Ultramontanismo: Malsamoj inter versioj

*La ekonomiaj kaj politikaj ŝanĝiĝoj, karakterizaj de tiu moderneco, heredinta de la industria revolucio pli multiĝas tiel ke la teknologio ŝajnas fariĝi la kerno de la moderneco. La celeco de la socio ŝajnas esti la laikigado kaj la sekularigo. La katolikismo spertas malfacilaĵojn por ekzisti en tiu kunteksto. La katolika eklezio klare situas en la kampo de la konservatismo, kaj eĉ de la kontraŭado<ref>[http://www.iesr.ephe.sorbonne.fr/index.html?id=3260 PELLETIER Denis, Les catholiques en France depuis 1815, Paris, La Découverte, coll. Repères, 1997]</ref>kontraŭago, dum la Restaŭrado.

Rkde la jaroj 1850, Eŭropo kaj Usono estas trafitaj de la intelekta revolucio : estas plena disvolviĝo de alfabetizado. En la 18-a jc, publiko el legantoj kreiĝis, kaj pro tio estis kreita cenzuro de verkoj. La baza deviga kaj senpaga lernejo estas en la konstitucio ekde 1848 kaj la alfabetizita popolo kreskas de 30% en 1830 ĝis 90% en 1850<ref> [http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F10394-1-1.php dictionnaire historique de la Suisse]</ref> En Francio, la situacio malrapide pliboniĝas kun abrupta akcelo inter 1865 kaj 1900 <ref>[http://histoiremesure.revues.org/document816.html Jean-Pierre Pélissier et Danièle Rébaudo]Une approche de l’illettrisme en France : La signature des actes de mariage au XIXe siècle dans « l’enquête 000 familles » Dans Histoire et mesure, volume 19n n° ½ mis en ligne le 15 juin 2007, référence du 9 mars 2008</ref> De tio rezultas ke la lernejo estos la fokuso de la konflikto inter la du Francioj.