Saturn (raketo): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
DragonBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: ru:Сатурн (ракеты)
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: cs:Rakety Saturn; cosmetic changes
Linio 2:
La familion '''Saturn''' de [[raketo]]j evoluigis kaj uzis [[Usono]] dum la jaroj [[1957]] ĝis [[1973]], por lanĉi pezajn ŝarĝojn en ter[[orbito]]n kaj preteren. La raketoj estis uzataj kiel lanĉiloj en la [[projekto Apollo]]. La du plej gravaj anoj de la familio estis la '''Saturn-1B''' (angle ''Saturn IB'') kaj la '''Saturn-5''' (angle ''Saturn V'').
 
== Fruaj planoj ==
En [[1957]] [[germanio|germana]]/usona raketinĝeniero [[Wernher Von Braun]] evoluigis la originan desegnon de Saturn, proponante al la usona ''Department of Defense'' la necesecon evoluigi pezan puŝraketon, kun puŝforto de ĉirkaŭ 6,7 M[[Neŭtono (unuo)|N]]. Tia puŝraketo kapablus alsendi 10-20 [[Tuno|t]] da kargo en teran orbiton, aŭ 3-6 t aliloken en la [[sunsistemo]].
 
Linio 13:
En [[1959]], Von Braun proponis ŝanĝi la nomon de la puŝraketo al "Saturn" (t.e. unu paŝo preter Jupitero). Samtempe, oni decidis ke tia peza lanĉilo ne estis utila por militaj celoj, pro tio la projekto iris al [[NASA]].
 
== Projekto Apollo ==
En [[1961]] usona [[prezidento]] [[John F. Kennedy]] prezentis sian faman parolon antaŭ la [[Usona Kongreso]], en kiu li skizis la celon, samjardeke veturigi homojn al la luno kaj reveturigi ilin. Tiu ĉi celo donis novan urĝecon al la projekto Saturn. Oni konsideris multajn malsamajn metodojn por atingi la lunon, inter ili la ok proponoj de la Komitato ''Silverstein''. En [[1963]], la propono Saturn C-5 (malfrue nomita ''Saturn V'' aŭ Saturn-5) estis elektita kiel la plej celkonforma por plenumi la celon. Tamen, la tri etapoj tiame nur ekzistis papere, kaj plejeble la luna kosmoŝipo pretiĝus longtempe antaŭ la puŝraketo. Pro tio, NASA decidis ankaŭ daŭri evoluigante la raketon C-1 (malfrue ''Saturn I'' aŭ Saturn-1) kiel provilo, ĉar ĝia malsupra etapo uzis jam ekzistantan teknologion, kaj ĝia supra etapo estis jam evoluiĝante.
 
Linio 21:
*Saturn-5: La "lunraketo" kiu pelis Apollo-kosmonaŭtoj al la luno. Ĝi ankaŭ metis kosmostacion Skylab en orbiton.
 
== Teknikaj datumoj ==
{| {{prettytable}} style="margin: 1em 1em 1em 0;"
|----- bgcolor="#FFDEAD"
Linio 45:
<small>Altoj donitaj kun/sen kosmoŝipo [[Apollo (kosmoŝipo)|Apollo]]. Ŝarĝoj validas por malalta tera orbito. Fontoj: [http://www.nasa.gov NASA], teknikaj datumoj el [http://history.nasa.gov/MHR-5/app_b.htm]</small>
 
== Flugoj ==
{| {{prettytable}} style="margin: 1em 1em 1em 0;"
|----- bgcolor="#FFDEAD"
Linio 56:
|{{dato|27|oktobro|1961}}||Saturn-1||SA-1||||Suborbita flugo por provi la unuan ŝtupon. Anstataŭ la duan ŝtupon oni uzis [[akvo]]n kiel balasto.
|-
|{{dato|25|aprilo|1962}}||Saturn-1||SA-2||''High Water I''<br />Alta akvo 1||Plua suborbita provoflugo de la unua ŝtupo. La duan kaj trian ŝtupojn plenigitajn de akvo, oni eksplodigis ĉe alto 105 km, kreante artefaritan [[nubo]]n.
|-
|{{dato|16|novembro|1962}}||Saturn-1||SA-3||''High Water II''<br />Alta akvo 2||Same kiel "Alta akvo 2". Artefarita nubo 167 km alta.
|-
|{{dato|28|marto|1963}}||Saturn-1||SA-4||||Suborbita provoflugo de la unua ŝtupo. Planita malŝalto de unu motoro, por provi se la alia povus daŭre funkcii, kiel planita.
Linio 136:
{{Aldonaj bildoj}}
 
[[cs:SaturnRakety (raketa)Saturn]]
[[de:Saturn (Rakete)]]
[[en:Saturn (rocket family)]]