Darfuro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Linio 45:
Okaze de la granda sekeco kaj sekve [[malsatmizero]] en la jaroj 1984 kaj 1985 komencis bataloj inter nomadoj kaj kamparanoj. [[Libio]] kaj sudana registaro apogis la nomadojn kaj uzis kontraŭ kamparanoj la taĉmentojn de beduena milicio – [[Ĝanĝavid]] (''Diabloj sur ĉevaloj''). Tiu agis kiel rabistoj: torturi la homojn, amase perfortigi virinojn, forpeli ilin de la loĝlokoj, bruligi la vilaĝojn, detrui fruktarbojn kaj akvumo-kanaletoj<ref>[http://www.comlink.apc.org/ave/darfur.htm Alex de Waal. Pri la genocido en Darfur - Sudano]</ref>.
 
En Darfuro komenciĝis sanga interna milito en [[2003]] inter la sudana registaro ([[araboj]], [[muslimoj]]) kaj ribelaj grupoj ([[nigruloj]] kaj [[kristanoj]]; ''[[Liberiga Armeo de la Sudana Popolo]]'' (SPLA) kaj ''[[Justico kaj Egaleco]]'' (JEM)). La batalantojsudana interkonsentisprezidento pri[[Omar armisticoHassan en [[2004al-Bashir]], seddekomence oniokupas ofteseveran rompispozicion, tion.deklarinte Lake [[Unuiĝintajli Nacioj]]malkonfesi (UN)eblecon taksas,de keintertrakto 300kun 000ribeluloj. homojTamen estissomere mortigitaj2003 enplimultiĝis laskalo konfliktode kajmilitaj 2,5agadoj milionojkaj estisregistaro devigitajkonsentis fuĝikomenci iliajnintertrakton. hejmojn<refLa name="homo">[http://www.eventeo.net/web/index.php?option=com_content&view=article&id=1428:sudana6-prezidento-akuzita-pri-militkrimoj&catid=25:politiko&Itemid=69an Sudanade prezidentoseptembro akuzita2003 priper militkrimoj]</ref>.peranto Plide ol 1.000.000Ĉado rifuĝisSPLA kaj vivasregistaro en rifuĝejoj ensubskribis la [[Ĉado]].interkonsenton La registaro de Sudano asertas, ke nur 10 000 homojpri mortispafĉesigo.
 
La batalantoj interkonsentis pri armistico en [[2004]], sed oni ofte rompis tion.
[[Dosiero:Darfur refugee camp in Chad.jpg|250px|right|thumb|<center>''Rifuĝejo''. Ĉado. 29-an de marto 2005]]
 
La 9-an de junio 2005 la [[NATO]] anoncis ke ĝi helpos la [[Afrika Unio|Afrikan Union]] por la konservado de la paco en Darfuro<ref>[http://eo.mondediplo.com/article1347.html Zajec O. Ses jardekoj de la NATO]</ref>.
Linio 72:
 
[[Muamar Kadafi]], prezidento de la Afrika Unio, deklaris, ke tiu la decido naskas "gravan precedencon kontraŭ la sendependeco de malpli potencaj ŝtatoj, ilia suvereneco kaj iliaj politikaj elektoj". Li diris al [[Ban Ki-moon]], la [[Ĝenerala Sekretario de Unuiĝintaj Nacioj|Ĝenerala Sekretario]] de la Unuiĝintaj Nacioj, ke la Kortumo "utiligas politikon de duobla normo kiam ĝi akuzas afrikajn kaj triamondajn ŝtatojn"<ref>[http://www.eventeo.net/web/index.php?option=com_content&view=article&id=1474:sudana-prezidento-spitas-internacian-tribunalon&catid=25:politiko&Itemid=69 Sudana prezidento spitas Internacian Tribunalon]</ref>. [[Kamal Obaid]], sudana ministro pri informoj kaj komunikadoj, nomis la Internacian kortumon "kortumon de blankuloj" kaj la arestomandaton "insulton"<ref name="homo" />.
 
La [[Unuiĝintaj Nacioj]] (UN) taksas, ke 300 000 homoj estis mortigitaj en la konflikto kaj 2,5 milionoj estis devigitaj fuĝi iliajn hejmojn<ref name="homo">[http://www.eventeo.net/web/index.php?option=com_content&view=article&id=1428:sudana-prezidento-akuzita-pri-militkrimoj&catid=25:politiko&Itemid=69 Sudana prezidento akuzita pri militkrimoj]</ref>. Pli ol 1.000.000 rifuĝis kaj vivas en rifuĝejoj en la [[Ĉado]]. La registaro de Sudano asertas, ke nur 10 000 homoj mortis kaj okcidentaj landoj intence misformas la informon pri kvanto de viktimoj.
 
[[Dosiero:Darfur refugee camp in Chad.jpg|250px|right|thumb|<center>''Rifuĝejo''. Ĉado. 29-an de marto 2005]]
 
=== La paciga misio de UN kaj Afrika Unio ===