Rakontanto: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
NicoRay (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Maksim (diskuto | kontribuoj) + 4 ligoj + 1 ligoj "vd ank" + 3 kategorioj |
||
Linio 1:
La '''Rakontanto''' estas la ento ene de rakonto kiu diras la rakonton al la leganto. Ĝi estas unu el la tri entoj necesaj por ia ajn rakontado. La aliaj du estas la [[Aŭtoro]] kaj la [[Leganto]] (aŭ [[Aŭdantaro]]). La Aŭtoro kaj la Leganto ambaŭ loĝas en la reala mondo. Estas la funkcio de la Aŭtoro krei alternativan mondon, homojn, kaj okazaĵojn en la historio. Estas la funkcio de la Leganto kompreni kaj interpreti la rakonton. La Rakontanto ekzistas ene de la mondo de la historio (kaj nur tie—kvankam en nefikcio la Rakontanto kaj la Aŭtoro povas sampersoni, ĉar tie la mondo reala kaj la mondo rakonta samas) kaj prezentas ĝin laŭ maniero komprenebla al la Leganto.
La koncepto de [[nefidinda rakontanto]] (kontraste al la Aŭtoro) fariĝis pli grava kun la pligraviĝado de la romano dum la [[19a jarcento]]. Ĝis la malfruaj 1800-oj, [[beletra kritikado]] kiel akademia praktiko traktis sole [[poezio]]n (inkluzive de [[epopea poemo|epopej poemoj]] kiel ''[[ La Iliado]]'' kaj ''[[Paradizo Perdita]]'', kaj poezian [[dramo (verko)|dramon]] kiel tiu de [[Ŝekspiro]]). La plejmulto da
Bona rakonto devas havi bone-difinitan kaj konskvencan rakontanton. Tiucele estas kelkaj reguloj kiuj regas la Rakontanton. Ĝi* ekzistas en la mondo de la rakonto, ''ne'' en la mondo de la Leganto, nek en tiu de la Aŭtoro. La Rakontanto estas unuopa ento kun difinitaj trajtoj kaj limoj. La Rakontanto ne povas komuniki kion ĝi ne renkontas. Alivorte, la Rakontanto vidas la rakonton de la sama punkto kiun ĝi okupas en la fikcia mondo. Tio nomiĝas [[vidpunkto]].
Linio 9:
== Specoj de rakontantoj ==
Verkista elekto pri rakontanto estas decidiga por tio, kiel fikcian verkon perceptas la leganto.
Ĝenerale, unuapersona rakontanto alportas plian fokuson sur la sentojn, opiniojn, kaj perceptojn de la specifa rolulo en la rakonto, kaj sur tion, kiel la rolulo vidas la mondon kaj la opiniojn de la aliaj roluloj. Se la [[verkisto]] celas eniri la mondon de la rolulo, tiam ĝi estas bona elekto, kvankam triapersona limigita rakontanto estas alternativo kiu ne postulas, ke la verkisto malkaŝu ĉion kion ne scius unuapersona rakontanto-rolulo. Triapersona ĉionscia rakontanto provizas panoraman vidon pri la mondo de la historio, rigardante en multajn
=== Multoblaj rakontantoj ===
Linio 20:
Nefidinda rakontanto estas forto malantaŭ la potenco de unuapersonaj rakontoj, kaj provizas la solajn senantaŭjuĝajn indicojn pri la karaktero (trajtoj) de la rakontanto. Ĝisiome ''ĉiuj'' rakontantoj estas nefidindaj, diversantaj laŭgrade de la fidinda Iŝmael en ''[[Moby Dick]]'' ĝis la ege mensfebla Benjy en ''[[La Sono kaj la Furio]]'' ([[angla lingvo|en:]]''The Sound and the Fury'') kaj la kriminala [[Humbert Humbert]] en ''[[Lolita]]''. Aliaj notindaj ekzemploj de nefidindaj rakontantoj inkluzivas la ĉefserviston Stevens en ''[[La Restaĵoj de la Tago]]'' ([[angla lingvo|en:]]''The Remains of the Day''), Nick Carraway en ''[[The Great Gatsby]]'', kaj [[Holden Caulfield]] en ''[[The Catcher in the Rye]]''.
Nefidindaj rakontantoj ne limiĝas al fikcio. [[Memoraĵoj]], [[aŭtobiografio|membiografioj]] kaj [[Membiografia romano|membiografia fikcio]] havas la [[aŭtoro]]n kiel [[rakontanto]] kaj [[rolulo]].
Foje la aŭtoro laŭcele faras la rakontanton nefidinda kiel [[Jim Carroll]] en ''[[La Korbopilkajn Taglibrojn]]'' ([[angla lingvo|en:]]''The Basketball Diaries'').
Linio 26:
== Vidu ankaŭ ==
* [[Literaturscienco]]
* [[Rakonto]]
<!--
Linio 40 ⟶ 41:
[[Kategorio:Rakontologio]]
[[Kategorio:Beletra kritikado]]
[[Kategorio:Fikcio]]
[[Kategorio:Literaturo]]
[[Kategorio:Rakontoj]]
[[ca:Narrador]]
| |||