Vikipedio

Moraviaj fratoj: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Neniu resumo de redakto
kunigas kun alia samtema artikolo
Linio 1:
FratrumLa laŭ'''Unuiĝo aŭtorode Bartoš:fratoj''' Acta(latine Unitatis''Unitas Fratrum'', eldonisankaŭ Jednota bratrská,konata Prahakiel 1923''Moravioj''). Ĝi estas kultura kaj socia movado de ĉeĥa popolo, kiufondita estisen fondita[[1457]], kelkajn jardekojn antaŭ la [[reformacio]] en 1467[[Moravio]] kaj en [[Bohemio]]. Ĝi Kielbaziĝis ekleziosur ĝila instruoj de [[Jan Hus]], partnero de [[John Wyclif]]. Ĝi vastiĝis en ĉeĥaj landoj kaj ankaŭ ekster ĝiaj limoj, sed post surtronigo de Habsbugoj[[Habsburgoj]] en Ĉeĥaj landojLandoj de post la jaro 1526 ĝi estis plene malpermesita kaj daŭre persekutata. Ĝiaj membroj nomiĝas Ĉeĥaj Fratoj, en okcidentaj landoj ili estas pli bone konataj sub Moraviaj Fratoj.▼
{{Kunigu|Unuiĝo fratara}}
La '''Unuiĝo de fratoj''' (''Unitas Fratrum'', ''Moravioj'') estis fondita en [[1457]], kelkajn jardekojn antaŭ la [[reformacio]] en [[Moravio]] kaj en [[Bohemio]]. Ĝi baziĝis sur la instruoj de [[Jan Hus]], partnero de [[John Wyclif]]. Dum la [[tridekjara milito]] la frataro estis persekutata kaj pro tio, ili fuĝis Bohemion kaj Moravion por aliaj landoj en Eŭropo, ekzemple grupoj fuĝis al [[Anglio]] kaj [[Pollando]]. ([[Komenio]], ekzemple, fuĝis al Pollando kaj poste al Anglio). Unu el la grupoj fuĝintaj iris al nuntempa Germanio en la graflando de la grafo [[Zinzendorf]] kaj tie konstruis [[Herrnhut]]. Tamen, la grafo ne nur donis al la frataro vivspacon, li ankaŭ aniĝis al ĝi. Li iĝis ĝia gvidinto kaj alportis grupon de la frataro el Germanio al [[Ameriko]], en [[Georgio]] je [[1735]]. Tamen, la grupo rifuzis batali kontraŭ la [[Indianoj]] kaj estis malŝatata en Georgio pro tio, kaj do en [[1740]] la georgia fratara komunumo translokiĝis denove, ĉi foje al Pensilvanio. En Pensilvanio ili fariĝis parto de la granda enmigrado al Pensilvanio de germanparolantoj kaj la moravoj estas inter la pensilvanigermanaj grupoj. En Pensilvanio ili estis nomitaj '''moravoj''' kaj [[Pensilvanigermana lingvo|pensilvanigermandialekte]] '''Herrnhuder'''.▼
 
