikardo le Bretono) veturis al Canterbury, kie ili murdis Becket en la katedralo la 29-an de decembro 1170. La tombo de Becket, en Katedralo Canterbury, estis detruata en 1538, laŭ komando de [[Henriko la 8-a (Anglio)\|Henriko la 8-a]]. ==Sekvoj de la ~~Murdo~~murdo== ~~Inicie~~Komence la murdo malplifortigis Henrikon rilate la eklezion. En 1172 li faris publikan penton. En 1173 Becket kanoniziĝis, kaj Canterbury fariĝis tre grava pilgrimcelo. (La ''Canterbury Tales'' de [[Geoffrey Chaucer]] estis rakontataj dum pilgrimado al Canterbury.) ==Teatraĵoj kaj ~~Filmo~~filmo== La murdo de Becket inspiris al: * ''Murdo en la Katedralo'', teatraĵo de [[T. S. Eliot]] (1935) * ''Becket'', teatraĵo de [[Jean Anouilh]] (1959)

Thomas Becket: Malsamoj inter versioj