Trielo: Malsamoj inter versioj

La '''Trielo''', ''Burhinus oedicnemus'' estas la ununura birdo kiu reprezentas en Eŭropo kaj okcidenta [[Azio]] la genron [[Burhinus]], [[vadbirdo]]j de la familio [[Burinedoj]].

 

 

Ili estas mezgrandaj vadbirdoj (40 cm kaj enverguro de ĝis 80 cm; pezo ĝis duonkilo) kun fortikaj kapoj kaj nigroflavaj -nigre ĉepinte- bekoj, larĝaj flavaj okuloj kaj kamufla bruna plumaro kies strietoj estas malhelaj. La flava okulo estas en la centro de malhela strio kiu estas horizontala mezo de hela cirklo. Krome videblas en flugiloj preskaŭ blanka strio inter du malhelaj kaj alia pli malhela ĉeborde. Dumfluge en flugiloj estas pli videblaj du preskaŭ blankaj strioj en malhela flugilo. La kruroj estas dikaj, longaj kaj flavaj.

 

Kvankam temas pri [[vadbirdo]], tiu specio preferas sekajn malfermajn mediojn kun nuda planko, mezdezertaj kaj stepaj. Ili estas ĉefe [[noktuma]]j birdoj, laŭ sia laŭta kaj muzika voĉo -kuroliii, tulii- kiu sonas nokte, ĉefe dum migra sezono. Estas soleca birdo, malfidema, kaŝema, kio facilas pro ties kamufla plumaro.

 

Ili manĝas [[insekto]]jn kaj [[reptilio]]jn, kiuj predas per rapidega kuro, sed ankaŭ etajn [[mamulo]]jn kiujn ĉasas kvazaŭ [[kato]]. Ili manĝas ankaŭ ovojn aŭ idojn de aliaj birdoj.

 

'''Trieloj''' loĝas en suda kaj orienta [[Eŭropo]], nome suda [[Portugalio]] kaj [[Hispanio]], [[Francio]], [[Italio]] kaj orienta Eŭropo ekde [[Pollando]] ĝis [[Grekio]] kaj [[Kaŭkazio]], norda [[Afriko]] supre [[Saharo]] kaj sudokcidenta [[Azio]], ekde [[Turkio]] ĝis [[Birmo]]. Temas pri migranta birdo en la mezvarmaj partoj de Azio kaj Eŭropo kiu vintras en pli sudaj partoj de [[Afriko]] aŭ Azio.

Okazas seksaj ceremonioj bruemaj kaj konkurencaj inter maskloj. Ili faras neston en aprilo en truo farita surgrunde. La ino demetas 2 ĝis 4 brun- aŭ blumakulitajn brunflavecajn ovojn surplanke. Kovado daŭras 16 tagojn kaj post eloviĝo la idoj sekvas la gepatrojn sen plu reveni al la neston. Kaze de danĝero la '''idoj kaŭriĝas kaj nevidebliĝas''' kaj la gepatroj protektas ilin kuraĝe. Iam okazas dua demetado.

 

''B. oedicnemus oedicnemus''

 

''B. oedicnemus saharae''

 

* {{IUCN2006|assessors=BirdLife International|year=2004|id=49108|title=Burhinus oedicnemus|downloaded=11 May 2006}}

 

[[cs:Dytík úhorní]]

[[de:Triel (Art)]]

[[es:Burhinus oedicnemus]]

[[fi:Paksujalka]]