Asbesto: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Ptbotgourou (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: ar:حرير صخري
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: vi:Amiăng; cosmetic changes
Linio 1:
[[ImageDosiero:Asbestos fibres.jpg|thumb|fibroj de asbesto]]
La '''asbesto''' (aū '''amianto''') estas familio de fibrecaj [[mineraloj]] de la grupo [[silikatoj]], kaj enhavas la seriojn de [[serpenteno]] kaj de [[amfiboloj]].
 
Linio 6:
Kemiaj specioj de asbesto estas:
 
*Mg<sub>3</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>5</sub>(OH)<sub>4</sub> konata kiel [[krizotilo]] (''fibro ora''), aū blanka amianto <br />
 
*(Mg,Fe)<sub>7</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub> [[amozito]], el Akronimo de "Asbestos Mines of South Africa", aū bruna asbesto<br />
 
*Na<sub>2</sub>Fe<sup>2+</sup><sub>3</sub>Fe<sup>3+</sup><sub>2</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub> [[krocidolito]] (''lanfloko''), aū blua asbesto<br />
 
*Ca<sub>2</sub>Mg<sub>5</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub> el la nomo de la svislanda Valo Tremola<br />
 
*(Mg,Fe)<sub>7</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub> [[antofilito]] (kariofildianto)<br />
 
*Ca2(Mg,Fe)<sub>5</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub> [[aktinolito]] (spok-ŝtono)
<br />
 
Vaste uzata tra la mondo dum miloj da jaroj, asbesto nun larĝe alestas en la vivomedio. Pro ĝiaj karakterizoj (izola, fajrorezista, malmultekosta, teksebla), asbesto estis uzata en konstruado, mekaniko, transportsektoro ktp.<br />
La subtila fibrema asbestpulvoro enspirita kaŭsas [[asbestozo]]n (aparta degenera malsano) kaj malignaj tumoroj de pulmoj kaj [[mezotelioj]]<br />
Pro tiu, pluraj Landoj ne plu permesas minekstraktado nek prilaborado de asbesto.
 
Linio 33:
<br clear=all>
 
=== Eksteraj ligoj ===
{{el}} http://hesa.etui-rehs.org/uk/dossiers/dossier.asp Asbesto tra la mondo, ttt-ejo kondukata fare de eūropaj sindikitoj
{{el}} http://www.regione.emilia-romagna.it/amianto/cosa.htm Iu plu pri asbesto, Itallingve<br />
{{el}} http://www.e-r-a.it<br />
{{el}} http://www.actuary.org/pdf/casualty/mono_dec01asbestos.pdf
{{el}} http://www.epa.gov/asbestos/index.html <!-- U.S. _EPA_ Asbesto (Hejmo, Domo) Paĝo -->
{{el}} http://www.safetyline.wa.gov.au/institute/level2/course21/lecture95/l95_04.asp <!-- Sano Historio Fonto: Artikolo per la _SafetyLine_ (Instituto, Indtituto) - _WorkSafe_ - Okcidenta (Aŭstralia, Aŭstralia) (ŝtato, deklari, regno, stato, ŝtata, ŝtato) registaro -->
 
=== Vidu ankaŭ ===
*[[Asbest]]
 
Linio 86:
[[tr:Asbest]]
[[uk:Азбест]]
[[vi:Amiăng]]
[[zh:石棉]]