Sufiksoj en Esperanto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
{{kunigu|Sufiksoj neoficialaj}}▼
'''Sufikso''' (aŭ '''postafikso''') estas [[afikso]] kiu estas postmetita al alia [[morfemo]], kreante novan [[signifo]]n, ekzemple ''kat+et = katet<nowiki>'</nowiki>''.
Linio 28 ⟶ 27:
* ''[[:wikt:iro|Iro]]'' estas ago; ''[[:wikt:irado|irado]]'' estas ago daŭra.|[[Kálmán Kalocsay]]|[[Enciklopedio de Esperanto]]}}
'''Sufiksoj neoficialaj'''. El la diversaj sufiksoj aplikitaj en la teknika lingvo tri havas ŝancojn eniri la komunan lingvon: oza, signifanta materian multhavecon por anstataŭi la pezajn -plena, -riĉa; iva, signifanta kapablon, do estanta la aktiva paralelo de l' pasiva ebla (voliva: volkapabla; elvokiva: elvokkapabla); izi, en la Veraxa senco: apliki ion al io science aŭ metie, apliki metodon de eltrovinto (ŝtonigi vojon, salizi koloidsolvaĵon, pasteŭrizi lakton, faradizi nervon). Krome tre ofte oni renkontas enda (farenda: kion oni devas fari). Pli kaj pli ĝeneraliĝas la sufikso -io por landnomoj (Germanio) kaj scienco anatomo-anatomio. KALOCSAY.
Noto de M. C. Butler. Mi ne kredas, ke -i- estas sufikso. Kaj certe „anatomo“ deriviĝas de „anatomio“ (-iisto, mallongigo -o) kaj ne inverse. Valorus aldoni kelkajn teknikajn sufiksojn -it, hiper-, k. c., pri medicino, botaniko, ĥemio, k. s.
== Listo de sufiksoj ==
Linio 33 ⟶ 37:
La sufiksoj de Esperanto estas:
===
==== Verbaj ====
* Aktivo: ''-ant-'', ''-int-'', ''-ont-''
* Pasivo: ''-at-'', ''-it-'', ''-ot-''
==== Alispecaj ====
===== -aĉ =====
"-Aĉ" malbonigas la signifon de iu vorto. "-Aĉ" kaj "fi-" estas simila. Oficiale, "-aĉ" estas uzata por esprimi pri malbona kvalito aŭ uzebleco de la vorto. Aparte, la prefikso "fi-" estas uzata por esprimi ion ne-morala aŭ ne-farinda laŭ la socio. La deveno de '-aĉ' estas de la itala lingvo, kaj similaĵoj en aliaj lingvoj estas: franca ''-âtre'' (marâtre ''bopatrinaĉo'' (malbona bopatrino), ''duonpatrinaĉo'' (malbona duonpatrino), ''patrinaĉo'' (malbona patrino)) itala ''-acci-'' (scarpa ''ŝuo'' — scarpaccia ''ŝuaĉo'')
===== -ad =====
La signifo kaj uzado de "-ad" estas por daŭra aŭ ripeta ago.
===== -aĵ =====
La signifo kaj uzado de "-aĵ" estas por konkreta afero.
* [[-ĉj-]]
* [[-ebl-]], [[-ec-]], [[-eg-]], [[-ej-]], [[-em-]], [[-end-]], [[-er-]], [[-estr-]], [[-et-]]
Linio 54 ⟶ 68:
[[Kategorio:Gramatiko de Esperanto]]
[[Kategorio:Esperanto]]
[[de:Esperanto_%28Sprachaufbau%29#Die_Wortbildung]]
| |||