Gbea lingvaro: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Xqbot (diskuto | kontribuoj) e roboto aldono de: mg:Fiteny gbe; cosmetic changes |
||
Linio 21:
|}
La '''gbea lingvaro''' estas grupo de proksimume 20 parencaj lingvoj, kiuj parolatas en vasta areo inter orienta [[Ganao]] kaj okcidenta [[Niĝerio]]. La suma nombro de parolantoj de la gbea lingvaro estas inter 4 kaj 8 milionoj da homoj. La plej disvastiĝinta lingvo el la lingvaro estas la [[Eŭea lingvo]] (''Ewe'') kun 3 milionoj da parolantoj en [[Ganao]] kaj [[Togolando]], sekvas la [[Fona lingvo]] (''Fon'')
La plej multaj parolantoj de la gbea lingvaro venis de pli orientaj regionoj de Afriko al la nunaj loĝlokoj en pluraj ondoj de translokiĝo inter la 10-a kaj 15-a jarcentoj. Iuj el la parolantoj de la [[fla-feraaj lingvoj]] tamen supozeble estis la originaj enloĝantoj de la areo, kaj miksiĝis kun la parolantoj de la gbea lingvaro, kaj la parolantoj de la [[gena lingvo]] probable devenas de regiono pli norda. Fine de la 18-a jarcento, multaj parolantoj de la gbea lingvaro sklaviĝis kaj transportiĝis al [[Ameriko]], sekve de kio la lingvoj de la gbea lingvaro influis plurajn kreolajn lingvojn de la [[Karibio]].
[[Dosiero:Gbea lingvaro.png|thumb|left|300px|<center>mapo, kiu montras la distribuon de la ĉefaj lingvoj el la gbea lingvaro (laŭ Capo 1988 kaj 1991)]]
Ĉirkaŭ la jaro [[1840]], germanaj misiistoj lingvistike ekesploris la gbean lingvaron. Dum la unua duono de la 20-a jarcento, la germana afrikanisto ''Diedrich Hermann Westermann'' estis gvida esploristo de la lingvaro. La unua interna klasifiko de la lingvaro estis publikigita dum [[1988]] fare de ''H. B. Capo'', kion sekvis kompara [[fonologio]] [[1991]]. La gbea lingvaro apartenas al la [[tonala lingvo|tonalaj lingvoj]], [[
== Aliaj projektoj ==
{{projektoj|commons=Category:Gbe languages}}
{{LigoElstara|en}}▼
[[Kategorio:Kvaa lingvaro]]
[[Kategorio:Gbea lingvaro|*]]
▲{{LigoElstara|en}}
[[br:Yezhoù gbeek]]
Linio 41 ⟶ 40:
[[es:Lenguas gbe]]
[[fr:Langues Gbe]]
[[mg:Fiteny gbe]]
[[no:Gbespråk]]
[[pt:Línguas gbe]]
|