Sklavkomerco: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
forme vikiecigis novan parton
Linio 9:
=== Sankta Seĝo kontraŭ la sklavkomerco ===
Inter la nemultaj oponantoj de sklavkomerco, neforgesendajgravas la deklaroj de la papoj kaj aliaj katolikaj organizaĵoj. Listigindaj estas iuj precipaj:
 
[[Eŭgeno la 4-a.]]; Kiam oni informiinformis, ke hispanoj okupintaj la [[Kanarioj|Kanariajn Insulojn]] sklavigis la loke loĝantajn nigrulojn pretekste, ke ili ne konfesas la kristanan kredon, tuj tiu papo, la 13-an de januaro 1435, per buleo [[“Sicut Dudum”]] kondamnis sklsvismonsklavismon skribante: “Tiuj homoj devas esti liberaj tute kaj perpetuedaŭre, kaj ili devas esti liberigitaj sentrudprene aŭ monelaĉete”. Bedaŭrinde hispanoj tion ignoris kaj daŭrigis, subtenate foje ankaŭ de iuj teologoj kaj intelektuloj, sklavigi pretekste ke temus pri malsuperaj kreaĵoj.
<ref>[http://it.wikipedia.org/wiki/Papa_Eugenio_IV La itala vikipedio pri Eŭgeno la 4-a]</ref>.
 
[[Pio la 2-a]] (1462) per buleo [[Rubicensem]], difinas la kapton kaj sklavigon de nigruloj “magna scelus” (granda krimo)
<ref>[http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/assr_0335-5985_1994_num_86_1_1443_t1_0303_0000_3]</ref>.
 
[[Paŭlo la 3-a]] per la buleo [[Sublimis Deus]] (1537) asertis la samon. Ĉar daŭrigisdaŭris en certaj okcidentaj landoj diskutoj, ĉu nigruloj kaj indiojindianoj havas egalanegalajn dignecon kaj rajtojn olkiel la kristanoj, tiu papo senhezite deklarasdeklaris tiujn gentojn kaj aliajn egaldignaj olal kristanoj, kaj en antaŭa letero al la kardinalo de Toledo li jam definitive proklamis ''“Indios veros homines esse”'' (Indiojindianoj estas veraj homoj). Bonŝance almenaŭ la hispanaj registaroj leĝfaris laŭ tiu principo.
<ref>[http://it.wikipedia.org/wiki/Veritas_Ipsa],</ref>
<ref>[http://historyscoop.wordpress.com/2006/07/13/papal-bull-sublimis-deus-and-the-humanity-of-native-americans/]</ref>.
 
[[Paŭlo la 4-a]] ripetasripetis la samon same kiel Pio la 5-a en 1568.
 
[[Urbano la 8-a]] la 22-an de aprilo 1639 en komunikaĵoj al la diversaj eŭropeaj regnoj.<ref>
[http://www.newadvent.org/cathen/15218b.htm]</ref>.
 
[[Benedikto la 14-a]] en 1741 per la buleo [[Immensa Pastorum principis.]] La “intrudiĝoj”“entrudiĝoj” de la lastaj papoj estas afero tre konata, kiel la [[“In Supremi Apostolatus”]] de [[Gregoro la 16-a]] (1841).
 
Memorindaj estas ankaŭ la agadoj de la religiaj ordenoj en diversaj landoj. Faru ekzemplojn la [[Jezuitojjezuitoj]] en la SubdamerikoSudameriko, kiuj pagis laŭtkostealtkoste pro iliasia oponado al la sklavismo praktikata de la portugalaj registaroj (kiel montras ankaŭ la verkoj, el kiuj naskiĝis la filmo “Mission”), kaj la [[Franciskanojfranciskanoj]] en Meksikio[[Meksiko]], kiuj luktis kontraŭ sklavigantaj hispanoj malobeantaj al hispanaj leĝoj.
 
Tiuj papaj "intrudiĝojentrudiĝoj" taksendaj estas tro necesaj, se oni konsideras la konfuzon pri tiu temo: konfuzo, kielpri kiu atestas, senvole certe senvole, ankaŭ Voltare, kiu daŭrigisplu investiinvestis sian monon en kompanio trasportanta kaj komencantakomercanta pri nigraj sklavosklavoj.
 
Kiom tiuj solenaj papaj deklaroj kaj sintenoj de la religiulaj ordenoj influis por ke la sklevecosklaveco, almenaŭ leĝnivele en Landoj de Okcidento, estus aboliciitaj en la unuaj jaroj de la dekoka jarcento? Pri tio, konsulteblas:estas disputeble<ref>
OLIVIER PÉTRÉ-GRENOUILLEAU, Les traites négrières. Essai d’histoire globale, Gallimard, ParigiParizo 2004</ref>.
 
 
Linio 44:
 
== Filmoj ==
* [[Mission (Filmfilmo)|Mission]] de [[Roland Joffé]], [[1986]] [[Britio]]
* [[Cobra Verde]] de [[Werner Herzog]], [[1987]] [[Germanio]].
* [[Amistad (Filmfilmo)|Amistad - la sklavoŝipo]] de [[Steven Spielberg]], [[1997]] [[Usono]].
 
==Vidu ankaŭ==
*[[Triangula komerco]]
 
== Fontoj ==
{{referencoj}}
 
== Eksteraj ligiloj ==