Ĥoralo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Nova paĝo: La nocio '''ĥoralo''' (lat. adjektivo ''choralis'' de gr. ''ĥoros'') origine signifas la unuvoĉan eklezian muzikon de l...
 
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
La nocio '''ĥoralo''' ([[Latina lingvo|lat.]] adjektivo ''choralis'' de [[greka lingvo|gr.]] ''[[ĥoro|ĥoros]]'') origine signifas la unuvoĉan [[eklezia muziko|eklezian muzikon]] de la [[gregoria ĉanto]] en la [[liturgio]] de la [[okcidenta eklezio]]. En la [[14-a jarcento]] oni dirasdiris ''cantus choralis sive ecclesiasticus'', je kio ''choralis'' rilatas al la realiganta [[ĥoro]]. Ĥoralmuziko unuvoĉa diferenciĝas de la plurvoĉa [[figura muziko]].
 
En la [[16-a jarcento]] wird im [[protestantischprotestanta]]en Sprachgebrauchlingvouzo oni nomis la eklezian [[himno]]n [[kanto firma]] resp. la [[melodio]]n ĥoralo. (Iliaj [[komponisto]]j: [[JohannJohannes Eccard]], [[Michael Praetorius]], [[Samuel Scheidt]]).
 
Ekde la [[18-a jrcentojarcento]] oni komprenas la klasikan [[himnonhimno]]n entute kun melodio kaj [[teksto]] kiel ĥoralo. Ekzemple ankaŭ la finaj strofoj en [[kantato]]j kaj [[oratorio]]j nomiĝas „ĥoralo“.
 
Krome ankaŭ orgenaranĝaĵoj de himnoj oni nomas ĥoralo („orgenĥoralo“). Foje komponistoj nomis ĥoralo ankaŭ liberajn orgenaĵojn kun ĥoralecaj temoj (ekz. la „Tri ĥoraloj“ de [[César Franck]]).
 
En la [[19-a jarcento|19.-a]] kaj [[20-a jarcento]]j la nocio fariĝis nomo ene de la profana muziko kaj signifas [[diatona gamo|diatona]], [[ritmo (muziko)|ritme]] simpla, [[homofonia|homofonie]] ludata melodimovo, ofte de [[latunblovisto]]j. (Gravaj komponistoj: [[Felix Mendelssohn Bartholdy]], [[Johannes Brahms]], [[Anton Bruckner]], [[Gustav Mahler]], [[Béla Bartók]]).
 
== Vd. ankaŭ ==