Gradiento (matematiko): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: nn:Gradient; cosmetic changes
e kor HTML (Check: 38) AWB
Linio 4:
Rapideco de pligrandiĝo de la skalara kampo en iu direkto povas esti kalkulita kiel [[skalara produto]] de la gradiento kaj [[unuobla vektoro]] en la direkto.
 
== Interpretado de la gradiento ==
 
Konsideru ĉambron en kiu la temperaturo estas donita per skalara kampo <math>\phi</math>, do je ĉiu punkto <math>(x,y,z)</math> la temperaturo estas <math>\phi(x,y,z)</math>. Alprenu ke la temperaturo ne ŝanĝiĝas kun tempo. Tiam, je ĉiu punkto en la ĉambro, la gradiento je la punkto estos montras la direkton en kiun iĝas pli varme plej rapide. La grandeco de la gradiento montras kiel rapide iĝas pli varme en ĉi tiu direkto.
 
Konsideri monteto kies alto je punkto ''(x, y)'' estas ''H(x, y)''. La gradiento de ''H'' je punkto estas direkte al la plej kruta [[inklino]] je la punkto. La grandeco de la gradiento montras kiel kruta la inklino estas.
 
== Formala difino ==
 
La gradiento de skalara funkcio ''f(x)'' estas skribata kiel
: <math>\nabla</math>f
Linio 34 ⟶ 32:
La rezulto estas invarianta sub ĉiuj turnoj de la koordinatosistemo, do sub transformoj per ĉiuj [[perpendikulara matrico|perpendikularaj matricoj]]. Ĉi tiel devas esti ĉar laŭ la senco gradiento ne dependas de koordinatosistemo uzata.
 
== Lineara proksimumigo de funkcio ==
Gradiento de [[funkcio (matematiko)|funkcio]] ''f'' kun argumento en [[eŭklida spaco]] <math>\mathbb{R}^n</math> kaj la rezulto en <math>\mathbb{R}</math> en iu punkto ''x''<sub>0</sub> in <math>\mathbb{R}^n</math> donas la plej bonan [[lineara proksimumigo|linearan proksimumigon]] de ''f'' ĉirkaŭ ''x''<sub>0</sub>:
: <math> f(x) \approx f(x_0) + (\nabla f)_{x_0}\cdot(x-x_0) </math>
kie <math>(\nabla f)_{x_0}</math> estas gradiento de ''f'' en <math>x_0</math>, kaj la punkto signifas [[skalara produto|skalaran produton]] en <math>\mathbb{R}^n</math>. Ĉi tio estas du la unuaj eroj de [[vico de Taylor]] de ''f'' je ''x''<sub>0</sub>.
 
== En [[polusa koordinata sistemo|polusaj koordinatosistemoj]] ==
 
En [[cilindraj koordinatoj]]:
 
Linio 63 ⟶ 60:
:''φ'' estas la [[zenita angulo]].
 
== Propraĵoj ==
Estu ''c'' skalara konstanto, estu ''u'' kaj ''v'' skalaraj kampoj.
:''grad c = '''0'''''
Linio 70 ⟶ 67:
:''grad (u v) = u (grad v) + v (grad u)''
 
== Ekzemplo ==
La gradiento de la funkcio ''''<math>=2x+3y^2-\sin(z)</math> estas:
 
Linio 84 ⟶ 81:
\end{pmatrix}.</math>
 
== Vidu ankaŭ jenon: ==
 
*[[Nabla operatoro]]
*[[Diverĝenco]]