-iv-: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Lingvo]] > [[Elemento]] > [[Afikso]] > [[Sufikso]] > -iv-
----
{{Sufikso}}
'''-iv''' estas neoficiala [[sufikso]] de [[Esperanto]]. Ĝi estas uzata en la [[Plena Ilustrita Vortaro]].
'''Vorterklaso:''' sufikso<br>
'''Statuso:''' neoficiala<br>
'''Uzata en [[PIV]]:''' jes<br>
'''Deveno:''' Ido, latina lingvo<br>
'''Similaĵoj en aliaj lingvoj:''' -dyktig [dikti] (norvega); -tüchtig [tyĥtig/tyĥtiĥ], -fähig [fehig], -tauglich [taŭgliĥ] (germana)<br>
'''Signifo kaj uzado:'''<br>
(1) Kapablo je ago esprimata en la antaŭa radiko (kiel en "pagiva" = "pagipova")<br>
(2) Kapablo je igo esprimata en la antaŭa radiko (kiel en "kreativa" = "kreatigpova")<br>
 
Ĝi devenas el [[ido]] kaj el la [[latina lingvo]], kaj posedas ĝenerale du signifojn:
(1)* Kapablo je ago esprimata en la antaŭa radiko (kiel en "pagiva" = "pagipova")<br>
(2)* Kapablo je igo esprimata en la antaŭa radiko (kiel en "kreativa" = "kreatigpova")<br>.
 
Ekzistas similaĵoj al tiu ĉi sufikso en aliaj lingvoj: ekzemple ''-dyktig'' {{prononco|dikti}} {{lingvokodo|no}}; ''-tüchtig'' {{prononco|tyĥtig/tyĥtiĥ}}, ''-fähig'' {{prononco|fehig}}, ''-tauglich'' {{prononco|taŭgliĥ}} {{lingvokodo|de}}.
==Ekzemploj==
===Signifo '''''kapabla'''''===
akv'o'tra'las'iv'a,
brul'iv'a,
daŭr'iv'a (''kapabla daŭri''),
esprim'iv'a,
konstru'iv'a(''kapabla konstrui''),
konvink'iv'a,
kre'iv'a (''kapabla krei''),
produkt'iv'a (''kapabla produkti''),
sent'iv'a
 
== Ekzemploj ==
===Signifo '''''igkapabla'''''===
=== Signifo '''''kapabla''''' ===
altern'at'iv'a,
* akv'o'tra'las'iv'a,
daŭr'iv'a (''kapabla igi daŭra''),
esprim'at* brul'iv'a,
grand* daŭr'iv'a (''kapabla grandigidaŭri''),
inklud* esprim'iv'a,
* konstru'at'iv'a (''kapabla igi konstruatakonstrui''),
* konvink'iv'a,
kre'at'iv'a (''kapabla igi kreata''),
daŭr* kre'iv'a (''kapabla daŭrikrei''),
kresk'(ant)'iv'a
* produkt'iv'a (''kapabla produkti''),
mort'iv'a,
* sent'iv'a
produkt'iv'a (''kapabla igi je produkto''),
ruĝ'iv'a,
vol'at'iv'o,
 
=== Signifo '''''igkapabla''''' ===
==Argumentoj por »-iv-«==
* altern'at'iv'a,
* daŭr'iv'a (''kapabla igi daŭra''),
* esprim'at'iv'a,
produkt* grand'iv'a (''kapabla igi je produktograndigi''),
ruĝ* inklud'iv'a,
* konstru'at'iv'a (''kapabla konstruiigi konstruata''),
* kre'at'iv'a (''kapabla kreiigi kreata''),
* kresk'(ant)'iv'a
* mort'iv'a,
kre'at* produkt'iv'a (''kapabla igi kreataje produkto''),
brul* ruĝ'iv'a,
* vol'at'iv'o,
 
== Argumentoj por »-iv-« ==
Aktiva ekvivalento de la pasiva -ebl-.
Laŭ kelkaj esperantistoj -iv- povas utili kiel aktiva ekvivalento de la pasiva [[-ebl-]].
 
LaCetere, la dua signifo (2) iasence internaciiĝas per la [[16 reguloj de gramatiko de Esperanto |15-a regulo]] de esperantoEsperanto.
 
==Kontraŭargumentoj==
 
==Alternativoj==
 
== Argumentoj kontraŭ -iv- ==
Sendube ekzistas en oficiala Esperanto pluraj manieroj esprimi la saman signifon kiel la sufikso -iv-. Eblas ĝenerale uzi la jenajn sufiksojn:
* '''-a''' (kreiva - krea)
* '''-ema''' (produktiva - produktema)
* '''-pova''' (pagiva - pagipova/pagopova)
 
==Vidu ankaŭ==
 
==Eksteraj ligoj==
 
[[Kategorio:Gramatiko de Esperanto]]