Celofano: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
TXiKiBoT (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: de:Cellulosehydrat
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[dosiero:Cellofan.jpg|thumb|Presitaj celofanaj saketoj kaj travidebla celofana pakaĵo]]
'''Celofano''' estas unu el la plej malnovaj [[plasto]]j por [[pakaĵo]]j. Temas pri maldika, senkolora kaj travidebla [[folio]] el [[viskozo]]. Oni pakas per ĝi ankoraŭ hodiaŭ [[cigaredo]]jn kaj [[tabako]], [[dolĉaĵo]]n, kukaĵon[[kuko]]n, fromaĝon[[fromaĝo]]n, viandon[[viando]]n kaj kelkajn aliajn [[nutraĵo]]jn, sed ankaŭ certajn [[papero|papervarojn]], [[medikamento]]jn, [[vesto]]jn. La celofano estas netrairebla por likvaĵoj, sed tralasas la akvovaporon. Tiel ĝi malebligas akumuliĝon de kondensa akvo ene de la pakaĵo. Por mapliigi la akvovaporan tralaseblecon, oni povas kovri ĝin per alia plusa plasta folio. Kvankam la celofana folio gajnas pluan akiritajn proprecojn, perdas do je malkomoneblecomalkomponebleco. La pura celofano estas kompostebla, aŭ kolektebla kiel malnova papero aŭ oni povas forbruli ĝin.
 
== Historio ==
La celofanon malkovris en [[1908]] la svisa [[Jacques E. Brandenberger]] kaj enkondukis en la merkaton kun markonomo ''Cellophan'' [celofan]. La nomo venas el la krudmaterialo [[celulozo]] kaj la [[malnovgreka]] vorto „diaphanes” (diafana, travidebla). Ĝis la [[1950-aj jaroj]], la celofano estis praktike la sola pakaĵa folio. La fakto, ke la pakita varo restis videbla, helpois sukceson de la pionira plasto. Pluaj pakaĵaj folioj aperis nur post la [[dua mondmilito]] - [[polivinilklorido|PVC]], [[Polietileno|PE]], [[Polistirolo|PS]] kaj multaj aliaj.
 
== Produktado ==
Oni solvas la lignokaĉon ([[celulozo]]n) en [[natrona lesivo]] (NaOH) kaj [[karbona disulfido]] (CS<sub>2</sub>). Tiam estiĝas t.n. viskozo, kiu estas purigita per filtra presado kaj estas verŝita tra fendoventilo en falkuvon el maldensigita sulfura acido, kie la celulozo elfalas. La estiĝanta folio estas akvumita en pluarjpluraj pluaj kuvoj, por forigi reston de la estiĝinta [[natria sulfato]] (en la kuvoj). La lasta kuvo entenas glicerinon[[glicerino]]n kiel moligaĵon kaj la folio estas sekigita sur varmegigitaj ciliondrojcilindroj kaj rulformitaj. La produkta kosto de celofano estas relative alta; nur kelkaj uzinojfabrikoj produktas ĝin hodiaŭ. La folio povas estis bildopresita aŭ lakita, ĝi mem gluiĝas kaj kunfandiĝas je varmo ([[lutado]]). Celofano ne estas precipe plasta aŭ elaste formebla kaj tirebla nur malgrande.
 
== Uzado ==