Runaj alfabetoj: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
ArthurBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto: ru:Руны estas artikolo elstara
Maksim-bot (diskuto | kontribuoj)
"evoluiĝis" -> "evoluis"
Linio 42:
[[Dosiero:Normalrunor, danska runor.png|thumb|right|La danaj runoj]]
[[Dosiero:Rökstenen 1.JPG|thumb|La Rök-ŝtono en Rök, Svedio|left]]Iutempe inter la 5-a kaj la 6-a jarcentoj ŝanĝiĝis la malnovan, ĝermanan runalfabeton al nova sistemo; la pli junaj runoj aŭ la danaj runoj. Oni ne certe scias kial tio ŝanĝo okazis, la ŝanĝoj ne aperis gradon post grado sed subite. En la 9-a jarcenta runŝtono de Rök (bildo) ambaŭ sistemoj estas uzita, fakto kiu diras al ni ke eble la nova sistemo estis verko de sola homo aŭ grupo.
La danaj runoj havas pli malmultajn da literoj, kio farigas la sistemon pli facila je skribi, sed pli malfacile leĝata. Pro tial evoluiĝisevoluis sistemon per uzi la saman runliteron al du aŭ pli sonoj, pro diferencigi la sonojn oni metas punkton en la signo, tia runo nomiĝas [[Pikiĝaj runoj|pikiĝa runa]].
 
La nomo "Danaj runoj" estas iomete misgvidanta. Nuntempe la [[dana lingvo]] estas la lingvo de [[Danio]], sed dum la [[Vikingoj|vikinga epoko]], "Dana lango" estis la nomo de la tutskandinava lingvo. Pluraj sciencistoj ne uzas la terminon ĉar ĝi estas iomete tro arĥaika, la nomo ''pli juna runalfabeto'' estas opiniata ke pli korekta. Fakte, estas pli multaj de malkovritaj enskriboj danrunaj en Svedio ol en Danio.
Linio 132:
 
[[Kategorio:Alfabeto]]
 
{{LigoElstara|ru}}
 
[[af:Rune-alfabet]]
Linio 170 ⟶ 172:
[[pl:Runy]]
[[pt:Runas]]
[[ru:Руны]] {{LigoElstara|ru}}
[[sl:Runa]]
[[sr:Руне]]