Mar-okulo (lago): Malsamoj inter versioj
traduko de slovaka |
(Neniu diferenco)
|
Kiel registrite je 11:34, 15 apr. 2009
Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan paĝon: Morské oko |
Morské oko (eo:Mara okulo), en estinteco nomata ankaŭ Granda vihorata lago estas la plej granda lago de montaro Vihorlataj montoj. La lago ekestis en la periodo de finiĝo de vulkana aktiveco en Vihorlato. Grandega ŝovaĝo de orienta deklivo de monto Motrogon kaj Jedlinka baris la valon de rojo Okna kaj malantaŭ de barilo – bariero kreiĝis natura lago. La lago estas escepta per sia ekesto, situo, fizika- ĥemia kaj biologia reĝimo. Ĝi kuŝas en valo sub la monto Snina ŝtono en katastro Remetské Hámre sur supermara alteco kaj akiras profundecon ĝis 25,1 m. Hodiaŭa aspekto de lago eksistas de okdekajjaroj de 19 jarcento, kiam lago estis pligrandigita per arta 5 m alta baraĵmuro sur natura baraĵo. Tiel la lago akiris hodiaŭan areon 13,8 ha. Maksimuma longeco de lago estas 775m kaj larĝeco 312m.
Morské oko | |
---|---|
lago • national nature reserve • protektata areo | |
Situo | En Vihorlataj montoj |
Speco de la lago | tektonika |
Ĉefaj fontoj | 6 sennomaj rojoj |
Ĉefaj elfluoj | Okna |
Landoj de la baseno | Slovakio |
Datenoj | |
Supermara alteco | 619 m |
Surfaca areo | 13,8 hektaroj |
Maksimuma longo | 775 m |
Maksimuma larĝo | 312 m |
Maksimuma profundo | 25,1 m |
Priskribo de la lago
En la lago enbuŝas 6 ĉiamaj fontoj kaj kelkaj periodaj. Superfluan akvon prenas rojo Okno. Lagbordo estas tre bunta. Ĝia okcidenta kaj norda parto havas mildan deklivon kaj estas kovrita per fajna sablo. Orienta bordo estas kruta kaj ŝtonoza. Pli profundaj partoj de la lago estas kovritaj per dika tavolo de ŝlimo. Ĉe proksimeco de alfluoj amasiĝas malnovaj folioj, de kiu tutjare liberiĝas metano. Mara okulo estas granda specialeco de slovaka naturo. Por preservado de naturaj valoroj kaj belelecoj estis deklarita la lago kun ĝiaj ĉirkaŭaj arbaroj en jaro 1984 deklarita kiel ŝtata naturrezervejo, estante estas nacia naturrezervejo kun areo 108,48 ha.
Riskoj
Konstruado de arbaraj vojoj, ekspluatado de „tromaljunaj“ arbaroj per nudelhakadaj metodoj prezentas grandan danĝeron por la lago. Pro ĉi kialoj erozio de deklivoj pligrandiĝas kaj amasiĝo de akvo de vojoj kauzas pligrandiĝo de transporto de grundo kaj ŝlimo en la lago. Krom la grundo en la lago estas transportita ankaŭ organika materialo (folioj, branĉoj, ŝelo ktp.), kiu post la sedimentado en la lago malkomponiĝas kaj pro tio la akvo malriciĝas de solvata oksigeno. Pro tio biodiverseco en lago ŝanĝiĝas kaj malkreskas.