Ponto (geografio): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
MastiBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: da:Pontos (kongerige)
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: ms:Pontus; cosmetic changes
Linio 1:
'''"Pontuso"''' estis en antikva tempo la nomo de vasta etendaĵo de lando en la nord-oriento de [[Malgranda Azio]] (la moderna [[Turkio]]) lime kun la [[Nigra Maro]], kiun la [[grekoj]] ofte nur nomis ''Pontos'' ("[[Maro]]", aŭ "[[Oceano]]"), kaj la [[romianoj]] nomis ''Pontus''.<br />
La ekzakta [[signifo]] de la nur teritoria nomo en malsamaj tempoj ege variis. La grekoj uzis ĝin, nestrikte, por variaj regionoj de la marbordo de la Nigra Maro, kaj longan tempon la [[termino]] ne havis difinitan kunsignifon. Tio ŝanĝiĝis nur dum la trubla periodo sekvante la morton de [[Aleksandro la Granda]], kiam unu el ties heredantoj Mithradateso la 1-a ĉirkaŭ [[-301]] fondis novan reĝlandon trans la [[rivero]] ''Halis'' (aŭ moderne ''Kizila'').<br />
La reĝlandon, kiu ekzistis ĝis [[-64]], regis serio de reĝoj, plejparte kun la sama nomo.
 
Ĉar la plej granda parto de tiu reĝlando estis ene de la vasta regiono de [[Kapadokio]], kiu en la frua epoko etendis de la limoj de [[Kilikio]] al la Nigra Ponto, la reĝlandon kiel tuton oni komence nomis "Kapadokio ĝis la Ponto", sed poste nur "Ponto". La nomon Kapadokio oni limigis al la suda duono de la regiono antaŭe inkluzivita sub tiu titolo.<br /> Sub la lasta reĝo, Mithradateso Eŭpatoro, ofte nomata La Granda, la regno de Ponto inkluzivas ne nur Ponta Kapadokio, sed ankaŭ la marbordon de la [[Bitinio|Bitinia]] limo al [[Kolĉido]], parto de enlanda Paplagonio, kaj Malgranda Armenio.<br />
Post la detruo de tiu reĝlando fare de [[Pompeo]] en [[-64]], la signifo de Ponto ŝanĝiĝs. Parto de la reĝlando aneksiĝis al la [[Romio|Romia Imperio]], unuiĝante kun [[Bitinio]] en duobla provinco nomata "Bitinio kaj Ponto" (latine [[Bithynia et Pontus]]): tiu regiono inkluzivis nur la marbordon inter Heraklio (Eregli) kaj Amiso ("Samsun"), la "ora Pontica". Poste la nuran nomo Ponto, sen kvalifiko, oni kutime uzis por signi la duonon de la duobla provinco. Faris tion precipe la [[romianoj]] kaj tiuj, kiuj parolis de romia vidpunkto; tiel oni preskaŭ ĉiam uzis ĝin en la Nova testamento.
 
Linio 39:
[[ku:Pontûs]]
[[lv:Ponta]]
[[ms:Pontus]]
[[nl:Pontus (gebied)]]
[[no:Pontos (oldtidsrike)]]