Astrologio: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
TXiKiBoT (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: eu:Astrologia
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: eu:Astrologia; cosmetic changes
Linio 5:
Oni ne konfuzu la astrologion kun la [[astronomio]], kiu estas la [[scienco]] pri la ĉielaj korpoj.
 
== Okcidenta stelaŭgurado ==
=== Historio de la Okcidenta stelaŭgurado ===
La okcidenta stelaŭgurado havas siajn originojn en [[Babilonio]], [[Asirio]] kaj [[Egiptujo]]. En la [[2-a jarcento]] post Kristo [[Ptolemeo]] esprimis la bazojn de la nun ankoraŭ akceptata stelaŭgura sistemo.
 
Dum la [[Kristanismo]] disvastiĝis en Eŭropo, la stelaŭguraj instruoj malmultiĝis en la kristana parto de la mondo. Nur dum la [[Renesanco]] (14-a ĝis 17-a jarcento), la stelaŭgurado revigliĝis, kaj estis konsiderata kiel [[scienco]] ĝis la 17-a jarcento. Dum la [[klerismo|klerisma epoko]] la vidpunktoj de la stelaŭguristoj perdis kredindecon kaj estis konsiderataj de sciencistoj kiel neraciaj kaj malnoviĝintaj. Oficialaj reprezentantoj de la [[eklezio]] kaj la [[politiko]] tamen jam de la [[antikv epoko]] kontraŭadis la stelaŭguradon kaj dumtempe forte punis ĝiajn sekvantojn.
Linio 13:
Provoj denove igi la stelaŭguradon agnoskata kiel [[scienco]] ĝis nun malsukcesis pro la manko de [[pruvo]]j per [[studo]]j aŭ [[ekspermiento]]j. Estas nek pruvoj nek indikoj, ke la preciza naskiĝtempo aŭ aliaj elementoj de la stelaŭgurado povas doni scion pri vivaĵoj aŭ okazaĵoj aŭ havi iun influon al la surteraĵoj.<ref name="PH"> Peter Hartmann (Universität von Aarhus) et al.: [http://dx.doi.org/doi:10.1016/j.paid.2005.11.017 ''The relationship between date of birth and individual differences in personality and general intelligence: A large-scale study'']. In: Personality and Individual Differences, Mai 2006, Bd. 40, S. 1349-1362.</ref><ref name="dean">G. Dean, I. W. Kelly: [http://www.imprint.co.uk/pdf/Dean.pdf ''Astrology Relevant to Consciousness and Psi?]'' In: ''Journal of Consciousness Studies'', 10/2003, S.&nbsp;175–98.</ref><ref>{{cite journal |author=Abdel-Khalek A, Lester D |title=Astrological signs and personality in Kuwaitis and Americans |journal=Psychological reports |volume=98 |issue=2 |pages=602–7 |year=2006 |month=April |pmid=16796119 |doi= |url=}}; {{cite journal |author=Austin PC, Mamdani MM, Juurlink DN, Hŭ JE |title=Testing multiple statistical hypotheses resulted in spurious associations: a study of astrological signs and health |journal=Journal of clinical epidemiology |volume=59 |issue=9 |pages=964–9 |year=2006 |month=September |pmid=16895820 |doi=10.1016/j.jclinepi.2006.01.012 |url=}}; {{cite journal |author=Wyman AJ, Vyse S |title=Science versus the stars: a double-blind test of the validity of the NEO Five-Factor Inventory and computer-generated astrological natal charts |journal=The Journal of general psychology |volume=135 |issue=3 |pages=287–300 |year=2008 |month=July |pmid=18649494 |doi= |url=}}; {{cite journal |author=Lower SK |title=Treating astrology's claims with all due gravity |journal=Nature |volume=447 |issue=7144 |pages=528 |year=2007 |month=May |pmid=17538598 |doi=10.1038/447528a |url=}}; {{cite journal |author= Carlson Shawn |title=A double-blind test of astrology |journal=Nature |volume=318 |issue= |pages=419-425 |year=1985 |month=December |pmid= |doi=10.1038/318419a0 |url=http://www.nature.com/nature/journal/v318/n6045/abs/318419a0.html}}</ref> El la scienca vidpunkto la stelaŭgurado estas konsiderata [[ŝajnscienco]] aŭ [[esoterismo]].<ref>{{cite web | title=WordNet 2.1 | publisher=Princeton | url=http://wordnet.princeton.edu/perl/webwn?s=astrology | accessdate=2006-07-05}}; {{cite web | title=Activities With Astrology | publisher=Astronomical society of the Pacific | url=http://www.astrosociety.org/education/astro/act3/astrology3.html#defense}}; {{cite web | title=Objections to Astrology: A Statement by 186 Leading Scientists | publisher=The Humanist, September/October 1975|url=http://www.americanhumanist.org/about/astrology.html}}; Dawkins, Richard. Unweaving the Rainbow, S. 115; {{cite web | title=''The Real Romance in the Stars'' | author=Richard Dawkins | publisher= The Independent, December 1995 | url=http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/WorldOfDawkins-archive/Dawkins/Work/Articles/1995-12romance_in_stars.shtml}}; {{cite web | title=British Physicist Debunks Astrology in Indian Lecture | publisher=Associated Press | url=http://www.beliefnet.com/story/63/story_6346_1.html}}; {{cite web | title=Astronomical Pseudo-Science: A Skeptic's Resource List | publisher=Astronomical Society of the Pacific | url=http://www.astrosociety.org/education/resources/pseudobib.html}}; {{cite journal |author=Maddox J |title=Defending science against anti-science |journal=Nature |volume=368 |issue=|pages=185|year=1994 |month=|pmid=|doi=10.1038/368185a0|url=}}</ref>
 
=== Kredaro de la Okcidenta stelaŭgurado ===
La Okcidenta stelaŭgurado provas kunligi ĉielan movadon de la astroj sur la [[zodiako]], plano de la suna translacio laŭ tercentra vidpunkto, al samtempaj okazaĵoj en la vivo, bazitaj sur propra stelaŭgura sistemaro nomita "astra ĉarto", kiu konsideras la ekliptikan longitudon de la planedoj (inkluzive, pro historiaj kialoj, suno kaj luno), iliajn interangulojn (aspektoj), la signojn de la planedoj kaj la surteran projekcion de tiu sistemo (teraj domoj). Stelaŭguristoj uzas la dividon de la loka ĉielo en 12 partoj, la zodiako en 12 signoj kaj la situon de la [[suno]], [[luno]], kaj [[planedo]]j videble tiam kaj tie homo naskiĝis por prognozi sian vivon kaj personecon.
 
 
== Listo de notindaj stelaŭguristoj ==
 
* [[Tycho Brahe]]
Linio 28:
* [[Regiomontanus]]
 
== Fontindikoj ==
<references />
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Astrolabo]]
* [[Naskiĝtago]]