Globkrajono: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e roboto modifo de: cs:Propiska |
Xqbot (diskuto | kontribuoj) e roboto aldono de: tl:Bolpen; cosmetic changes |
||
Linio 1:
'''Globkrajono''' estas [[inko|inka]] skribilo, kiu almetas inkon al [[papero]] per turniĝanta globeto en sia pinto. La inko preskaŭ tuj sekiĝas post kontakto kun la papero. Pro siaj malalta kosto kaj facila uzeblo, globkrajonoj preskaŭ tute anstataŭis [[skribplumo]]jn.
== Historio ==
[[Dosiero:Globkrajono.jpg|thumb|200px|right|Globkrajono - dukolora BiC Italy (BiC Italio)]]
[[Hungario|Hungaro]] [[László Biro]], eldoninto de [[ĵurnalo]], dum unu vizito en presejo rimarkis, kiel rapide sekiĝas ĵus presita farbo. Li venis al la ideo, ke tiu rapide sekiĝanta [[inko]] taŭgus kiel plenigaĵo por [[plenigkrajono]]. Sed tiu ĉi densa inko ne fluis tra la [[skribilo]]. Tial Biro decidis anstataŭigi metalan skribilpinton ĉe sia [[skribilo]] per lagreto. Kiam oni movis skribilon sur la [[papero]], la globo turniĝis prenante el provizujo inkon, kiu poste represiĝis sur paperon. Sed tiu ĉi principo de globkrajono ne estis nova. Ĝi estis [[patento|patentita]] jam en la jaro [[1888]] de [[John J. Loud]] por markado de [[ledo]], sed ĝi ne estis komerce uzata. Biro unuafoje patentis sian krajonon en la jaro [[1938]]. En la jaro [[1940]] li fuĝis kun sia frato al [[Argentino]]. Tie li la [[10-a de junio|10-an de junio]] de [[1943]] denove patentigis sian krajonon. Oficiston de brita registaro, kiu estis tiutempe en Argentino, ekinteresis tio, ke la krajono de Biro skribas ĉe ajna [[supermara alteco]], ĉar ĝin influas nek premo de la aero nek aliaj atmosferaj ŝanĝoj. Tuj li kaptis la ideon
[[Dosiero:Ballpen head macro.jpg|thumbnail|right|pinto de globkrajono]]
[[Milton Reynolds]], komercisto el [[Chicago]], unu monaton poste ekvidis tiun ĉi krajonon en vendejo en [[Bonaero]]. Li aĉetas kelkajn variantojn de la krajono kaj reveninte al [[Usono]] li fondas '''''International Pen Company''''' kaj post kvar monatoj – ignorante aŭtorajn rajtojn de Eversharp Co. – li komencas vendi en [[Novjorko]] sian krajonon sub la marko '''''Reynolds‘ Rocket'''''. Li tuj havas sukceson: dum la unua tago oni vendis ilin por 100 000 [[Usona dolaro|usonaj dolaroj]]. En [[Britio (lando)|Britio]] krajonoj aperas en la sama jaro dum Kristnaska foiro de '''''Miles-Martin Pen Company'''''. Dum kvar jaroj globkrajonoj preskaŭ forpuŝis el la merkato klasikajn plenigkrajonojn. Sed poste ilia vendado kaj prezo rapide malaltiĝis: oni satĝuis tiun ĉi novaĵon kaj nur poste
En [[januaro]] de [[1954]] '''''Parker Pens''''' prezentas sian unuan globkrajonon ''Jotter''. Ĝi skribis fidinde kaj kvinoble pli longe. Dum netuta jaro Parker vendis tiujn ĉi krajonojn por 3,5 milionoj (averaĝe kontraŭ 6 dolaroj por unu skribilo), la merkata batalo estas venkinta. En la jaro [[1957]] la falo de Eversharp daŭriĝas: ties produktadon de plenigkrajonoj akiras neniu alia ol ĝuste Parker. Ĝi ekde la sama jaro produktas siajn krajonojn per globeto el [[karbido]] de [[volframo]] (ĉe kutimaj plenigkrajonoj ĝi estas uzata ĝis hodiaŭ).
Sed ĉio havas sian finon. En la jaro [[1950]] komencas vendi siajn krajonojn la franca [[barono]] [[Marcel Bich]], en la jaro [[1953]] li fondas kompanion '''''[[BiC]]''''' (la nomo estas mallongigo de lia nomo) kaj en pluaj jaroj li fondas sekundarajn entreprenojn '''''BIC Italy, BIC LAFOREST Spain, BIC Brazil kaj BIRO Swan Ltd. England'''''. Fine de la 50-aj jaroj li dominas en jam 70% de eŭropaj foiroj, ekde la jaro [[1960]] li fariĝas la posedanto de novjorka '''''Waterman Pen Company''''' vendante en nordamerikaj foiroj siajn krajonojn kontraŭ 29 – 69 [[cendo
Hodiaŭ en la tuta mondo oni ĉiutage vendas ĉirkaŭ 20 milionoj da pecoj modernaj modeloj de la krajono de Biro ''BiC Cristal''.
Linio 73:
[[tg:Ручка]]
[[th:ปากกาลูกลื่น]]
[[tl:Bolpen]]
[[tr:Tükenmez kalem]]
[[uk:Кулькова ручка]]
|