Gamo-radia ekbrilo: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
D'ohBot (diskuto | kontribuoj) e roboto aldono de: sl:Izbruh žarkov gama |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 2:
[[Dosiero:Gamma ray burst.jpg|thumb|350px|Desegnaĵo de peza [[stelo]] kolapsanta al [[nigra truo]]. Energio liberiĝas kiel ĵetaĵoj laŭ la rotacia akso formante gamo-radian ekbrilon.]]
'''Gamo-radia ekbrilo''' estas speco de la plej [[lumeco|helaj]] [[elektromagnetismo|elektromagnetaj]] eventoj okazantaj en la [[universo]] post la [[Praeksplodo]]. Ĝi estas brilaĵo de [[gama-radiado|gamaj radioj]] emanantaj de kvazaŭ hazardaj lokoj en profunda spaco je hazardaj
Plej granda parto de observitaj ekbriloj ŝajnas esti preskaŭ paralelaj eligoj kaŭzitaj per falo de la kerno de rapide turniĝanta, tre peza [[stelo]] en [[nigra truo|nigran truon]]. Subklaso de ekbriloj (la ''mallonga'' ekbrilo) ŝajne devenas de malsama procezo, laŭ la gvida teorio ili estas kuniĝoj de [[neŭtrona stelo|neŭtronaj steloj]] orbitantaj en [[duuma stelo|duuma]] sistemo. Ĉiuj observitaj ekbriloj devenas de ekstere de la [[Lakta voja galaksio]], kvankam parenca klaso de fenomenoj, [[mola gama relajso|molaj gamaj relajsaj]] ekbriloj, estas asociitaj kun galaksiaj [[magneta stelo|magnetaj steloj]]. La fontoj de plej granda parto de la ĝisnunaj ekbriloj estas je kelkaj 10<sup>9</sup> da [[lumajaro]]j for.
|