Aerponta monumento: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
korektis lingvajn erarojn
Linio 1:
[[dosiero:Berlin_Tempelhof_Luftbrueckendenkmal.jpg|upright=1.0|thumb|La aerponta monumento en Berlin-Tempelhof.]]
La unua '''aerponta monumento''' estas statuo starigita en la jaro [[1951]] en [[Berlino]] ĉe la ''placoPlaco de la aerponto'' (''Platz der Luftbrücke''), antaŭ la flughaveno Tempelhof, laŭ la plano de [[Eduard Ludwig]] ([[1906]]–[[1960]]). Ĝi memorigas pri la viktimoj de la [[berlina aerponto]] kaj estas nomata de la berlinojberlinanoj ankaŭ foje ''Hungerharke'' ([[malsato|malsat]][[rastilo]]) aŭ ''Hungerkralle'' ([[malsato|malsat]][[ungego]]).
La tri streĉaĵoj (''"ungegoj"'') de la [[monumento]] starigitastarigitaj kiel arko al okcidento simbolas la iamajiamajn tri [[aerkoridoro]]j inter okcidenta Berlino kaj okcidenta Germanio. La surskribo sur la ronda soklo estas: ''"Ili donis sian vivon por la libero de Berlino servante la aerponton 1948/1949"''. Sub tio troviĝas la titoloj kaj nomoj de ĉiuj, kiuj mortis dum [[akcidento]]j.
 
==Kopioj==
Kopioj de la berlina monumento troviĝas ĉe la [[flughaveno Frankfurta]] (iama usona zono) kaj - iom malpligrandigita - ĉe la militflughaveno [[Celle]] (iama brita zono).
===En Frankfurto===
La aerpontmonumento en [[Frankfurto ĉe Majno]] estis kreita en [[1985]] laŭ inicoiniciato de german-usona aerponta asocio, kiu kolektis 900.000 [[Germana marko|DM]]. Sur la soklo estas gravuritaj la nomoj de la viktimoj. Apud la monumento staras [[Douglas C-47]] kaj [[Douglas C-54]] – gravaj aviadiltipoj dum la aerponto.
 
Nuntempe la monumento ne estas alirebla; oni povas spektividi ĝin tra la barilo de la flughaveno (de la [[A5 (germana aŭtovojo)|ekspresvojo A5]] aŭ de pado por piedirantoj).<ref name="FAZ-2007-04-10">Dieter Vogt: ''Schaut auf diese Stadt!''. En: ''[[Frankfurter Allgemeine Zeitung]]'', [[10-an de aprilo]] [[2007]], p. T2.</ref>
 
===En Celle===
La aerponta monumento en [[Celle]] estis inaŭgurita la [[24-an de junio]] [[1988]], ĝuste 40 jarojjarojn post la komenco de la [[blokado de Berlino]], de la urbo Celle kaj de altrangaj gastoj el [[Germanio]], [[Usono]], [[Britio]] kaj [[Francio]]. Ĝi staras je la la aŭtovojo 310 ĉe la forko al la flughaveno. La konstruo estis mendita la [[10-an de septembro]] [[1985]] de la tiama konsilano Karl Duffner ĉe la urba adiminstracio por la 40-a datreveno de la blokado de Berlino por memorigi la viktimojn kaj la rolon de la loka flughaveno.
 
La monumento estas 6,5 metrojn alta kaj 13,5 tunojn peza. Krom la grandeco ĝi tute similas al la berlina modelo, kaj kiel la frankfurta, direktas siajn simbolajn ''ungegojn'' al Berlino.
Linio 20:
== Historia fono ==
{{ĉefartikolo|Berlina aerponto}}
[[Sovetunio]] blokis ĉiujn surterajn kaj surakvajn alirvojojn al okcidenta Berlino en junio [[1948]] por ke ĝi iĝu parto de la [[Germana Demokratia Respubliko]]. Post tio de junio [[1948]] ĝis majo [[1949]] la urbo ricevis nutraĵojn, konstrumaterialojn, karbon kaj aliajn necesaĵojn nur per la aviadialtransportoj, kiujn organizis la [[aliancanoj]] tra tri aerkoridoroj. Multaj pilotoj akcidentiĝishavis akcidenton aŭ perdis sian vivon dum danĝeraj tagaj aŭ noktaj flugoj, foje dumsub ekstremaj veterkondiĉoj.
 
==Vidu ankaŭ==
Linio 28:
== Referencoj ==
{{Referencoj}}
 
== Eksteraj ligiloj ==
*
 
{{Koordinatoj artikolo|52_29_3_N_13_23_15_E_type:landmark_region:DE-BE|52°&nbsp;29'&nbsp;03"&nbsp;N, 13°&nbsp;23'&nbsp;15"&nbsp;O}}