J: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: diq:J; cosmetic changes
Linio 5:
|}
'''J''', [[minusklo|minuskle]] '''j''', estas la 13-a litero de la [[esperanta alfabeto]] kaj 10-a litero de la alfabetoj angla, franca, germana, nederlanda kaj skandinavaj.
En [[Esperanto]], ĝi havas la prononcon (laŭ [[IFA]]) [j] aŭ duonvokala [i] kaj la nomon ''jo''. Ĝi sone same rilatas al [[I]] kiel [[Ŭ]] al [[U]].
 
Ĝia fonetika funkcio estas estigi [[diftongo|diftongojn]]jn (''aj'', ''ej'', ''oj'', ''uj'').
 
Ĝia gramatika funkcio estas estigi [[pluralo|pluralojn]]jn (''unu gaja homo'' > ''unuj gajaj homoj'').
 
'''J''' ne estas origina parto de la [[latina alfabeto]], kiu prae uzis la saman literon [[I]] por ambaŭ sonoj [i] kaj [j] (ekzemple en la nomo ''IVLIVS'', modernskribe "Julius"), sed evoluis en verkoj de [[mezepoko|mezepokaj]] monakoj en [[Eŭropo]], kiuj por distingi inter vokala kaj konsonanteca ''i'' ekskribis du i, unu super la alia, por la lasta. Poste la du i kunfandiĝis al J/j.
Linio 22:
En kelkaj alfabetoj, kiel tiu de la [[Kimra lingvo|kimra]], ĝi tute ne enkutimiĝis, aperante nur en [[fremdvortoj]].
 
'''La nomo de J'''<br />
Krom son-spegulaj vok-nomoj (jo, je, ĝej), ĝi kelklingve havas veran nomon, el nomo de la [[Hebrea alfabeto|hebrea]] litero samvalora ''[[jed]]''. Tiuj estas: ''Jod'' [jot] (germane), ''jod'' [joz/jo''d''] (dane), ''jodd'' (norvege), ''jota'' (ĵota) portugale kaj ''jota'' [ĥota] (hispane).
 
----
 
* '''J''' estas [[sintaksa finaĵo]] por la [[pluralo]].
* '''J''' estas signo aperanta sur aŭtoj de [[Japanio]].
* '''J''' estas internacia signo por mezurunuo [[ĵulo]].
* '''j''' estas uzata en [[elektrotekniko]] por la [[imaginara unuo]] anstataŭ ''[[i]]''.
 
[[Kategorio:Alfabeto]]
Linio 54:
[[da:J]]
[[de:J]]
[[diq:J]]
[[el:J]]
[[en:J]]