▲La '''Unuiĝo de fratoj''' (''Unitas Fratrum'', ''Moravioj'') estis fondita en [[1457]], kelkajn jardekojn antaŭ la [[reformacio]] en [[Moravio]] kaj en [[Bohemio]]. Ĝi baziĝis sur la instruoj de [[Jan Hus]], partnero de [[John Wyclif]]. Dum la [[tridekjara milito]] la frataro estis persekutata kaj pro tio, ili fuĝis Bohemion kaj Moravion por aliaj landoj en Eŭropo, ekzemple grupoj fuĝis al [[Anglio]] kaj [[Pollando]]. ([[Komenio]], ekzemple, fuĝis al Pollando kaj poste al Anglio). Unu el la grupoj fuĝintaj iris al nuntempa Germanio en la graflando de la grafo [[Zinzendorf]] kaj tie konstruis [[Herrnhut]]. Tamen, la grafo ne nur donis al la frataro vivspacon, li ankaŭ aniĝis al ĝi. Li iĝis ĝia gvidinto kaj alportis grupon de la frataro el Germanio al [[Ameriko]], en [[Georgio]] je [[1735]]. Tamen, la grupo rifuzis batali kontraŭ la [[Indianoj]] kaj estis malŝatata en Georgio pro tio, kaj do en [[1740]] la georgia fratara komunumo translokiĝis denove, ĉi foje al Pensilvanio. En Pensilvanio ili fariĝis parto de la granda enmigrado al Pensilvanio de germanparolantoj kaj la moravoj estas inter la pensilvanigermanaj grupoj. En Pensilvanio ili estis nomitaj '''moravoj''' kaj [[Pensilvanigermana lingvo|pensilvanigermandialekte]] '''Herrnhuder'''.
'''Karel Kraft''' diskutas: Mia alineo estas ankaŭ tro mallonga, same nesufuĉa, mi konsentas pri unuecigo kaj larĝigo, sed tion faru iu vera fakulo kaj elektu la uzatan kaj ĝenerale rekomenditan titolon. Jen Mia torzo de la artikolo:
[[Image:USVA headstone emb-27.jpg|thumb|Moravia Eklezio]]
La 16-a jarcento signifis pezan subpremon kaj fuĝon en aliajn landojn. En la jaro 1722 ricevis kelkaj germanaj kaj ĉeĥaj familioj frataraj ŝirmejon ĉe grafo Zinzendorf en SaskioSaksio kaj fondis tie vaste konatan komunumon sub la nomo [[Herrnhut]] (Ŝirmejo de Sinjoro ( tio signifas de Dio)).▼
 
'''Unuiĝo de fratoj''' uzas ankaŭ aliajn nomojn.: Unuiĝo kunulara / fratara, aŭ Moravia Frataro) ĉeĥe Jednota bratrská, latine Unitatis (ne Unitas)
▲Fratrum laŭ aŭtoro Bartoš: Acta Unitatis Fratrum, eldonis Jednota bratrská, Praha 1923). Ĝi estas kultura kaj socia movado de ĉeĥa popolo, kiu estis fondita en 1467. Kiel eklezio ĝi vastiĝis en ĉeĥaj landoj kaj ankaŭ ekster ĝiaj limoj, sed post surtronigo de Habsbugoj en Ĉeĥaj landoj de post la jaro 1526 ĝi estis plene malpermesita kaj daŭre persekutata. Ĝiaj membroj nomiĝas Ĉeĥaj Fratoj, en okcidentaj landoj ili estas pli bone konataj sub Moraviaj Fratoj.
▲La 16-a jarcento signifis pezan subpremon kaj fuĝon en aliajn landojn. En la jaro 1722 ricevis kelkaj germanaj kaj ĉeĥaj familioj frataraj ŝirmejon ĉe grafo Zinzendorf en Saskio kaj fondis tie vaste konatan komunumon sub la nomo Herrnhut (Ŝirmejo de Sinjoro ( tio signifas de Dio)).
Nur en la jaro 1861 eldonis Habsburgoj edikton, kiu iom liberigis ekziston de nekatolikoj. Nun ekzistas en Ĉeĥa respubliko kelkaj protestantaj eklezioj de ĉi tiu deveno kaj unu el ili nomiĝas daŭre „Jednota bratrská“
 
 
==La Moravoj en Pensilvanio==
 
LaEn [[Pensilvanio]], la Moravoj fondis la urbonurbojn [[Betleĥem, (Pensilvanio)|Betleĥem]], la urbon [[Nazareto, (Pensilvanio)|Nazareto]], kaj la vilaĝojn [[Emmaus]], kaj [[Lititz]]. La pensilvanigermana poetistino [[Louise Adeline Weitzel]] estis morava kaj naskiĝis en Lititz.
 
[[Kategorio:Husmovado]]
[[Kategorio:Religio]]
 
[[af:Morawiese kerk]]
[[cs:Unitas Fratrum]]
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Moraviaj_fratoj"