Bálint Balassi: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Alexbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: it:Bálint Balassi
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: es:Valentín Balassi; cosmetic changes
Linio 1:
[[Dosiero:Balassi2.jpg|right|200px]]
'''BALASSI Bálint''' (Balaŝi Ba’lint;) aŭ '''BALASSA Bálint''' ([[Zvolen]], [[20-a de oktobro]] [[1554]] – [[Esztergom]], [[30-a de majo]] [[1594]]) estis grava pioniro de la [[hungara lingvo|hungarlingva]] liriko, elstara, altnivela [[poeto]] de la hungara [[renesanco]]. Li naskiĝis en la fortikaĵo de [[Zvolen]] kiel ido de riĉaj ĉefnobeluloj (Balassi János kaj Sulyok Anna). Lia patro sendis lin lerni jam 11-jare al Nurenbergo, poste lia instruisto estis [[Péter Bornemissza]]. Pro la juĝproceso kontraŭ lia patro (akuzita laŭ falŝaj leteroj je reĝoperfido), lai patro estis enprizonigita en Bratislavo en 1569 kun [[István Dobó]], sed lia patrino sukcese liberigis la patron kaj ili fuĝis al Pollando. Tie vi kreis lian unuan literaturan verkon, kiu estis fakte traduko de germana religia meditado: Herba ĝardeneto por la malsanaj animoj (presita en Krakovo en 1572) (''Beteg lelkeknek való füves kertecske''). Lia patro ricevis en 1572 amnestion.
 
Lia vivo pasis en daŭra malkvieto pro bienaj juĝprocesoj, denuncoj; nesukcesa geedziĝo kun DOBÓ Krisztina. Ŝi estis lia kuzino, pro tio lia bopatro akuzis lin je incesto. Kvankam li surprenis la katolika kredon (1586), oni senvalorigis lian geedziĝon kaj nomis lian filon (Johano) neleĝa (1585). La reĝo amnestiigis lin en 1588, sed la denove leĝan geedziĝon li ĉesigis per divorco.
Linio 12:
Renkontinte Julian, jene ŝin salutis
 
Mondo estas senvaloro<br />
sen vi, mia bela floro,<br />
jen vi staras nun ĉe l’ koro:<br />
sanu, brilu, ho trezoro!<br />
 
Ho, vi, ĝoj’ de ’ kor’ ĉagrena,<br />
vi, sopiro dolĉoplena,<br />
vi, feliĉo plej serna,<br />
sur vi Dia mano bena.<br />
 
(fragmento: trad. [[Kálmán Kalocsay]], la tuta poemo troviĝas en la [[Hungara Antologio]])
Linio 26:
titolo de pliaj poemoj el Hungara Antologio:
 
* Por vintrinkantoj (KK)
* Al gruoj (Julio Varga)
* In laudem confiniorum (Por la laŭdo de limoj) (KK)
* En kiu li verkas pri la ploranta Celia (Márton Fejes)
* Adiaŭ al la Patrolando (KK)
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{el}} http://www.tertia.hu/h/bbbio.html
{{el}} http://mek.oszk.hu/02000/02042/html/8.html
{{el}} http://www.budpocketguide.com/TouristInfo/famous/Famous_Hungarians25.asp
 
[[Kategorio:Hungaraj poetoj|Balassi, Bálint]]
Linio 44:
[[de:Bálint Balassa]]
[[en:Bálint Balassi]]
[[es:BálintValentín Balassi]]
[[hu:Balassi Bálint]]
[[it:Bálint Balassi]]